دودیال

                            دتیر په دوام:

(اوومه برخه)

سره له دې چې هند، پاکستان، ایران او عربی هیوادو کی په عین الفبا او طریقه لیک(خط) کیږی او په دغو ټولو هیوادو کې د ښکلي خط هنر و او اوس هم شته، خو څومره چې د امیرعلیشیرنوایی پاملرنه او هڅونه په افغانستان کې تذهیب او میناتور، خطاطی، کتابت او تجلید ته وه، هغه مهال نورو هیوادو کی نه وه. له هغه راهیسې افغانستان کې د خط او میناتور یو ځانکړی سبک رامنځته او نورو سیمو ته خپورشو.

نور په ضمیمه کې ولولئ

په افغانستان کې دښکلي لیک ډولونه

دودیال

(شپږمه برخه) 

افغانسان د خپل لرغوني تاریخ په اوږدو کې؛ نه یواځې دا چې د مدنیت څولورلارې او د تجارتی کارووانسرایونو مرکز و، بلکې زموږ نیکونه د کښت، مالداری، صنعت او متداوله علومو په برخه کې هم بیساري وو.

پوهنیار بشیرمومن 

              « زبان شهری است که هر شخص سنگی از آن را بنا کرده است» رالف والدو امرسون

روز 21 فیبروری از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. تاریج این روز بر میگردد به سال 1952 زمانی  كه زبان اردو به عنوان زبان رسمی ‌ در بنگلادش از جانب پاکستان تحمیل گردید.

دودیال

(پنځمه برخه)

د افغانستان بیلابیلو وختونو کې له بیلابیلو لوړو-ژورو او راز راز تاړاکونو سره مخامخ شوی دی، کله چې د هر تاړاک  او ټولنیز کړکیچ او بحران څپې لږڅه په دمه شو ی دی، نو زموږ نیکونو په دغه وقفه کې دخپل مدنی ژوند د عادي دوام،

د ‌‌ذبیح الله آسمایی ژباړه

په کانپور کی د کریکټ د لوبو دوهمه ورځ وه. لومړی ګاډی چی له لکنهو څخه د کانپور په لو حرکت کاوو ، له خلکو ډک شوی وو. اورګاډی کی به همیشه بیروبار وو او دا ددی لپاره چی نه یوازی به خلکو سفر پکی کاوو ؛ بلکه هغو چی په لکنهو کی اوسیدل او په کانپور کی به یی کار کاوو ، هره ورځ له دی ګاډی څخه استفاده کوله ؛ خو اوس د کریکټ د لوبو په خاطر دا ازدحام لاپسی زیات شوی وو.

لیکوال :  دودیال 

د خلکو له فوکلور څخه:

 (د کمال خان د بند د جوړیدو په مناسبت ځوانانو او نویو ځوانانو ته یوه لنډه فوکلوریکه کیسه)

نوی کال پیل شو. نن نوروز و. اڅک په ټول کلی کې هوښار او د ټولګی اول نمره و، کوچنی ورور یې هم څه ناڅه لوستونه زده کول، خو اول نمره نه و. اڅک سږکال اتم  ټولګی ته تللی و . نن د بزګر د ورځې رخصتی وه، خو سبا به لوستونه پیل شی.  اڅک نور کتابونه له ښوونځی څخه اخیستی وو، یواځې د تاریخ کتاب  یی ندرلود، نو پلار ته یې خپل ټول کتابونه وښودل.

نویسنده : ګریجا را ڼی استانه
مترجم : ذبیح الله آسمایی

سیتا ګفت :
«مادر! چرا مه بایسکل سواری را یاد نګیرم؟ شالینی حاضر اس که ده یک هفته برایم یادش بته.»
مادرش جواب داد :
«به خاطریکه خطرناک اس.»
سیتا درحالیکه از برادر دوګانه اش یاد میکرد ، ګفت :

لیکوال رحمت الله شیرزوی 

مازدیګر وه د لمر وړانګي په غرو وي چی د قاچاقبرو ځای ته ولاړو. له هغوی سره مو اړیکي ونیولي چې خلک يې په پټه بهر ته اړول موږ دری ملګري وو. د قاچاقبر سره مو پریکړه دا شوه چې هماغه شپه ۴ بجي به سفر کوو.

