عزیزی غزنوی
بسیاری از اشعار و مضامین ظاهرن جذاب و گیرا به نظر می آیند اما اگر محتوای آن را در نظر بگیریم و در متن آن دقیق شویم آنگاه می دانیم که فقط ظاهر خوشایند دارد و آنچه در متن آن است هیچ گونه همسویی با حقیقت ندارد.
سید عبید الله نادر
په دې ویاړم چې ټول روښانفکرانو د علم او معرفت څراغونه نیولي ،او دا تیارې غواړي رڼا کړي ، د ټولو هڅه دا ده چې د تور ضمیر او زړونو خاوندان د معرفت په څراغ روښانه کړي ، ځکه زمونږ دا ټولي بد بختۍ او ستونزی ، د جهالت او نادانۍ څخه سر چینه اخلي ،
سید عبید الله نادر
دیو جانس کلبی د یونان یو فیلسوف
آن دل که پریشان شود از ناله ای بلبل
در دامنش آویز ، که با وی خبری هست
د علم او حکمت په زده کولو سره ډیرو د علم او معرفت خاوندانو،په خپل ضمیر او باطن کې بدلون راوستی ،که انسان د علم څراغ په خپل ضمیر او باطن کې روښانه وساتي نو د حقایقو د کشف و خواته مخه کوی ،او په ډیرو رموزاتو پوهیږي .
سید عبیدالله نادر
یو ډیر صاحبدله او د عزت خاوند انسان ،د خپل یو ډیر نژدې او ګران عزیز دوست کره ورغی او د شپی د هغی میلمه شو ،هغه هم د ده ډیره قدردانی او پالنه وکړه ،خو میلمه د روزګار د تنګسی او ډیر فشار د لاسه څرنګه چې د کور خاوند یې لږ غافل ولیده ، نو د ده یو قیمتی غالۍ یې غلا کړه ، او بازار ته لاړه چې قالینه خرڅه کړي ، لا په دې نه وو بریالی شوی
لنډه کيسه: رفيع الله روشن
کشره لور يې اته کلنه وه، له هغې وروسته يې بل اولاد نه درلود،خپله مريض غاړې وه، تل به يې کور لکه د درملو د شرکت ډيپو له دواګانو ډک و،څو ناروغۍ ورته يو شوې وې خو تر ټولو بده هغه يې عصبي وه.
سید عبید الله نادر
لنډه کېسه
یوه پادشاه په سهوا په چاړه باندی خپله ګوټه پرې کړه ، شپه یې په دیر زحمت تیره کړه ،چې سهار شو وزیر یې راغی ،او تیره شوي کېسه یې ورته وکړه ،وزیر وویل چې په دې کې د خدای تعالی حکمت دی ،پادشاه په دي خبره غصه شو ،او وزیر یې زندان ته ولیږی
دودیال
یادښت: د ۱۳۹۱ل. کال په اوړي کې د اطلاعاتو او فرهنګ د مشاور ارواښاد جلال نورانی په نوښت وپتېیل شوه چې په افغانستان کې د معاصرو نثری –تخلیقی ادبیاتو د خوږ ژانر(طنز او طنزلیکنې) په اړه یو علمی سیمینار دایر شي. دهغه وخت د رادیو- تلویزیون رئیــس ښاغلی ډاکترواحد نظري(چې خپله هم ښه طنز لیکوال، سناریست، دفلم ډایرکتر اوادیتور، او د هنرونو په رموزونوپوه څېره او دسیمنار د تدویر لپاره دیو شمیر امکاناتو لرونکی و) هم دا موضوع په ډیره خوشحالۍ تایید او د هرډول مرستې وعده یې ورکړه.
طنزی از سرزمین هندوستان
نوشته دلیپ سنګ
ترجمه ذبیح الله اسمایی
عجایبات نیویارک افسانه ایست و ادم غیر مترقبه به انها مواجه میګردد.
یکی از ان عجایب که من به ان مواجه شدم این بود که در یک روزنامه خبر کوتاهی را به این شرح خواندم:
،، میتنګهای بیوه زنان و بیوه مردان وادی شمال درخیابان ۳۲۱ ، کوچه واشنګتن برګنفیلد روز چهار شنبه ساعت هشت بعد از ظهر دایر میګردد. درمحفل دینس جانز موزیک مینوازد. رقص وجود خواهد داشت و موجودیت کیک و قهوه نیز برکیفیت محفل خواهد افزود. ،،
ژباړه د عبدالملک پرهیز
موږک د کروندې د خاوند په کور کې یو تلک و لید.
