آلله اکبرـ آلله اکبر
ای دمظلوم اوکړیدلي هیواد خونړي افغانستان درنو،درنوعالمانو،پوهانو،شمله ورومشرانواوباتوروکشرانو،خویندواووروڼواســـــلام علیکم ورحمته الله وبرکاته اما بعد!
په کلو اوبانډوکې داخبره عامه اودژبوپه سرده چې دخوار ملا آذان څوک نه اوري.خودغټوږیرواوډبلو پګړیوسمیع الحق ناحق اوفضل الرحمان نارحمان اودهغو په څیردانسانیت اواسلامیت ضد غټ خیټوملایانودمسلمان اوافغان وژنې کفري فتواوې دتورپنجاب له منبرونوصادرې اودادی زموږ دجنتي وطن څخه یې توردوزخ جوړکړی دی ښکلی کابل په وینورنګ اودهیواد په ګوټ،ګوټ کې دوینوویالې بهیږي .په عامواوخاصو ولسونوخویندو،میندو،پلرونو،ماشومانواوځوانانوخپل کلۍ اوکور اور اوتنور ګرځیدلی دی.ویر دی،ژړا اوواویلا اوزړه بوږنوونکي چیغي دي دځمکې اوهواڅخه دوینواوباروتوګډ بوی پورته کیږي.
نوځکه په زغرده وایم چې زما دخوار ملا اذان اودزړه کړیکي ته غوږشئ:
خبردار ! د افغانانو پر وړاندې دسيسه روانه ده
وروسته له هغې چې د افغانستان او د افغان ولس دښمنانو تيره چهارشنبې په سلګونو افغانان د غم په ټغر کېنول؛ په سبا يې څو پلورل شويو او جاسوسو کړيو په لاريون کې د لاريونوالو له سپيڅلو احساساتو کرغيړنه استفاده وکړه او په لوی لاس يې سوله ييز لاريون سياسي کړ چې په کې بيا هم عام ولس ته مرګ ژوبله واوښته. په لاريون کې د مشرانو جرګې د لومړي مرستیال محمد عالم ایزدیار د زوی محمد سالم ايزديار په ګډون اووه لاریونوال وژل شوي او تر لسو ټپیان دي. بيا کله چې د محمد عالم ايزديار د زوی د جنازې مراسم ترسره کيدل نو د جاسوسو کړيو د پلان مطابق په جنازه کې هم پرله پسې چاوندې وشوې. د ایزدیار د زوی د تدفین په مراسمو کې هم د چاودنو له امله د لومړنیو معلوماتو له مخې ۱۸ کسان وژل شوي او ګڼ نور ټپیان دي.
اوس خلکو او ټول ولس ته جوته شوې چې د تيرې چهارشنبې د ورځې خونړی بريد، بيا د حکومت پر ضد لاريون چمتو کول او په لاريون کې هم مرګ ژوبله او بيا د ښاغلي ايزياد د زوی د جنازې په مراسمو کې پرله پسې بريدونه يو له بل سره تړاو لري او ټول د يوې ځانګړې کړۍ کار دی. څو پلورل شويو څيرو د منظم پلان له مخې د افغانانو تر منځ د بې تفاقۍ، تعصب او بدبينۍ پروژه پيل کړې ده. تيره ورځ هم دغو پلورل شويو څيرو چې ځينې يې پخپله د دولت او حکومت جز دي؛ تيره ورځ هم هڅه وکړه چې د لاريونوالو له احساساتو په استفادې
اخراج جبری مهاجران افغان را متوقف سازید
مهاجرت یک اصل جهانی وقبول شده بشری وحقوقی است.همین اکنون (230 ) ملیون شهروند جهان در بیرون از زادگاه شان بسر میبرند.
این اصل در حقوق بین ا لمللی معاصر جایگاه خاص دارد و منحیث حق انکار نا پذیرشهروندان جهان درمواد ( 13 و 14 ) اعلامیه جهانی حقوق بشر تسجیل گردیده و اسناد ناشی ازاین اعلامیه موارد تحقق آنرا مشخص ساخته است که عمده ترین آن کنوانسیون ژینو(1951) والحاقیه آن درسال (1967) در رابطه به مهاجران می باشد که اکثریت دول کشور های جهان به آن الحاق نموده ومتعهد به تطبیق بلا شرط احکام آن میباشند. درین کنوانسیون پناهنده گان ، مهاجران و بیجا شده گان تعریف ، و مکلفیت دولت ها در قبال آنان مشخص گردیده است.