طنزی از سرزمین هندوستان
نوشته دلیپ سنګ
ترجمه ذبیح الله اسمایی

عجایبات نیویارک افسانه ایست و ادم غیر مترقبه به انها مواجه میګردد.
یکی از ان عجایب که من به ان مواجه شدم این بود که در یک روزنامه خبر کوتاهی را به این شرح خواندم:
،، میتنګهای بیوه زنان و بیوه مردان وادی شمال درخیابان ۳۲۱ ، کوچه واشنګتن برګنفیلد روز چهار شنبه ساعت هشت بعد از ظهر دایر میګردد. درمحفل دینس جانز موزیک مینوازد. رقص وجود خواهد داشت و موجودیت کیک و قهوه نیز برکیفیت محفل خواهد افزود. ،،

ژباړه د عبدالملک پرهیز

موږک د کروندې د خاوند په کور کې یو تلک و لید.

ولاړ او جرګ، پسه او غوايی يې ترې  خبر کړل.

ټولو موږک ته وویل دا ستا ستونزه ده

یو ښکلی طنز

ژباړه عبدالملک پرهیز

یوې انجلۍ کتاب پلوره  چې خپل معشوق يې و ليده چې د هغې په لور راځي، په دې وخت کې د انجلۍ پلار هم هلته نژدې ولاړ ؤ.

هلک ته يې وویل:

نوشته دلیپ سنګ
ترجمه ذیبح الله اسمایی
معذرت تحریری
نتیجه پاسخ به یک نامه که زمانی دانستم از بلیماران دهلی برایم نوشته شده بود به کجا انجامید؟ در نامه مذکور اقای نسیم  برایم اخطار داده بود و علاوه بردشنامهای بیشمار ، اتهام دزدی را نیز بالایم بسته بود. همانګونه که آقای نسیم نامه خود را بسته بود ، من نیزدهن خودرا بستم و چپ خودرا ګرفتم. مګر حقیقت انست که  او به جای خود ارام نه نشست. درنامه خود به تهدید من پرداخته و ګفته بود که اګریک بار موقع یافتم تمام استخوانهایت را جغل جغل خواهم کرد

امين الدين ( سعيدي )
ليکنه او ټولوونه :
امين الدين ( سعيدي )
دحق دلاري کلتوري ټولنه جرمنيڅو لنډى خبرى :اولسى ادب د اولسونو معنوي پانگه ده ، دغه په زړه پورى فکرى ټولنيزه پانگه د زمانى په اوږدو کى دټولنيز ژوند په خوره لمن کى دسترو ملى ارزښتونو په توگه تومنه اخلى .
انسان ټولنيز موجود دى دټولنيز ژوندله لوړو او ژورو ارزښتونو ډک بهير په ډاگه ښى چى که انسان ټولنه جوړه وى همدا انسانى ټولنه بيا پر خپل وار د انسان دشخصيت په جوړ ولو او لو رو ټاکلو کى ټاکلى بر خه لرى . داولسى ادب په تلپاتى بڼ کى متلونه ځانگړى ځاى لرى . متلونه هغه لنډى خو له معنى ډکى جملى دى چى هر يوه يى ځانته وزن ، خوند او انسان جوړونکى او لورى ورکونکى ارزښت لرى . متل دپيړ يو ژوند تجروبو پر بنسټ دفکر او پوهى حکمت بڼه ده .دغه لنډ خو په معنى کى پاخه او رسيدلى احکام دزمانى په تيريدو کى نه يو اځى خپل خوند او رنگ نه بايلى او دژوند پاڼى ئى خزان نه وهى بلکى پخيدو سره سم لا پسى پخيږى ځکه داد خلکو له زړو رواتى هغه خبرى دى چى مخامخ دخلکو زړونه لاره باسى

انجنیر عبدالقادر مسعود
متلونه او نقلونه د پښتو ژبې په شفاهي ولسي ادب یا فولکلور کې یوه غوره او په زړه پورې برخه ده، چې په لنډو خوندوروجملو، پاکو اوسپیڅلو ویناوو، افکارو او خوږو
الفاظواو حکمتونو کې د پښتني او انساني ژوند مختلفو اړخونو ته په ډیر عالي او جامعی ډول دعوامو خلکو په ژبه یومطلب او موضوع په ډیر بلاغت اوفصاحت تشریح
او توضیح شوی دی ، تر څو اوریدونکي اولوستونکي وکولای شي ترینه پوهه او خپل هدف او مقصدتر لاسه کړي .
متلونه دهرې ژبې یوه لویه او خوندوره ادبي برخه ده، او د پښتو د ژبې یوه بډایه زیرمه او شتمنې ده . متلونه د ولسي ادب په بڼ کې د عوامو وګړو ږغ دی ، چې په ولسي خبرو
اترو کې د پاخه او قوي استدلال، منطق او کلام ښکلا په کې نغښتې ده ، او هر متل ځانته یو ټاکلې پیغام لري، او ستونزمنواو کړکیچنوحالاتو ته داسی لاره غوره کوي،
چې د خلکو لپاره د قناعت او منلو وړ وي او څوک د شک او تردیدپه ګمان ورته و نه

