کامیون‌های حامل اجناس افغانستان به مقصد هند، عازم چابهار ایران شد

.

این کامیون‌ها حامل ۵۷۰ تن مواد تجارتی، شامل ۲۰۰ تن ماش و ۳۷۰ تن سنگ تالک است که بیشتر برای تولید پودر بچه استفاده می‌شود.

قبل از این بیشتر اموال تجاری افغانستان از مسیر پاکستان و همچنین از طریق دهلیزهای هوایی به هند صادر می‌شد.

صادرات اموال افغانستان از مسیر پاکستان به دلیل تنش‌های سیاسی میان هند و پاکستان همواره با چالش همراه بوده و اغلب پاکستان اجازه انتقال اموال تاجران افغانستان را از مسیر پاکستان به هند نمی‌داد.

خان جان الکوزی، معاون اتاق تجارت افغانستان نیز با اشاره به مشکلات بازرگانان افغان در واردات جنس از مسیر پاکستان گفت که پاکستان از بازرگانان افغانستان سالانه حدود ۹۰۰ میلیون دلار به بهانه‌های مختلف می‌گیرد.

او میزان واردات افغانستان از هند را سالانه حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیون دلار اعلام کرد و افزود که این اموال قبلا از مسیر بندرعباس وارد افغانستان می‌شد که نسبت به بندر چابهار برای بازرگانان افغانستان ۸۰۰ تا ۵۰۰ دلار هزینه بیشتر داشت.

محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان نیز برای شرکت در این مراسم به شهر زرنج ولایت نیمروز رفته است.

او با قطع نوار به اولین گروه از کامیونهای افغانستان اجازه سفر به چابهار را داد و گفت که با توجه به فرصتهای ایجاد شده در افغانستان صادرات این کشور از یک میلیارد کنونی به دو میلیارد افزایش خواهد یافت.

یما یاری، وزیر ترابری(فواید عامه) افغانستان در این مراسم گفت که ۱۵۰ شرکت افغانی تاکنون ۵۰ میلیون دلار در چابهار سرمایه گذاری کرده است. او ساخت ۱۳ کارخانه تولیدی و ۳ ذخیره بزرگ را جزء از این سرمایه‌گذاری خواند.

چرا بندر چابهار برای افغانستان، ایران و هند مهم است؟

شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان باز شدن این مسیر را "فرصت و روزنه جدید برای تجارت و ترانزیت" افغانستان دانسته است.

او افزوده که افغانستان دیگر محدود تنها به مسیر‌های پاکستان نیست. مسیر‌های متعدد زمینی، خط آهن، دهلیزهای هوایی و... فرصت و تحول عظیمی را برای کشور فراهم کرده است.

افغانستان، هند و ایران موافقتنامه سه جانبه چابهار را در سال ۲۰۱۶ امضا کردند که بر مبنای آن افغانستان و هند می‌توانند مبادلات تجاری ‌شان را از طریق بندر چابهار ایران انجام دهند.

هدف از این موافقتنامه میان افغانستان و هند دور زدن پاکستان، دسترسی هند به بازار افغانستان و آسیای میانه و نزدیک شدن افغانستان به دریای هند است.

چه اموالی از بندر چابهار تاکنون انتقال داده شده است؟

افغانستان هرچند که به رونق چابهار چشم دوخته ولی این بندر رونقی را که انتظار می‌رفت تاکنون نداشته است. به گفته مسئولان ایرانی طی ۱۴ ماه گذشته (تا قوس/آذر امسال) ۱۰ کشتی بزرگ در بندر چابهار تخلیه شده که حدود ۱۲۰ هزار تن کالا شامل گندم و دیگر حبوبات از بندر چابهار به افغانستان ترانزیت شده است.

با توجه به این که بیشتر بار ترانزیتی شامل گندم کمکی کشور هند به افغانستان است، نمی‌توان گفت که این بندر رونق لازم را یافته و به مسیری برای انتقال کالا از هند به افغانستان و بعد به کشورهای آسیای میانه تبدیل شده است.

هند در سال جاری میلادی ۱۱۰ هزار تن گندم به افغانستان کمک کرد که از راه بندر چابهار به افغانستان فرستاده شد.

کشورهای هند و افغانستان بدیل دیگر نداشتند که این مقدار گندم را به افغانستان انتقال دهند. پاکستان به دلیل تنش‌های سیاسی میان اسلام آباد و دهلی هرگز اجازه انتقال این کالا را از طریق خاکش به افغانستان نمی‌داد.

به دلیل بروز خشکسالی شدید در افغانستان، کابل به این کمک‌ها نیاز داشت. خشکسالی در این کشور باعث شد که بیش از دو میلیون نفر را در سراسر افغانستان با کمبود شدید آذوقه روبرو باشند.

این روند نیز نشان دهنده این است که تاکنون چابهار رونق لازم را نیافته است و درهای آن آنچنان که باید، به روی بازرگانان افغانستان و سایر کشور باز نشده‌است.

انتقال این مقدار اموال برای بندری که به گفته مسئولان ایرانی با تکمیل طرح توسعه مرحله نخست آن، ظرفیتش از ۲.۵ به ۸.۵ میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت، مقدار قابل توجهی نیست.