افغانان که تراژیدی خونبار شان معلول ومحصول مداخله خارجی است و در چهار دهه اخیر برای سالیان متوالی بلند ترین رقم مهاجران جهان را تشکیل داده وبیشترازپنج ملیون افغان در بیرون از کشور شان بسر میبرند.
متاٌسفانه طی سالهای اخیروبخصوص درسه سال اخیر مهاجرت از افغانستان کتله یی و دسته جمعی و آنهم شامل فعالترین بخش جامعه ( جوانان ) انجام میآبد . رقم مهاجران تازه وارد به اروپا تا ختم سا ل گذشته به بیشترازدو ملیون رسیده که بیش ده فیصد آنرا افغانان تشکیل میدهد. سر گذشت اسفبار افغانان در ایران وپاکستان وتا اروپا وآسترلیا و... داستانهای غم انگیز وبخش از تراژیدی خونبارافغانستان است . (درپانزده سال اخیر حدود سی هزار مهاجر در ابحارغرق گردیده و در آبهای بحری جان باخته اند که یک بخش شان افغانان به غربت کشیده شده ما میباشند )
افغان نگون بخت که کشورش طولانی ترین جنگ تاریخ جهان را سپری مینماید وبا هزارویک مصایب دروطن خود مواجه است ، بعد ازگذر از دشتها ، کوه ها وابحارو...با مصایب و آلام تازه مواجه میگردد و دسترخوان جدید غم در برابرش گشوده میشود ، آنانیکه به اروپا میرسند انواع شکنجه روانی وتحقیردر انتظار شان قراردارد.
کشور یونان که به دوزخ مهاجران شهرت یافته است ،حیثیت تبعید گاه های مخوف جهان را پیدا کرده است ، جا ی که حدود چهل هزار افغان در آن با نا باورترین سرنوشت بسر میبرند و درد جانکاه غربت را با تقبل شکنجه وانواع تحقیر وتوهین متحمل میگردند . ( تا کنون چندین هموطن ما خود کشی نموده ودر محلات عام خود را آتش زده اند ).
درکشورهای دیگر اروپائی شرق وبالقان مهاجران افغان احوال رقت انگیزدارند. بی سرنوشتی طولانی وشرایط نا مساعد در تمام مراکز پناهنده گی اروپا تکالیف متنوع روانی را دامنگیر هموطنان ما ساخته است و اسفناک ترین بخش شکنجه روانی ،تهدید خطر دیپورت جبری است که همچون شمشیرداموکلس برسر افغانان قرارداده اند .
دیپورت های جبری هموطنان ما را دولت های انجام میدهند که متعهد به اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیون ژینومیباشند و برخلاف ودرتناقض آشکار با حکم ماده پنجم اعلامیه یاد شده ، پولیس این کشور ها دیپورت جبری افغانان را با زندانی ساختن در کمپ های خاص و تهدید واولچک عملی ساخته و حتی اطفال و مریضان صعب العلاج را اخراج ، فامیل ها را از هم جدا وفرزندان را از والدین کهنسال شان جدا وآنان را ازحق گرفتن وکیل محروم میسازند که خلاف قوانین نافذ اروپا می باشد ( این اعمال و زورآزمایی مشت ودروش پامال ساختن خشن « کنوانسیون منع شکنجه ، تعذیب رفتار غیر انسانی » پنداشته میشود ).
بر اساس آمار های( آی او ام ) چندین هزارافغان تا کنون دیپورت جبری گردیده و درروز های اخیر این عمل خلاف نورمهای حقوقی وبشری در کشور منجمله سویدن و دنمکارک و...در شب هنگام شدت یافته است . شرم آوراین است که درین اتلاف حقوق افغانان باز هم دسته همان تبر ازخود ما است. وزارت مهاجرین و وزیر اسبق آن وزارت بحساب چند سفر غیرضروری و غیر مفید اروپائی و « حلال » ساختن سفریه درساخت و باخت متقابل با مقامات ذیربط اینکشور ها ، بدور از دید اتحادیه های مدافع حقوق مهاجران افغان با (9) کشور، منجمله تعداد از کشور های اروپائی موافقت نامه را بخاطر دادن مجوز دیپورت به پولیس این کشور ها امضاٌ کرده اند.
