افغانستان ته په آلمان کې د میشت یو شمیر افغان کډوالو سفر په دغه هیواد کې تاوده بحثونه را پارولي دي.ا

په آلمان کې د میشتو یو شمیر افغان کډوالو له لوري افغانستان ته سفر په دغه هیواد کې د مهاجرت په اړه بحثونه را پارولي دي. د کډوالو د توافقاتو له پاره د آلمان ځنګړي استازي، یواخیم سټامپ، په آلمان کې میشتو کډوالو ته خبر داری ورکړی چې خپلو اصلي هیوادونو ته د دوی سفر کیدی شي د دوی د کډوالۍ قانوني حالت له خطر سره مخامخ کړي.

سټامپ د بیلډ په نامه آلمانۍ ورځپاڼې ته ویلي: «آلمان باید نړۍ ته خپلې دروازې پرانیزې خو باید احمق نه اوسي.» د نوموړي په خبره، هغه کسان چې دلته [آلمان] کې یې د حفاظت غوښتنه کړې، او بیا د رخصتیو د تیرولو له پاره خپلو اصلي هیوادونو ته ځي، آلماني چارواکي باید دا ډاډمن کړي چې دوی سمدستي د حفاظت قانوني حالت له لاسه ورکړي او ونشي کولی چې په آلمان کې پاتې شي. بس همدومره.»

بل لوري ته د هامبورګ د کورنیو چارو وزیرې، انډي ګروټه د آلمان خبري آژانس ته ویلي چې هغه کډوال چې خپلو هیوادونو ته سفر کوي، هغه هیوادونو چې دوی هلته له تعقیب څخه ترې تښتیدلې دي، دا به خامخا د دوی د محافظ حالت هم تر پوښتنې لاندې راولي.

د کډوالو په چارو کې د آلمان ځانګړي استازي ویلي چې  خپلو اصلي هیوادونو ته سفر کیدی شي د دوی د کډوالۍ قانوني حالت له خطر سره مخامخ کړي.د کډوالو په چارو کې د آلمان ځانګړي استازي ویلي چې  خپلو اصلي هیوادونو ته سفر کیدی شي د دوی د کډوالۍ قانوني حالت له خطر سره مخامخ کړي.
یواخیم سټامپ، په آلمان کې میشتو کډوالو ته خبر داری ورکړی چې خپلو اصلي هیوادونو ته سفر کیدی شي د دوی د کډوالۍ قانوني حالت له خطر سره مخامخ کړي.انځور: S. 
په آلمان کې دغه بحثونه وروسته له هغه را وپاریدل کله چې څو ورځې وړاندې د آر. ټي. ال په نامه د دغه هیواد یوه خصوصي تلویزیون افغانستان ته د افغان کډوالو د سفر په هکله راپور خپور کړ. په دغه راپور کې ادعا شوې وه چې د آلمان په شمالي هامبورګ ښار کې د سفر ځینې شرکتونه افغانستان ته د افغان کډوالو د سفر سهولتونه وړاندې کوي. د هامبورګ د کورنیو چارو وزیرې ویلي چې که چیرته افغانستان ته د تګ له پاره لارې اسانه وي، نو بیا د اخراج په هکله هم امکانات موجود دي.

دا هم په داسې حال کې ده چې په آلمان کې د کډوالو فدرالي ادارې یا بامف ویلي چې د کډوالو اصلي هیوادونو ته د دوی سفر په ځینو ځانګړو شرایطو کې مجاز دی او په دې اړه یې د کورنۍ د نیږدې غړي ناروغي او یا مرګ د بیلګې په توګه یاد کړي دي.

د ازبکستان د لومړي وزیر عبیدالله عارف اوف په مشرۍ د دغه هېواد یو لوړپوړی دولتي پلاوی نن (شنبه) کابل ته رسیدلی دی.

دا په افغانستان د طالبانو بیا واکمنۍ را وروسته په دې کچه د ازبکستان تر ټولو د لوړ پوړي پلاوي سفر دی چې په ښکاره یې موخه د سوداګرۍ غوړېدا بلل کېږي.

کابل ته د رسېدو سره ښاغلي عارف اوف ته د ښه هر کلي په موخه سرې غالۍ غوړول شوې وې او د طالبانو د حکومت د ریاست الوزرا (لومړي وزارت) اداري مرستیال عبدالسلام حنفي یې هر کلی کړی دی.

د طالبانو د حکومت د سوداګرۍ وزیر نورالدین عزیزي او مرستیال یې هم هر کلي ته ورغلي وو، دغه وزارت په یوه خپره شوې اعلامیه کې د دغه لوړپوړي بهرني پلاوي د سفر د اجنډا یوه برخه هم اعلان کړې.

