د پاکستان ژمنې او د کابل تمې؛ آيا په پاکستان دا وار باور کيدلی شي؟

د چارو شنونکي دا سفر تشریفاتي بولي،خو حکومت بیا د ازلي دښمن کور ته په ننواتي ورځي او عملي طرح له ځان سره لري.ارګ هم ظاهراً له پیشو غواړي چې د خدای لپاره مږه ونیسي.

ښاغلي غني د کوچني اختر  په مناسبت؛ خپلو خبرو کې وویل،چې د کابل او اسلام‌اباد ترمنځ یوه نوې تاریخي پاڼه پرانېزي او په ورته وخت کې به له پاکستاني مشرانو سره په جدیت د سولې موضوع وڅېړي.

ستاسو به په یاد وي،د پاکستان د پوځ لوی درستیز جنرال قمر جاوید باجوه او ورسره ملګري پلاوي یې څو،څو ځله ژمنه وکړه چې هېواد یې له ترهګرۍ سره د مبارزې په برخه کې هر راز همکارۍ ته چمتو دی چې د افغانانو په مالکیت او مشرۍ د سولې د میکانیزم ملاتړ وکړي.

که څه هم د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت له رسنیو سره خبرو کې ویلې«اسلام‌اباد ته ولسمشر محمد اشرف غني د سفر پر مهال به د عملي همکارۍ غوښتنه وشي» خو پوښتنه دا ده چې د پاکستان په ژمنو څومره باور کيدلی شي؟

آيا پاکستان اصلاح شوی او د افغانستان په اړه به خپل پخوانی دريځ بدل کړي؟

پاکستان د ولسمشر په کچه د لوړپوړي چارواکي د ورتګ په اړه دوه تحليلونه محتمل دي:

لومړی؛ لکه څنګه چې د افغانستان او جنوبي آسیا لپاره د امریکا په نوې اعلان شوې ستراتیژي کې په زغرده ویل شوې و، چې باید د پاکستان په خاوره کې د ترهګرو پناهځایونه ختم شي؛ نو پاکستان د نړيوالو په ځانګړې توګه د امريکا تر سختو فشارونو لاندې دی او پاکستان اړ دی ،چې د ترهګرۍ پر ضد مبارزې کې عملي اقدام کولو سره؛ ځان له فشارونو خلاص کړي.

همدارنګه دا خبره تل لاندې باندې کېږي،چې د پاکستان ملکي حکومت که هر څومره له افغانستان سره ښه نيت ولري، خو که د استخباراتو او پوځ يې خوښه نه وي؛ په افغانستان کې د جګړې په اور اوبه نه شيندل کيږي. یعنې د افغانستان جګړه مستقيماً د پاکستان پوځ او استخبارات اداره کوي او څو چې دغه مراجع ونه غواړي په کابل کې اور نشي مړ کيدلی. نو دا ځل پاکستان ته د افغان ولسمشر کېدونکي سفر ته په دې هيله مندي زياته ده چې د پاکستان د صدراعظم تر څنګ د سولې په برخه کې د امریکا د ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد هڅې هم ملګري دي او دا د دې څرګندویي کوي،چې ګواکې پاکستان په رښتيا هم تر فشار لاندې دی او دا ځل به له انزوا څخه د خپل ځان د خلاصون په خاطر هم په خپلو ژمنو تر يوې کچې عمل کوي.

دويم: که څه هم دا لومړی ځل نه دی چې د کابل ـ اسلام آباد اړيکو د ترینګلتيا څخه وروسته؛ افغان چارواکي د پاکستان په دروازه ور ننوځي؛ بلکې له دې وړاندې پخواني ولسمشر حامد کرزي هم پاکستان ته په ځلونو سفرونه کړې و، خو په خپلو تکراري ژمنو یې دوکه کړی و،خو هر ځل چې د کابل ـ اسلام آباد اړيکې په ټپه درېدلې يا پاکستان ځان د نړيوالو تر فشار لاندې حس کړی دی؛ دغه هيواد له فشاره د خلاصون لپاره يا د کابل يا د امريکا او يا د بل هيواد په غوښتنه یې د همکارۍ ټټر ډبولی، څو ځان له موجوه فشاره خلاص کړي.

په ټوله کې ويلای شو چې پاکستان په سياسي لوبه کې ډير پياوړی ښکاري،چې د دې پیاوړتیا تر شا یې سیمه ییز ملګري هم لاس لري او په هر رنګه حالاتو کې کولی شي، چې له هر ډول فشار څخه د خلاصون لپاره لاس په کار شي.


اوس پر وسله والو فشارونه ډېر ښکاري او پاکستان هم د زهري مار په شان په لومه کې ګیر پاتې دی، نو په دغسې وضعیت کې طبيعي ده،چې پاکستاني چارواکي هم له دغه فرصته په ګټې اخيستنې له کابل سره د اړيکو د رغولو خبره کوي او هڅه يې دا وي،چې دوی په خبرو کې صادق دي؛ښه بېلګه یې په مکۀ  مکرمه کې د ښاغلي غني او عمران خان لیدنه ده.

 اوس،چې دا ځل چې ولسمشر اشرف غني بیا پاکستان ته ور روان دی؛ نو دا ګمان هم کېږي، چې پاکستان به يو ځل بيا له افغان حکومت او امریکا سره د تير په څېر لوبه وکړي او د پاړوګرو په شان به له خپل مداریتوبه کار واخلي او له کابل سره د خبرو نتيجه به يې يوازې د پاکستان په ګټه وي. له کابل سره د اړیکو رغولو ګټه به پاکستان ته دا وي چې د امريکا له فشارونو به تر يوې کچې رابهر شي،ځکه پاکستان اوسمهال له سخت اقتصادي حالت سره مخ دی؛ نو یوازینۍ لاره یې همدا ده.

اوس که پاکستان ته د افغان ولسمشر په توګه د کار له پيلولو وروسته پاکستان ته د ښاغلي غني دویم کېدونکی سفر په هر ډول تحليل کوو نو اړينه ده، چې کابل دې هوښيار اوسي او د پاکستان د هر ډول لوبې پر وړاندې دي سمدستي ، خو عقلاني او اغېزناک غبرګون وښيې. که دا ځل بيا هم پاکستان له افغانستان او امریکا سره د لوبې هڅه کوله نو دا ځل دې اجازه نه ورکولې کېږي؛ ځکه په کار ده،چې افغان حکومت باید له یوې سوړې څو،څو ځله و نه چیچل شي.

لیکنه: خوشحال آصفي