کشور های اروپائی با « استدلال » به اصطلاح تقسیم افغانستان به « مناطق امن » و « بی خطر» دیپورت جبری افغانان را بمردمان شان توجیه میدارند .
انجمن حقوقدانان افغان در اروپا برای رفع این خطر جدی که متوجه افغانان است ،برمبنای واقعیت های تلخ اوضاع جاری افغانستان که مجموع کشورآماج تروروکشتارداعش و طالب قراردارد و به تعقیب جنایات خونبار در ولایت خوست ، بلخ ، قندهارو... شهر کابل برای ششمین بار ( 31 ماه می ) با جنایت دهشتبار به حمام خون مبدل گردید. در ادامه این جنایت بزرگ ، تروریستان خون آشام دیروز 3 جون با سه انفجارپیهم انتحاری 7 تن از هموطنان ما را در حین ادای نماز جنازه به شهادت رسانیده و 100 تن را زخمی ساختند که خلاف تمام موازین دینی، انسانی وحیات مدنی میباشد. واضیح است که دیگر « حق حیات » تمام شهروندان افغان در مجموع کشور مورد تهدید قرار دارد و افزون براین مصیبت گسترش جنگ خانمانسوزو توسعه ساحه نفوذ تروریستان ، فقدان حاکمیت قانون ، تسلط تفنگبدستان بی بند وبار و ناقض حقوق مردم ( که حتی وزیر وزارت مهاجرین و پارمان افغانستان آنرا تآئید نموده است ) راه حل عملی ، عادلانه وحقوقی را مطابق موازین قبول شده یی حقوق بین ا لمللی و قوانین نافذ اروپائی وافغانستان به ترتیب ذیل پیشنهاد مینماید :
مطابق به حکم بند دوم ماده (13) اعلامیه یی جهانی حقوق بشر:
ـ حق مهاجرت و حق بازگشت داوطلبانه بوطن تضمین گردیده است ، بدینروباید : دولت افغانستان ودولت های اروپائی این حق مسلم افغانان را برسمیت شناخته و تضمین نمایند تا هموطنان ما با آزادی کامل از هر دو حقوق خود مستفید گردند.
متاسفانه هم در افغانستان و هم در اروپا حقوق افغان قربانی سیاست گردیده و سیاست برحقوق پیشی دارد و منافع دولت ها بر اصول بنیادی حقوقی ارجحیت کسب نموده است ودولت های اروپائی که بنام مدافع حقوق بشر گوش فلک را کر نموده اند، به صورت بسیار خشن حکم ماده ( 33 ) کنوانسیون ژینو درمورد دیپورت اجباری رانقض مینمایند وجالبتراینکه این غمنانه مهاجران برای محافل مهاجرستیز و ضد خارجی به دکانداری سیاسی مبدل گردیده است.
درین معضله در احوال کنونی چهارطرف مطرح است :
اول :
ـــ دولت های که افغانان در آن اقامت دارند و منجمله کشورهای پناهنده پذیراروپائی
ـــ سازمان ملل متحد و بخصوص کمیشنری عا لی آن سازمان در امور مهاجرین
ــــ دولت افغانستان
ــــ افغانان مهاجرو نهادهای مدافع حقوق آنان ( از جمله انجمن حقوقدانان افغان در اروپا )
مطابق به احکام قانون اساسی افغانستان دولت مکلفیت دارد تا از حقوق شهروندان کشور در داخل و خارج دفاع نماید و اکنون ما از :
رئیس جمهورافغانستان میخواهیم تا لا اقل بخاطر پرستیژ خود و بخاطرعزت ودرد جانکاه افغان مستحق و مستضعف :
ـــ هر چه زودتر به وزارت امور مهاجرین هدایت اکید صادر نمایند تا : موافقت نامه یی ننگین فوق الذکر را تعلیق بدارند تا بهانه از دست پولیس اروپا بخاطر دیپورت جبری افغانان گرفته شود.