د طالبانو د سوداګرۍ وزارت ویلي د ازبکستان د لومړي وزیر عبدالله عارف اوف د سفر موخه "د افغانستان او ازبکستان تر منځ د سوداګرۍ په دوه اړخیزه ناسته کې ګډون او کابل کې د ازبکستان د تولیداتو د نندارتون پرانېستل دي."

کابل ته له رسیدو سره د هغه او د طالبانو د اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر په حضور کې د سوداګرۍ او پانګونې پراختیا په موخه پنځه هوکړه لیکونه هم لاسلیک شوي دي.

د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس ویلي کابل کې میلمه پلاوي په خپلو خبرو کې ټینګار وکړ چې "افغانستان سره هر راز همکارۍ ته چمتو دي."

ازبکستان او افغانستان د جمهوریت او بیا په افغانستان د طالبانو واکمنۍ راهیسې پراخې سوداګریزې اړیکې لري او دا هېواد ګډو سوداګریزو دهلېزونو ته لېواله دی.

ازبکستان په خپل هېواد کې طالب ډېپلوماټان هم منلې، او کابل کې ېې هم خپل سفارت پرانېستی دی.

د ازبکستان د لومړي وزیر دغه سفر په اړه له پخوا کوم اعلان نه و شوی، او داسې مهال کېږي چې د طالبانو حکومت د بهرنیو اوسوداګریزو اړیکو رغولو او پیاوړتیا هڅه کوي.

د طالبانو حکومت رئیس الوزرا د تداوۍ په موخه متحده عرب اماراتو ته تللی

د ازبکستان لومړی وزیر عبیدالله عارف اوف داسې مهال کابل کې دی چې د طالبانو حکومت رئیس الوزرا د تداوۍ په موخه له هېواده بهر تللی دی.

د طالبانو د حکومت ویاند پرون (جمعه) په خپلو ټولنیزو پاڼو ولیکل چې ملا محمد حسن اخند د روغتیايي معاینو په موخه متحده عرب امارتو ته تللی دی.

هغه لیکلي "د یاد هېواد د دولت رئیس محترم محمد بن زاید آل نهیان هم د ښاغلي اخند د روغتیا پوښتنه کړې او په دوه اړخیزو اړیکو هم غږېدلي."

د طالبانو دا لوړ پوړی چارواکو تېر کال هم ناروغ و او څه موده یې سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر ځای ناستی و.

طالبانو اماراتو ته که څه هم د هغه سفر موخه درملنه بللې خو په ښکاره دا د هغه لومړۍ بهرنۍ سفر دی چې د اهمیت په سترګه ورته کتل کېږي.

له دې شاوخوا دوه میاشتې مخکې د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني هم په لومړي سفر متحده عرب اماراتو ته تللی و.

ځینې طالب مشران چې د بهرنیو سفرونو بندیز پرې لګیدلی د خاصو شرایطو په نظر کې نیولو سره سفرونه کوي، افغانستان ته بیا د طالبانو حکومت په رسمیت د نه پېژندو له کبله بهرني لوړ پوړي چارواکي په سختۍ سفر ته زړه ښه کوي.

د پاکستان پوځ پنجشنبې اګست ۱۵مه (زمري ۲۵) خبر ورکړ چې د پوځ درې پخواني چارواکي يې نيولي دي. تر دې درې ورځې وړاندې پوځ د هغه هېواد د استخباراتي ادارې (ای ایس ای) د پخواني مشر جنرال فیض حمید د نيولو خبر ورکړی وو.

د پوځ د عامه اړیکو ادارې (ای اېس پي ار) په خپور کړي بيان کې د دریو نيول شويو پوځي چارواکو نومونه نه دي په ډاګه شوي او نه هم د هغوی د نيولو کره نېټه څرګنده شوې ده، خو پاکستاني رسنيو د سرچينو په حواله ليکلي چې بريګيډېر (بريد جنرال) غفار، بريګيډېر نعیم او ډګروال عاصم هغه پخواني پوځي چارواکي دي چې پوځ نيولي دي.

پوځ په خپل بيان کې زياته کړې چې دا افسران یې د پوځي مقرراتو خلاف اقداماتو په تور نیولي دي.

بیان زیاتوي چې له پخوانیو افسرانو او د هغوی له ملګرو څخه "د مشخصو سیاسي ګټو ترلاسه کولو لپاره د بې ثباتۍ زېږولو" په تور نور تحقيقات روان دي.

