رفيع الله روشن

له هغې ورځې چې ستا د دنګ وجود سيوري ته له يوه ستړي مزل وروسته ناببره دمه شوم، د زړه او ذهن پر تړانګه مې ستا دیادونو کلابندي خوره ده ،هرڅه چې کوم په ماتولو يې نه توانېږم، په ژوند کې مې لا تراوسه د داسې حسين حُسن لرونکي مخلوق دومره ظلم نه و تجربه کړی،لا مې فکر هم نه و کړی چې ستا دمينې خواږه به دومره درانه وي

بشیر دودیال

(دوه یمه برخه)

د دغې لیکنې لومړۍ برخه (چند غلط مشهور) تر سرلیک لاندې خپره شوه، په هغې لیکنه کې د یو څو ډیرو عامو تیروتنو له ځینوبیلګو سره مشهورې تیر وتنې وښودل شوی.

پوهاند محمد بشیر دودیال

(قسمت اول)

ادبیات هر زبان در حال شگوفایی و روبه اصلاح میباشد. زبان پدیده ی تکامل یابنده است. ازهمین رو به مرور زمان تحولاتی را میپذیرد. شرط این تحولات و اصلاحات؛ همانا دقت در معانی کلمات و ترکیب جملات و رعایت اصول ګرامر است. زبان باید خود را با دستاوردهای جدید ساینسی نیز عیار بسازد. بعضاً آن اغلاط و معانی که بنابر عادت و تکرار زیاد به طور غیر عمدی مروج گردیده،

سید عبیدالله نادر 

ځم ډیرلیري د دي حسودانو د دوه سترګو څخه پټ چې دوه سترګي یي لکه : د خبریالانو د کمرې په شان د ډیر حسادت او کیني نه د یو بل په لور نیولي وي .ځم هلته چې ځما د مقام چوکي شهرت ،بډايي او شتمني د دوی د حسادت په کور لمبي نه اچوي ، غواړم د دي بیدردانو نه په یو ډیر لیري واټن کې واوسم . د دوی تور مخونه چې د دوی د زړه ضمیر ښکارندويی کوي ونه وینم .

سید عبیدالله نادر

وایي چي د سلیمان علیه سلام په زمانه کې یو مرغه د اوبو څښلو په نیت

سید عبیدالله نادر

د فیسبوک د یارانو نه اخیستل شوې او د پښتو ادب په اوړو کې اغږل شوي

یو پاددشاه د خپل ملاحظاتو له وجهی یی چې د خپل شاهی قصر په ترکان په وړاندی یی درلوده ،نو په هغه ډیر غوصه شو.او امر یی وکړ چې سبا یی اعدام کړئ ، او هغه ته یی هم ووییل: چې سبا اعدام یې ،خواره کوټی په خپل حال ډیر غمجن او خواشینۍ شو.نو چې کله د کور په پلو رهي شو ، د دنیا غمونه یي په اوږو بار سول ،ډیر غمجن کورته ورغی

سید عبیدالله نادر

د جنګ څخه په نفرت او کرکه کې 

نن مجبوره شوم ، چی د دښمن په یوه سر تیری باندی ډز وکړم ،کله چي پرمځکه راوغوځیدی ،نو د خپل د ښځي نوم یی واخیست او څو ځلي یی ږغ وکړ ماریا ،ماریا او زما د سترګو وړاندی یي ساه ورکړه ، یوه غاړکی یی په غاړه کې ځړیدلي وه ، چی د یوی ښځي او یوی ماشومی عکس په کې وو

نویسنده : انوپا لال
مترجم : ذبیح الله آسمایی

آشوک ګفت :
«مه پنجاه روپیه را انداز میکنم.»
سمر ګفت :
«هفتاد روپیه از طرف مه.»
نخیل اظهار داشت :

ژباړه د عبدالملک پرهیز

موږک د کروندې د خاوند په کور کې یو تلک و لید.

ولاړ او جرګ، پسه او غوايی يې ترې  خبر کړل.

ټولو موږک ته وویل دا ستا ستونزه ده

یو ښکلی طنز

ژباړه عبدالملک پرهیز

یوې انجلۍ کتاب پلوره  چې خپل معشوق يې و ليده چې د هغې په لور راځي، په دې وخت کې د انجلۍ پلار هم هلته نژدې ولاړ ؤ.