ـــ به وزارتهای خارجه ( وسفارتهای اروپائی آن ) وامور مهاجرین هدایت اکید صادر گردد که در موضع دفاع قاطع ازحقوق حقه افغانان اقدام نمایند.
ـــ هرچه زودتر سفارتخانه ویا قونسلگری افغانستان در یونان و سایر کشورهای که زیادترین تجمع افغانان است ، فعال و بنفع افغانان اقدامات عاجل قانونی را مرعی بدار ند.
دوم :
ـــ تلاش صورت گیرد تا توجه سازمان ملل متحد و کمیشنری عا لی آن به مواظبت از افغانان معطوف گردد و نباید فراموش گردد که : هر متقاضی پناهنده گی در موقف ( ریفوجی مندات ) قرار داشته و باید بر طبق معیار های حقوق بین ا لمللی مورد مواظبت ( یو ان اچ سی آر ) قرار میگیرد.
سوم :
کشور های اروپائی پناهنده پذیر :
در حالیکه ازگرایشات مثبت در پارلمان و محافل سیاسی بعضی کشور های اروپائی که به حقایق دردناک افغانستان اذعان میدارند، استقبال مینمائیم ، موارد آتی را مطرح میداریم :
مسوولیت این کشورها درقبال افغانان از سه اصل قبول شده یی جهانی ناشی میگردد :
ــ اصل حقوقی : اعلامیه یی جهانی حقوق بشر و اسناد ناشی از آن ، کنوانسیون ژینوو الحاق آن و کنوانسیون منع شکنجه ، تعذیب و رفتار غیر انسانی و همچنان قوانین مهاجرت این کشورها مواردی را مطرح کرده اند که بر طبق آن مجوزی برای توصل به دیپورت جبری افغانان منتفی میگردد.
ـــ ملحوظات بشری : مطابق احکام اعلامیه یی جهانی حقوق بشر و حکم ماده یی پنجم آن ، دیپورت جبری افغانان مغایر تمام ملحوظات انسانی پنداشته میشود و تخطی از آن یک عمل غیر انسانی قلمداد میگردد. کلام حضرت سعدی که به لسان دری در تالار سازمان ملل متحد وجود دارد ( بنی آدم اعضای یکدیگر اندو ... تا اخیر ) باید ملاک عمل بشر دوستان قرار گیرد .
ـــ اصل مسوولیت اخلاقی ( مورال هوبلیگیشن ) : اظهر من ا لشمس است که جامعه یی جهانی و منجمله همین کشور های اروپائی مورد بحث ما در قبال تراژیدی خونبار افغانستان و تداوم آن و حتی ایجاد احوال کنونی که مسبب آواره شدن جوانان ( که اکثریت شان تحصیلات بلند دارند ) مسوولیت دارند و امروز باید این اصل قبول شده یی بین ا لمللی را رعایت نمایند.
همه ما میدانیم که این کتله یی وسیع افغانان مستمند ، مستحق و مستضعف قربانیان جنگ خانمانسوزو تراژیدی خونبار و لایعلاج افغانستان میباشند ، بدینرو بر حکم وجدان و بر مبنای انسانیت و بخاطر ادای دین انسانی و افغانی حکم باید بدون هر نوع ملحوظ قومی ، مذهبی ، حزبی و ایدیولوژی مورد مواظبت و دفاع قاطع ما قرارداشته باشند ، بدینرو :
انجمن حقوق دانان افغانان مقیم اروپا صمیمانه از افغانان مقیم اروپا و نهاد های اجتماعی ، اتحادیه ها ، وکلای مدافع ، مسوولین نشرات وفعالین شبکه های اجتماعی درفیسبوک میخواهد تا در دفاع از حق، حقیقت وحقوق هموطنان عزیزبخاطر ختم دیپورت جبری کمپاین وسیع و بزرگی را سازماندهی و به جهانیان و جوانب این معضله که در فوق تذکار یافت ، نشان بدهیم که افغانان دردفاع از افغان مظلوم خود ، کار مشترک را سازماندهی و حق خود را مطالبه و گرفته میتوانند.
