ساینسپوهان وايي، د ګوزڼ یا پولیو ضد نوي او ''ډېر اغېزناک'' واکسین یې چمتو کړي

ساینسپوهانو د ګوزڼ یا پولیو ضد داسې نوی واکسین جوړ کړی چې تر پخواني به یې اغېزمنتیا ډېره وي. دا واکسین د بریتانوي او امریکايي ساینسپوهانو لخوا جوړ شوی او وايي تمه لري د نړۍ په یوازې دوو هېوادونو، افغانستان او پاکستان کې ګوزڼ ناروغي بېخي ختمه کړي.

ساینسپوهانو نوی واکسین ته داسې خاصیت ورکړی چې د پولیو ویروس پرېنږدي لا خطرناک شي او انسان فلج کړي.

دغه واکسین چې د اوسني ګوزڼ واکسین په شان د څاڅکو په ډول تطبیقېږي، کمزوري کړای شوي پولیو مکروبونه لري، او د جینیتکي بیاجوړونې په مرسته مکروب مهار کوي او په کمزوري حالت کې یې ساتي.

ګوزڼ یا پولیو د انسان عصبي سیستم ته ځان رسوي او د فلج کېدو لامل ګرځي. له ۱۹۸۰ کلونو راپدېخوا ۹۹ سلنه ښه والی راغلی او شل میلیونه داسې خلک چې نن به فلج ول، د واکسین له برکته روغ رمټ ګرځي.

له دې پرمختګ سره یوه اندېښنه دا ده چې دغه واکسین د هغو هېوادونو ټولو سیمو ته چې په کې ماشومان په ګوزڼ اخته دي او پاتې کوچنیانو باید واکسین شي څنګه ورسول شي.

ځکه اوس یوازې افغانستان او پاکستان د نړۍ هغو هېوادونو کې دي، چې دغه ناروغي پکې شته او د ناامنۍ ترڅنګ واکسین ته زړه نه ښه کول یې مهم لاملونه بلل کېږي.

 

یو سړی له هغه وروسته د ساه اخیستو لپاره په اړوند ماشین کې ساتل کېده چې د سینې عضلات یې پولیو اغیژمن کړل.

په افغانستان کې او پاکستان کې هرکال د ګوزڼ ضد واکسین کمپاینون ترسره کېږي خو دا ډاډ نشته چې ټول ماشومان دې واکسین شي.

د ماشومانو ګوزڼ داسې ناروغي ده، چې درملنه نه لري او د ملګرو ملتونو روغتیا برخې یې له منځه وړلو لپاره له ۱۹۸۸ راهیسې هڅې کوي.

د ۲۰۲۱ کال په مارچ کې د روغتیا نړیوال سازمان د پولیو دویم ډول لپاره د ساینسپوهانو لخوا چمتو شوي واکسین ته په بېړنیز وضعیت کې د لاسرسي امکانات چمتو کړل.

له هغه راهیسې دا واکسین ۶۵۰ میلیونه ځله کارول شوي دي. اوس بیا په طبیعت نومي ژورنال کې ساینسپوهانو د لومړي او درېیم ډول پولیو لپاره د ثبات لرونکي واکسین تفصیل بیان کړی.

د نوي واکسین، چې د ارتقا له پړاوه تېر شوی، لومړنۍ انساني تجربه ترسره شوې او څېړونکي وايي، ترلاسه شويو معلوماتو ته چې لا هم ارزول کېږي، ډېرې هیلې راټوکېدلې.