ه دنمارکي نه دمحمد صفرخواريکښ ژباړه

ونې سترګې لري،ديوالونه غوږونه.(اسپانيا)

کچالوهم سترګې لري.(ناروې)

بدې سترګې له رڼاډډه کوي.(اسپانيا)

سړی دهغوسترګوپه وړاندې مقاومت وکړي، چې سړی يې نه ويني.(دنمارک-لوېديزيوليند)

ښې سترګې پټې نه شي پاتې کېدې.(دنمارک-يوليند)

له دنمارکي نه دمحمد صفرخواريکښ ژباړه
که کاڼی نه وي سولول شوی،له هغه غمی نه شي جوړېدی.(لرغونی چين)
ابي اوسره ياقوت دمعشوقواوشهزادګيوله پاره دي.(سوېډن)
له يوټکي سره غمی له يوبې داغه سيندني کاڼي ښه دی.(چين)
په هره ډبره کې غمی نه شته.(پيدرلول)
هګۍ
دسباله چرګوړي نه نن يوه هګۍ ښه ده.(عراق-عربي)

کتاب را در ضمیمه مطالعه بفرمایید

قرار داد قطر - صلح یا سراب، نام کتابی است که در ضمیمه تقدیم میګردد

لطفن ضمیمه را باز کنید

در ضمیمه کتاب جهت مطالعه تقدیم است

 ښاغلی بصیر بېدار ستوری د پښتو ژبې او ادب د شعر او شاعرۍ په ډګر کې  یو تکړه، ځوان او څپاند شاعر او ادیب دی .

زما ګران دوست  ښاغلي  بصیر بېدار ستوري په  ټوله مهرباني سره  خپله نوې چاپ شوې شعري ټولګه (سندرې په سلګو کې ) چې په ډیر ښکلي ډیزاین او صحافت سره چاپ شوې ده، ماته له جرمني هیواد څخه په پوست کې پرخپل ځانکړي لګښت دهالند هیواد ته راولیژله. زه له خپل ګران دوست ښاغلي بصیر بېدار ستوري څخه  د زړه له کومې مننه کوم .

 ولي الله ملکزی

په کابل کې د حفیظ الله امین خونړۍ واکمني وه او په ایران کې د آیت الله روح الله خمیني په مشرۍ د (لا شرقیة لا غربیة، جمهوریة اسلامیة) شعارونو د تهران په ګډون، د ایران د سترو ښارونو لارې او کوڅې په سر اخیستې وې.

قسمت دوم

مردی که خاتم پیامبران بود به عربی سخن می‌گفت اگر چه چندین نسل او در میان عرب زیسته بودند اما خداوند او را از نوادگان اسماعیل فرزند ابراهیم خلیل الله معرفی می‌کند [ ملة ابیکم ابراهیم - تو از ملت پدرت ابراهیم هستی ]  حج ۷۸– ابراهیم پدر اسحاق است که بنی اسرائیلی ها هم ، فرزندان او هستند

در تمام ادیان هدف منجی، برپایی قسط و عدل در رسیدن آدمی به مقام‌ انسانیت است که با تصحیح و تجدید عقیده، از میان بردن انحرافات و بدعتها در دین، وحدت کامل و امنیت دائمی جهانی ، عدالت واقعی و مترقی در همه ی زمینه ها و برخورداری از همان سعادت بزرگ ابدی خواسته شده که قرب و نزدیکی به پروردگار متعال است.

قسمت اوّل

 سال دهم هجری ، در مکه مراسم حج الوداع پیامبری در میان اعراب بود که کار ابلاغ دین را تمام کرده بود به‌ جای اینکه خوشحال باشد اما آثار نگرانی در چهره‌اش نمایان بود . در کنار درب کعبه ایستاده و قفل کعبه را با دست راستش گرفته بود نه آنکه به آن تکیه بزند زیرا او شصت و دو سال داشت و انسانی تنومند بود .