هیات اجراییه انجمن بخاطرتحقق این سند در تفاهم با نهاد های مماثل ، مراجع زیربط افغانی و اروپائی پلان تدابیری را تنظیم مینماید .
با احترام
شورای رهبری انجمن حقوقدانان افغان در اروپا
میرعبدالواحد سادات رییس انجمن
د خطر زنګ؛ ځوانانو هوښيار اوسئ !
په کابل کې د تيرو څو خونړيو پيښو ترسره کيدلو او له امله يې په هيواد کې د قومي او ژبني تعصب د مرګونو څپو له احتمالي راپورته کيدو وروسته اوس د ملي امنيت ادارې خبرداری ورکړی چې آی ايس آی د افغانانو تر منځ د بې تفاقۍ اچولو لپاره په زرګونو جعلي فيسبوکي اکاونټونه جوړ کړي دي. د افغانستان د ملي امنیت ریاست وايي، د پاکستان استخباراتي ادارې آی ایس آی شاوخوا ۸۰۴۵فیسبوکي اکاونټونه جوړ کړي چې د پښتون، تاجک، هزاره او ازبک په نومونو د افغانانو ترمنځ قومي، مذهبي او سمتي اختلافات رامنځته کړي. ملي امنیت له افغانانو غوښتي چې د دغو جعلي فیسبوکي پاڼو پر مضرو تبلیغاتو ونه غولېږي.
د ملي امنيت ادارې د ټولنیزو شبکو پر کاروونکو ږغ کړی چې د قومي او سمتي کرکې خپروونکو ته متوجه واوسي او د افغانستان د دښمنانو د منفي تبلیغاتو تر اغېز لاندې را نه شي. که څه هم د ملي امنيت ریاست د ایران له لوري د تعصب خپروونکو جعلي فېسبوکپاڼو، اژانسونو او ویب سایټونو یادونه نه ده کړې؛ خو د افغانستان په کورنيو چارو کې د ايران تيرو مداخلو او د يوې ځانګړې مذهبې ډلې څخه ملاتړ ته په کتو؛ باور دا دی چې فرصت ته په کتو ايران اوس هم د يو شمېر کړيو لکه د روښنايې غورځنګ او نورو ډلو ملاتړ کوي او پر
خطاب به رئیس جمهور امریکا إ
میر عبدالواحد سادات
« امریکا در کنار مردم افغانستان می ایستد »
این کلمات از زبان شما در صحبت تیلفونی با رئیس جمهور افغانستان بازتاب گسترده یافته است.
بدون شک اکنون که از سکانداری شما در قصر سپید پنج ماه میگذرد ، بشما حالی نموده اند که تراژیدی خونبار افغانستان معلول و محصول مداخله خارجی است و امپراطوری امریکا از عوامل عمده آن میباشد و همین ستراتیژیست پرآوازه کشور شما که چند روز قبل رخ در نقاب خاک کشید ، آقای برژنسکی مشاور امنیت ملی اسلاف شما در اوج جنگ سرد و از طراحان تیوری « کمربند سبز » تا زنده بود از اساسگذاری نخستین کمپ تربیه شرارت پیشه گان در جولای ۱۹۷۹ م اظهار ندامت نمیکرد و تباهی کشور های همانند افغانستان رادر مقیاس « برد » ستراتیژیک سقوط اتحادشوری بی اهمیت میخواند که اکنون اخلاف و نسل های بعدی آنان طالب و داعش دمارازروزگارمردم ما بیرون کرده اند و شرارت پیشه گان خوفناک افغانستا را آماج قرارداده و همه روزه جنایات علیه بشریت را مرتکب میشوند.
عوامل تداوم تراژیدی خونبار افغانستان زیاد است و در احوال جاری به صودت مشخص علل اساسی که پاشنه آشیل کشور ما را میسازد ، در بعد داخلی فقدان دولت ملی و مبتنی بر حاکمیت قانون ودر بعد خارجی تداوم همان جنگ اعلام ناشده پاکستان بحیث مرکز ترور و حامی شرارت پیشه گان میباشد . هردوعامل درین حدود دو دهه که مقدرات تاریخی افغانستان در چنبره جیوپولوتیک امریکا رقم میخورد و از « خیر » حضور گسترده نظامی ، سیاسی و اقتصادی ، از مظلومترین خلق خدا در افغانستان به اعزا نشسته قربانی میگیرد . حتی همین حکومت دوسره به اصطلاح وحدت ملی محصول خلاقیت سلف شما و از ابداعات آقای جان کیری میباشد.