هلک ته يې وویل:

نوشته دلیپ سنګ
ترجمه ذیبح الله اسمایی
معذرت تحریری
نتیجه پاسخ به یک نامه که زمانی دانستم از بلیماران دهلی برایم نوشته شده بود به کجا انجامید؟ در نامه مذکور اقای نسیم  برایم اخطار داده بود و علاوه بردشنامهای بیشمار ، اتهام دزدی را نیز بالایم بسته بود. همانګونه که آقای نسیم نامه خود را بسته بود ، من نیزدهن خودرا بستم و چپ خودرا ګرفتم. مګر حقیقت انست که  او به جای خود ارام نه نشست. درنامه خود به تهدید من پرداخته و ګفته بود که اګریک بار موقع یافتم تمام استخوانهایت را جغل جغل خواهم کرد

طنزی از سرزمین هندوستان
 نوشته دلیپ سنګ
ترجمه  ذبیح الله اسمایی
عجایبات نیویارک افسانه ایست و ادم غیر مترقبه به انها مواجه میګردد.
یکی از ان عجایب که من به ان مواجه شدم این بود که در یک روزنامه خبر کوتاهی را به این شرح خواندم:
،، میتنګهای زنان و مردان بیوه مربوط  وادی شمال درخیابان ۳۲۱ ، کوچه واشنګتن برګنفیلد روز چهار شنبه ساعت هشت بعد از ظهر دایر میګردد. درمحفل دینس جانز موزیک مینوازد. رقص  وجود خواهد داشت و موجودیت کیک و قهوه نیز برکیفیت محفل خواهد افزود

امين الدين ( سعيدي )
ليکنه او ټولوونه :
امين الدين ( سعيدي )
دحق دلاري کلتوري ټولنه جرمنيڅو لنډى خبرى :اولسى ادب د اولسونو معنوي پانگه ده ، دغه په زړه پورى فکرى ټولنيزه پانگه د زمانى په اوږدو کى دټولنيز ژوند په خوره لمن کى دسترو ملى ارزښتونو په توگه تومنه اخلى .
انسان ټولنيز موجود دى دټولنيز ژوندله لوړو او ژورو ارزښتونو ډک بهير په ډاگه ښى چى که انسان ټولنه جوړه وى همدا انسانى ټولنه بيا پر خپل وار د انسان دشخصيت په جوړ ولو او لو رو ټاکلو کى ټاکلى بر خه لرى . داولسى ادب په تلپاتى بڼ کى متلونه ځانگړى ځاى لرى . متلونه هغه لنډى خو له معنى ډکى جملى دى چى هر يوه يى ځانته وزن ، خوند او انسان جوړونکى او لورى ورکونکى ارزښت لرى . متل دپيړ يو ژوند تجروبو پر بنسټ دفکر او پوهى حکمت بڼه ده .دغه لنډ خو په معنى کى پاخه او رسيدلى احکام دزمانى په تيريدو کى نه يو اځى خپل خوند او رنگ نه بايلى او دژوند پاڼى ئى خزان نه وهى بلکى پخيدو سره سم لا پسى پخيږى ځکه داد خلکو له زړو رواتى هغه خبرى دى چى مخامخ دخلکو زړونه لاره باسى

انجنیر عبدالقادر مسعود
متلونه او نقلونه د پښتو ژبې په شفاهي ولسي ادب یا فولکلور کې یوه غوره او په زړه پورې برخه ده، چې په لنډو خوندوروجملو، پاکو اوسپیڅلو ویناوو، افکارو او خوږو
الفاظواو حکمتونو کې د پښتني او انساني ژوند مختلفو اړخونو ته په ډیر عالي او جامعی ډول دعوامو خلکو په ژبه یومطلب او موضوع په ډیر بلاغت اوفصاحت تشریح
او توضیح شوی دی ، تر څو اوریدونکي اولوستونکي وکولای شي ترینه پوهه او خپل هدف او مقصدتر لاسه کړي .
متلونه دهرې ژبې یوه لویه او خوندوره ادبي برخه ده، او د پښتو د ژبې یوه بډایه زیرمه او شتمنې ده . متلونه د ولسي ادب په بڼ کې د عوامو وګړو ږغ دی ، چې په ولسي خبرو
اترو کې د پاخه او قوي استدلال، منطق او کلام ښکلا په کې نغښتې ده ، او هر متل ځانته یو ټاکلې پیغام لري، او ستونزمنواو کړکیچنوحالاتو ته داسی لاره غوره کوي،
چې د خلکو لپاره د قناعت او منلو وړ وي او څوک د شک او تردیدپه ګمان ورته و نه

ه دنمارکي نه دمحمد صفرخواريکښ ژباړه

ونې سترګې لري،ديوالونه غوږونه.(اسپانيا)

کچالوهم سترګې لري.(ناروې)

بدې سترګې له رڼاډډه کوي.(اسپانيا)