ولاړ او جرګ، پسه او غوايی يې ترې خبر کړل.
ټولو موږک ته وویل دا ستا ستونزه ده
یو ښکلی طنز
ژباړه عبدالملک پرهیز
یوې انجلۍ کتاب پلوره چې خپل معشوق يې و ليده چې د هغې په لور راځي، په دې وخت کې د انجلۍ پلار هم هلته نژدې ولاړ ؤ.
هلک ته يې وویل:
دودیال
د متل پېژندنه او هغه ته ورته نور اصطلاحات
لکه څرنګه چې یو شمېر مفاهیم لکه متل، سیندګی، عامیانه فرهنګ، فولکلور، شفاهي ادبیات، عامیانه ادبیات، امثال او حکم، وجیزې او د لویانو خبرې یو بل سره ډېر نژدې دي او ځينې وخت یو بل سره په مترادف ډول استعمالیږی، البته متلونه بیا خپله د فوکلور اوشفاهی یا ولسی ادب برخه ده، نو لازمه ده چې دا هره یوه په جلا جلا توګه تعریف کړو تر څو هره یوه په ښه ډول وپېژندل شي.
امين الدين ( سعيدي )
ليکنه او ټولوونه :
امين الدين ( سعيدي )
دحق دلاري کلتوري ټولنه جرمنيڅو لنډى خبرى :اولسى ادب د اولسونو معنوي پانگه ده ، دغه په زړه پورى فکرى ټولنيزه پانگه د زمانى په اوږدو کى دټولنيز ژوند په خوره لمن کى دسترو ملى ارزښتونو په توگه تومنه اخلى .
انسان ټولنيز موجود دى دټولنيز ژوندله لوړو او ژورو ارزښتونو ډک بهير په ډاگه ښى چى که انسان ټولنه جوړه وى همدا انسانى ټولنه بيا پر خپل وار د انسان دشخصيت په جوړ ولو او لو رو ټاکلو کى ټاکلى بر خه لرى . داولسى ادب په تلپاتى بڼ کى متلونه ځانگړى ځاى لرى . متلونه هغه لنډى خو له معنى ډکى جملى دى چى هر يوه يى ځانته وزن ، خوند او انسان جوړونکى او لورى ورکونکى ارزښت لرى . متل دپيړ يو ژوند تجروبو پر بنسټ دفکر او پوهى حکمت بڼه ده .دغه لنډ خو په معنى کى پاخه او رسيدلى احکام دزمانى په تيريدو کى نه يو اځى خپل خوند او رنگ نه بايلى او دژوند پاڼى ئى خزان نه وهى بلکى پخيدو سره سم لا پسى پخيږى ځکه داد خلکو له زړو رواتى هغه خبرى دى چى مخامخ دخلکو زړونه لاره باسى
انجنیر عبدالقادر مسعود
متلونه او نقلونه د پښتو ژبې په شفاهي ولسي ادب یا فولکلور کې یوه غوره او په زړه پورې برخه ده، چې په لنډو خوندوروجملو، پاکو اوسپیڅلو ویناوو، افکارو او خوږو
الفاظواو حکمتونو کې د پښتني او انساني ژوند مختلفو اړخونو ته په ډیر عالي او جامعی ډول دعوامو خلکو په ژبه یومطلب او موضوع په ډیر بلاغت اوفصاحت تشریح
او توضیح شوی دی ، تر څو اوریدونکي اولوستونکي وکولای شي ترینه پوهه او خپل هدف او مقصدتر لاسه کړي .
متلونه دهرې ژبې یوه لویه او خوندوره ادبي برخه ده، او د پښتو د ژبې یوه بډایه زیرمه او شتمنې ده . متلونه د ولسي ادب په بڼ کې د عوامو وګړو ږغ دی ، چې په ولسي خبرو
اترو کې د پاخه او قوي استدلال، منطق او کلام ښکلا په کې نغښتې ده ، او هر متل ځانته یو ټاکلې پیغام لري، او ستونزمنواو کړکیچنوحالاتو ته داسی لاره غوره کوي،
چې د خلکو لپاره د قناعت او منلو وړ وي او څوک د شک او تردیدپه ګمان ورته و نه
ه دنمارکي نه دمحمد صفرخواريکښ ژباړه
ونې سترګې لري،ديوالونه غوږونه.(اسپانيا)
کچالوهم سترګې لري.(ناروې)
بدې سترګې له رڼاډډه کوي.(اسپانيا)
سړی دهغوسترګوپه وړاندې مقاومت وکړي، چې سړی يې نه ويني.(دنمارک-لوېديزيوليند)
ښې سترګې پټې نه شي پاتې کېدې.(دنمارک-يوليند)
شرر ساپی
د دین او جګړې اړوند دا څیړنیز کتاب، د تاریخپوه ښاغلي ولي الله ملکزي اثر دی. نوموړي هڅه کړې چې په دین کې د جګړې اصل روښانه کړي. په دې کتاب کې لومړی د نړۍ پر مخ مشهور دینونه معرفي شوي دي، په دینونو کې یې اسلام، نصرانیت، یهودیت، هندویزم، سهکیزم، بودایزم، زدرشت، کنفوشیزم، بهایان، قادیانزم، الحاد او هم یې استشراق او استعمار معرفي کړي دي.