در حالیکه امریکا حضور خودرا « قرارداد ستراتیژیک » بهانه شاخته است ، مردم با تعجب و افسوس می بینند که مصیبت ملی شان محصول سیاست های کجدار و مریز دولت امریکا است که بگفته وطنی ما هم درمیخ میزند و هم در نعل و ریشه را درپاکستان آبیاری و بحساب شاخ بری ، دست وپای افغانان را قطع مینماید.
امریکا با نا دیده گرفتن تعهدات خود ، ناقض بنیادی ترین اصول حقوق بین المللی ( پکتا ــ سنتا ــ سروندا ـــ قرارداد باید اجرا گردد ) پنداشته میشود و در عین حال مسولیت اخلاقی ( مورال اوبلیگیشن) خود را بمثابه ابرقدرت و امپراطوری خالق مصایب جاری افغانستان ، زیر پا نموده است.
آقای رئیس جمهور!
بنیانگذاران امریکا نیز معترف بودند که عمل ، ملاک حقیقت و معیار شخصیت است ، با پیروی ازین اصل وبا عبرت از گذشته دردناک بقول وطنی ما ، داگز او دا میدان . اکنون که درروز مصیبت ملی ملی ما حرف از دوستی زده اید ، منتظر اثبات آن در عمل میباشیم.
اظهر من الشمس است که جنایات هولناک دیروز ( چارشنبه خونین سیاه ) که در نوع خود ششمین دهشت آفرینی در شهر کابل در سالجاری و به تعقیب حوادث خونبار ولایات بلخ ، خوست و ... توسط طالبان حقانی ( اجیران و ملیشه های آی اس آی ) ، انجام یافته است و اگر بخاطر نابودی قاتلان ما و مراکز تروریستی آنان در پاکستان اقدام نمایید ، باور داشته باشید که مردم صبور و غیورافغانستان به سخن و ادعای دوستی شما باور خواهند کرد و در غیرآن مردم ما که قربانی اهداف امپراطوری امریکا اند ، شما را شریک قاتلان خود و سر نخ شرارت و مصیبت وطن شانرا زیر پای دولت تان دانسته و نفرت و انزجار شان برحق میباشد.
با حرمت
ارګ: حکومتي چارواکي دې مسوولانه عمل وکړي
جمعیت اسلامي ګوند په نننۍ غونډه کې حکومت کې خپله ونډه کمزورې وبلله.
افغان ولسمشر محمد اشرف غني د بهرنیو چارو د وزیر صلاح الدین رباني تر نننیو څرګندونو وروسته، له دولتي چارواکو غوښتي چې د "د موضوعاتو په برخه کې مسوولانه عمل وکړي".
د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ د یوې اعلامیې په خپرولو اوسنیو سیاسي تاوتریخوالو کې پر ښکېلو کسانو غږ کړی چې د "وخت د حساسیت" له په پام کې نیولو سره دې د افغانستان "دښمنانو" ته د تفرقې اچولو وخت ورنه کړي او د مسولیت احساس وکړي.
رباني: د ملي امنیت سلاکار بايد له دندې ګوښه شي
"د لاریون د تاوتریخوالي عاملان د قانون منګولو ته سپارل کېږي"
جنازې کې د برید په تړاو یو کس کابل کې نیول شوی
نن د افغانستان اسلامي جمعیت سرپرست مشر او د افغانستان د بهرنیو چارو وزیر صلاح الدین رباني یوه کنفرانس کې وویل، د امنیتي ادارو مشرتابه د افغان ولس د امنیت ساتلو او له ترهګریزو شبکو سره د مقابلې پوره وړتیا او اراده نه لري.
افغان ننګیالی!