سړی دهغوسترګوپه وړاندې مقاومت وکړي، چې سړی يې نه ويني.(دنمارک-لوېديزيوليند)

ښې سترګې پټې نه شي پاتې کېدې.(دنمارک-يوليند)

له دنمارکي نه دمحمد صفرخواريکښ ژباړه
که کاڼی نه وي سولول شوی،له هغه غمی نه شي جوړېدی.(لرغونی چين)
ابي اوسره ياقوت دمعشوقواوشهزادګيوله پاره دي.(سوېډن)
له يوټکي سره غمی له يوبې داغه سيندني کاڼي ښه دی.(چين)
په هره ډبره کې غمی نه شته.(پيدرلول)
هګۍ
دسباله چرګوړي نه نن يوه هګۍ ښه ده.(عراق-عربي)

د افغانستان لومړي اساسي قانون ته یوه کتنه د افغانستان د یوې حساسې تاریخي دورې د حقایقو په اړوند یوه ژوره او اپه زړه پورې څېړنه ده چې ددرنو لوستونکو لوستو او قضاوت ته وړاندې کېږي. دغه کتاب د ضمیمه په توګه دلته وړاندې کېږي

پورته ضمیمه پرانیزئ

لیکوال : محمد ابراهیم نعیمي

د لیکوال مقدمه: له پخوا څخه په دې سوچ کې وم چې د امریکا او افغانستان د اړیکو د شا لید او امریکایي وحشتونو او ناروا کړونو په تړاو چې د افغانانو سره یې کړي او ال دوام ورکوي څه ولیکم خو جرئت را سره نه و. کله چې د )په افغانستان، عراق او لیبیا کې د ناټو جګړې( د کتاب ژباړه پای ته ورسوله، ځان را ته وزګار ښکاریدي، ناڅاپه مې پریکړه وکړه چې خپل پخواني هوډ باید پوره کړم او د کتاب په لیکلو مې پیل وکړ. د کتاب لپاره مې له ډیرو السوندونو څخه ګټه واخیستله، ځینې

پاتې په ضمیمه کې ولولۍ

پښتانه د تاریخ په رڼا کې کتاب د پي ډي اف په بڼه ترتیب شوی چې تاسې کولی شئ دغه کتاب له لاندې لینک څخه د ضمیمې په بڼه تر لاسه کړئ

پښتانه د تاریخ په رڼا کې

ولي الله ملکزی 

د سپیرو غرونو، شګلنو دښتو او وچو ناوونو په متن کې، د تهذیب، مدني ژوند او اخلاقي معیارونو په نوم څه نه وو. ولی کیږدۍ په کیږدۍ د میکدو، ساقي او کړنګیدلو جامونو راج وو. د بدلمنو ښځو په جونګړو به سرې جنډې رپیدې، خاوندانو به خپلې ښځې له یارانو سره د یوې اونۍ او حتی یوې شپې لپاره یو بل ته لیږلې را لیږلې. د خلیل په سپینه ږیزه او د ذبیح په نازکو لاسونو جوړه کعبه د هُبَل په ګډون له لس ګونو بتانو ډکه وه.

مسجد قبه الصخره یا قبه المعراج  ( به ضم قاف وه) از جملۀ یک بخشی از مسجد الاقصی بوده که در داخل قلعه  تاریخی  بیت المقدس در تپه موریا  قرار دارد. ناگفته نباید گذاشت که این مسجد یگانه مسجد است که درهمۀ  ادیان ابراهیمی ( دین یهودیت، دین مسیحیت ودین مقدس اسلام ) بحیث شهر مقدس ومکان مقدس شناخته شد است. این  شهر بعد از مکۀ معظمه ومدینۀ منوره سومین شهر مقدس برای مسلمانان است.

بُراق نام مرکبی است که رسول الله صلی الله علیه وسلم در سفر اسمانی خویش در شب معراج فاصله راه بین مسجد الحرام در مکه معظمه ومسجد الاقصی را طی نمود.
محدثین می نویسند :

در سفر تاریخی که در ماه جنوری 2019 به بیت المَقْدَس ـ فلسطين  داشتم در هوتل بنام

   im Österreichischen Hospiz in Jerusalem )) در شهر قدیم بیت المقدس که با مسجد اقصی تقریبآ 5 دقیقه پای پیاده فاصله داشت زندگی میکردیم.

ما در بین مسلمانان مقیم این منطقه برخی از مظاهر طریقت صوفی را ملاحظه نمودیم و همچنان همچو طریقت و روشهای در مسلمانان زایرین مسجد بیت المقدس بخصوص بعد از نماز صبح نیز دیده میشد که برخی از مسلمانان به مجرد که از نماز