ډاكټر اكرم ملكزى
وروسته له لس كلو زيار د جرمني ژبې د اسانې زده كړې كتاب له چاپه راووت. د كتاب نوم دى: (د جرمني ژبې اسانه زده كړه، له اساساتو نه تر ادبياتو پورې). دا كتاب په ډېر ښايسته ډيزاين او په ډېر ښه صحافت په رنګه ډول د ډاكټر اكرم ملكزي له خوا ليكل شوېدى. ډېر مهم ټكي په سور رنګ ليكل شويدي، په سور رنګ د ليكلو ګټه دا ده چې دا مهم ټكي د لوستونكي سترګو ته ځاى په ځاى وربريښي او دى ورته ډېر ژر متوجه كيږي. د ليكوال په نظر د دې كتاب په مرسته هر افغان كوى شي چې بې له كوم ښوونكي په اسانه ډول جرمني ژبه زده كړي.
درنو او پتمنو دوستانو او مینه والو !
د لمر مجلې په دریمه ګڼه کې چې با ارزښته او ګټوره مجله ده، زما یوه لیکنه د خدای بخښلي احمدشاه بابا د تلین په تړاو نشر شوې ده، دا لیکنه د اوسني حالاتو او شرایطو سره سمون خوري.
کله چې احمد شاه بابا د پاجا په توګه انتخاب شو او د هيواد د مشرتابه مسئووليت یې تر لاسه کړ،
سراج ادیب
کتاب
» نربد مقدس علیه جهاد نامقدس «
»شباهت جنگ جالل آباد به جنگهای امروزی «
بقیه را در ضمیمه دنبال کنید
قسمت اول
شیخ محی الدین ابن عربی در کتاب فصوص در باب شهود کامل این چنین " زن" و " مرد" را تعبیر و تعریف میکند: زن در مظهریت خدا کاملتر از مرد است ؛ زیرا مرد فقط مظهر قبول و انفعال است چون مخلوق حق است ولی زن گذشته از آنکه مظهر قبول و انفعال الهی است، مظهر فعل و تاثیر الهی نیز هست ؛ جدا از مجذوب بودن ، کان محبت بخشیده شده از خداوند است پس مرد را محب میسازد و این تصرف و تاثیر ، نموداری از فاعلیت خداست .
این اغراق نیست که بگویم روزانه صدها بار صدا و نالهی زنان دردمند در افغانستان شنیده می شود که با فغان از همه طلب کمک و یاری می کنند و میگویند : بدادم برسید ، مرا نجات دهید... . اما آیا کمک کننده و یاری دهندهای مییابند ؟ آیا وجدان بیداری هست که به کمک آید؟ صدای شیون زنان در جامعهی سنتی و توحشگرای طالبانی افغانستان همواره محکوم به سکوت است .
مسلمانان خود را امت برتر خدا میدانند در حالی که این ادعا خلاف قرآن است ! هنگامی که ماهیت اعراب بنا به اشارات قرآنی مشخص میشود که : اعراب حق کشترین مردمانند که به پوشاندنِ حقیقت ، دورویی و تفرقه انداختن ( مشتاقند ) ؛ حدود الهی را نمیشناسند.
قسمت دوم
فخر بی اساس اعراب هنوزدر بین مسلمانان رواج دارد . آنها فخر میکنند که پیامبر عرب است اما کتمان میکنند که اجداد پیامبر مهاجر و غیر عرب بودند و بعد از مهاجرت و سالها زیستن در شبه جزیرهی عربستان ، به عربی سخن گفتهاند چنانچه قرآن به پیامبر اعلام میکند که شما از ملت پدرت ابراهیم ع هستی . یعنی پیامبر کردتبار و نژادش از کردها ست (حج ۷۸).