دغه لیکنه څه مهال وړاندې هم په بل نوم خپره شوې وه، اوس يي بیا د ښاغلي اتمر په ملاتړ کې خپروم:
ننګیالي دي چې یادیږي
په سندرو یا په ویر
خوشال بابا
لږ مهال وړاندې افغان ولسمشر اشرف غني ویلي وو، که څوک غواړي سیاست زده کړي، لیري سفرونو او نورو ځایونو ته يي اړتیا نشته، بلکې له لغمان څخه يي زده کولای شي. ریښتیا هم لغمان ولایت د سیاستپوهانو، تاریخپوهانو، لیکوالو او شاعرانو ټاټوبی او د پوهنې په بېلا بېلو څانګو کې هېواد ته د ښوونکو، استادانو، قاضیانو، اداري کادرونو او مخورو سپينږیرو او مشرانو لویه او بډایه زیرمه ده.
که ډېر وړاندې لاړ نه شو، د هېواد د ملي امنیت سلاکار ښاغلی حنیف اتمر له لغمان ولایت څخه د اوسني پیر په سیاسي او امنیتي ډګر کې یوه داسې څېره یادولای شو. همداراز که لږ مخکې هېواد او افغان ولس ته د ښاغلي اتمر زیار او کړاو یوخواته پرېږدو، له ۲۰۰۱ کال راهیسې کله چې د نړیوالو پام بیا افغانستان ته راوګرځید، ښاغلي اتمر لومړی د ولسمشر حامد کرزي او اوس د ولسمشر غني په پیر کې په ټولو امنیتي او سیاسي هڅو کې وتلی ځای لري.
اتمر د ولسمشرحامد کرزي په کابینه کې د کلیو د بیا رغونې او پراختیا، د ښوونې او روزنې او وروسته د کورنیو چارو د وزیر پتوګه ښه ځلېدلی او د دغو وزارتونو په چارو کې يي بریالی وزیر بللای شو. که څه هم لومړی داسې څرګندېده چې ښاغلی اتمر په امنیتي چارو کې پراخ لاس لري، ځکه
که زه د قطر امیر وای مابه
محمدامین بسمل
که زه د قطرامیر وای مابه له هرڅه لمړی د قطردځمکني تمامیت، ملي حاکمیت او ژرترژره د نړۍ د دوه قطبي کېدوعملي اقدام په خورا زړورتیا او بریالیتوب سره کړای وای هغه داسې چې:
ــ مابه فورأ اضطراري حالت اعلان او امریکايي پوځیان په ۴۸ساعتونو کې له قطره شړلي وای.
ــ مابه د اسلامي نړۍ هغو هیوادونو ته پوځي بلنه ورکړې وای کوم، چې د امریکا له لاسه ترستوني رسېدلي دي.
ــ ما به له روس او چین سره داسي مهم امنیتي اواقتصادي تړونونه لاسلیک کړي وای چې قطر یې په رښتیني ډول راته ساتلی اوغښتلی کړای وای، باوري یم چې چین او روس به په پوره ایمانداري او دمتقابلو ګټو لپاره هم دا کارکړای وای.
ــ مابه په منځني ختیځ، اسیايي اواروپایي ملکونو په ځانګړي ډول ترکې اوجرمني غږ کړای وای چې راځئ په ګډه داخپلې ګټې سره وساتواوپه عین حال کې به مې ځینې غښتلي اروپايي هیوادونه د روسې په ګډون پخپلوکې پخلاینې او یو لوی پوځي اواقتصادي تړون ته هڅولي وای ترڅویکه تازه امریکاله دې تکبر څخه غورځېدلې او نړۍ فورأ دوه قطبي شوې وای.
په کابل پروسه کې نه ګډون؛ صلاح الدين څه ثابت کړل؟
وروسته له هغې چې د تيرو څو ورځو په جريان کې کابل خونړيو بريدونو ولړزاوه؛ جمعيت ګوند فرصت ته په کتو غونډه وکړه او په کې د ګوند سرپرست مشر صلاح الدين رباني چې د هيواد د بهرنيو چارو سرپرست وزير هم دی؛ پر حکومت د سياسي اپوزيسيون په څېر توندې نيوکې وکړې. نوموړي د افغانستان په اړه د تيرې ورځې کابل پروسې په غونډه کې ګډون کول هم د جمعيت ګوند خوښې پورې مشروط کړل. همداراز صلاح الدين د هيواد په امنيتي ځواکونو د نيوکې تر څنګ له ولسمشر غني څخه د ملي امنيت د سلاکار محمد حنيف اتمر او د يو شمېر نورو امنيتي چارواکو د ګوښه کولو غوښتنه هم وکړه. ده وویل چې جمعیت ګوند دا غوښتنه د کابل د وروستیو چاودنو په تړاو کړې ده. رباني پر امنیتي ځواکونو نيوکه وکړه، ویې ویل دوی پر اعتراض کوونکو په ډزو د تروریستانو په شان چلند وکړ.