پاکستاني رسنيو ليکلي چې نيول شويو دریو پخوانیو پوځي افسرانو د عمران خان د پاکستان تحريک انصاف ګوند او جنرال فيض حميد ترمينځ د پيغام رسولو د اسانتیا برابرولو دنده پرمخ وړله.

تر دې وړاندې پوځ د اګست پر ۱۲مه ويلي وو چې پخوانی ډګر جنرال فيض حمید یې د سترې محکمې د امر پر اساس د درغلیو په قضيه کې نیولی او د هغه پر ضد اوس په نظامي محکمه کې قضيه روانه ده.

د پاکستان پوځ وايي فیض حمید له واک څخه په ناوړه ګټه اخیستنې تورن شوی دی.

په پېښور کې د سياسي چارو شنونکی ډاکټر عرفان اشرف وايي چې د جنرال حميد پرضد د درغلۍ يا سياسي هلو ځلو مقدمې جوړول سطحي خبره ده. نوموړی زياتوي چې پر فيض حميد په پاکستان کې دننه او بهر ډېرې نيوکې وشوې او د هغه د کړنو له امله پوځ ډېر بدنام شو، خو د نوموړي په خبره يوازې له هغه بايد "د قربانۍ ګډوری" جوړ نه کړل شي.

هغه وویل: "جنرال فيض حميد د پاکستان سياست له پټلۍ غورځولی دی. هغه د پښتنو پر سيمه روان قتل عام ته نوی ژوند ورکړی دی. په دې کار کې د پاکستان د پوځ پخوانی مشر جنرال قمر جاوېد باجوه او پخوانی صدراعظم عمران خان هم ورسره شريک ول."

جنرال فيض حميد د ۲۰۱۹م کال له جون څخه د ۲۰۲۱م کال تر نومبر پورې د پاکستان د استخباراتي ادارې (ای اېس ای) مشر وو. تر دې وروسته هغه د ۲۰۲۲م کال د اګست تر اتمې پورې د پېښور او بیا د بهاولپور قول اردو مشر شو. نوموړی هلته د ۲۰۲۲م کال تر پايه پاتې شو او د ماموريت د مودې تر رسمي پای ته رسېدو مخکې یې استعفا ورکړه.

د پاکستان يوشمېر سياسي ګوندونه پر جنرال فیض حميد د افغان طالبانو او نورو وسلوالو د ملاتړ تر څنګ په سیاسي چارو کې د مداخلې او د پخواني صدراعظم عمران خان په مشرۍ د تحريک انصاف د ملګرتیا تورونه پورې کوي. خو نوموړي د دې تورونو په اړه څه نه دي ویلي.

ډاکټر عرفان اشرف زياتوي چې په افغانستان کې د طالبانو له واکمنېدو وروسته جنرال فيض حميد له ۵۰۰۰ څخه تر ۱۰۰۰۰ پورې پاکستاني طالبان پاکستان ته راوستل او په دې کار کې جنرال باجوه او عمران خان ورسره شريک ول.

هغه وايي: "په دا تېرو دوو دريو کلونو کې چې د پښتنو کوم قتل عام او هدفي وژنې يا جبري لادرکۍ روانې دي، په دې کې په مستقيم ډول فيض حميد ککړ دی، ځکه هغه دغه وسلوال راوستل چې اوس يې بدامني جوړه کړې ده."

په پېښور کې بل شنونکی شميم شاهد وايي چې پر جنرال فيض حميد يو تور دا هم دی چې هغه "تر تقاعد وروسته د پوځ له قانون څخه سرغړونه" کړې ده، خو د نوموړي په وينا، د جنرال حميد او له هغه سره نور پخواني پوځي افسران له عمران خان او د هغه له ګوند سره د اړيکو لرلو له امله نيول شوي دي.

د پاکستان پوځ دغه پخواني لوړ پوړي استخباراتي او نظامي چارواکي په داسې حال کې نيولي چې د پاکستان تحريک انصاف پلويانو په دا وروستيو کې پر ټولنيزو شبکو، پر پوځ او رياستي ادارو نيوکې زياتې کړې دي.

د پاکستان د پوځ مشر جنرال سید عاصم منیر د اګست پر ۱۳مه (د زمري پر ۲۳مه) د اېبټ اباد د کاکول په پوځي اکاډمۍ کې د وينا پر مهال د چا د نوم له اخيستلو پرته وویل چې "برېښنايي ترهګر" د ریاستي ادارو او ولس ترمنځ درز پیدا کول غواړي.

نوموړي زياته کړه چې د پاکستان اساسي قانون ولس ته د بیان د ازادۍ حق ورکوي، خو حدونه یې هم ټاکي.