هاخوا بيا ارګ د ملي امنیت د سلاکار او د نورو امنیتي اورګانونو د مشرانو د لېري کولو په اړه د جمعیت ګوند د سرپرست صلاح الدین رباني غوښتنه رد کړه او زياته يې کړه د ملي امنیت سلاکار خپل مسوولیت هیواد ته په خورا ریښتینولۍ ادا کړی او کوي یې. همداراز ارګ رباني او نورو دولتي چارواکو ته وریاده کړې چې باید د مسایلو په وړاندې مسوولانه عمل وکړي.
اعتراض کوونکي؛ د خلکو استازي که دښمنان؟
د تيرې اونۍ له مرګونو بريدونو وروسته اوس د کابل ښار په ځینو مهمو څلور لارو کې د اعتراض کوونکو په نوم د لطيف پدرام او احمد ضيا مسعود کسانو د اعتراض په دود خیمې درولي او وايي، تر څو چې د پلازمېنې د وروستیو خونړیو حملو په مخنیوي کې د پاتې راتلو او د تېرې جمعې په ورځ پر لاريون کوونکو د ډزو په خاطر ولسمشر، د ملي امنیت سلاکار، د کابل د ګارنیزیون مشر او نور چارواکي برطرفه شوي نه وي، له اعتراضه لاس نه اخلي. که څه هم د کابل په ۵ برخو کې خیمې درول شوي خو په هره خیمه کې د ناستو کسانو شمېر تر ۵ کسانو نه اوړي.
اعتراض کوونکو، چې د احمد ضیا مسعود او لطیف پدرام په شان کسان یې مشري کوي، خپل اعتراض ته قومي بڼه ورکړې او په حکومت کې له ولسمشر نيولی يواځې د ځانګړي قوم مشرانو د استعفا غوښتنه کوي. دغو اعتراض کوونکو د دې تر څنګ چې د کابل ښار ۷ ميليونه اوسيدونکو ژوند يې له کړاو سره مخ کړی دی؛ د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو خونو د معلوماتو له مخې يې خصوصي سکتور ته هم ۱۴ میلیون ډالره زیان اړولی دی. دغه راز مرستنديو ادارو هم ګواښ کړی، چې که وضعيت په همدې ډول دوام مومي، دوی به خپل
د ناکاميو تکرار؛ څلور اړخيزې غونډې بيا پېل شوې !
په داسې حال کې چې افغان ولسمشر غني په ځلونو ويلي چې له پاکستانه د سولې تمه نه لري؛ افغانستان او پاکستان د څلوراړخيزو غونډو پر بيا پيل موافقه وکړه. ولسمشر غني چې د شانګهاى د همکارۍ سازمان په اوولسمه غونډه کې د ګډون لپاره قزاقستان ته تللى؛ د دغه سفر په لړ کې يې د پاکستان له صدراعظم سره په کتنه کې د ټروريزم په وړاندې د مبارزې لپاره د څلوراړخيزو غونډو پر بيا پيل موافقه وکړه. غني او شريف د افغانستان، پاکستان، امريکا او چين ترمنځ د څلور اړخيزو بحثونو او غونډو پر جوړولو سلا شول. د يادلو ده چې له دې وړاندې هم له پاکستان سره ورته پنځه څلور اړخيزې ناستې ترسره شوې خو د پام وړ پايله يې نه ده ورکړې.
دا په داسې حال کې ده چې له دې وړاندې افغان حکومت په ټينګار سره ويلي چې که پاکستان هغه وسله والې ډلې ونه ځپي چې سوله نه غواړي، نو افغان پلاوی به په نورو څلور اړخیزو غونډو کې ګډون ونه کړي. څه موده وړاندې د ولسمشر غني د ویاند مرستیال دواخان مینه