{slide=د شګو بند}

د شګو بند او د ټېنګې نه ؤ

لکه ماشوم له موره مړ وزېږي

تر جوړېدو مخکښې لا وران ښکارېدو

د منزل لارې مې چې ستا په لوري نه کږېدې

شپې مې امېد ؤ لکه دېو  خوړلې

نوبیا زه ولې د درياب په طمعه تلمه د سراب غېږې ته

{/slide}{slide=غزل}
د وښکو ډنډ دے په دې ډنډ کې مې ليمه ډوبيږي
بل درد د غم دے چې له درده مې دا زړه خوږيږي
تاته به ښکاري دا د سپينو اوبو دوه رودونه
دا وښکې نه دي له دې سترګو نه مې زړه څڅيږي
هر څو که وګورمه ستا د محبت نښو ته
خو بې له تا مې په بل هیڅ شي مينه نه سړيږي
زه لیونۍ نه یم چې ستا د عشقه لاس واخلمه
هغه چې اخلي نو د عشق په معنی څه پوهيږي
راځۍ چې نورې مستقيم لارې کږې وباسو
دا پښتانه په سمه نه په کږه ښه پوهیږي
مونږ چې د خپل د درد کتاب عالم ته پرانه نيزو
زمونږ له درده به څوک څنګه په کاله خبريږي
ځینې خبرې عملي ګامونه غواړي د ژوند
ځينې خبرې په خبرو باندې نه سميږي
خداے خبر څه ېې د فکرونو په ګلشن کې راشي
جانان زما تر کوره راشي خو له وره ستنيږي
ستا محبت له به زه دومره زړه له کومه راوړم
ستا محبت چې په دې دومره زړه کې نه ځايړي
هم دا انسان دے چې د ځان په معنی پوهه نه شو
هم دا انسان دے چې د ځان په معنی ښه پوهيږي
بلا که وليکم غزلې ستا د حسن په نوم
ستا د ادا غوندې خو يو هم غزل نه جوړيږي

{/slide}{slide=هغه به څوک وي}
هغه به څوک وي چې مخ واروي
دا ستا له عشقه
هغه به څوک وي چې تا وويني
او بل څه خوښ کړي
هغه به څوک وي چې ديدار ستا د ښاست نه غواري
هغه به څوک وي چې دوه سترګې غواړي
نور نه غواړي
خو له دې هر څه سره
زه هم دوه سترګې غواړم
خو داسې سترګې چې بس تا وويني
تا محسوس کړي
د محبت په شانې
ته خو پوهیږې چې ستا لوے محبت
زما وړوکي زړه کې نه ځائېږي
همیش بهر راوځي
چغې وهي
دماشومانو غوندې ضد کوي تل
ستا د لیدو د پاره
ستا د موندو د پاره

{/slide}{slide=خوب}
ولې هم یو خوب دے چې ېئ وینم هره شپه
ولې هم یو خیال دے چې په ما وریږي تل
ولې زه د ځان ګمان په تا باندې کوؤم
ولې مې ځواني لکه تراب دوړیږي تل
ولې د ژوندون لارې د مرګ په لور ستنې
ولې په رڼا کې د تیارو ویره خوره
 
ولې د وفا نه بې وفا جوړیږی تل
 
ولې زندګي د سترګه ورو تماشه
ولې هم یو خوب دے چې ېئ وینم هره شپه
ولې هم یو خیال دے چې په ما وریږی تل

{/slide}{slide=خوب}
هره شپه خوب وینمه
چې يو ښائسته منظر دے
عینې جنت غوندې
هرخوا ګلونه د هوا په تبه رقص کوي
زه د جنت په دې ښاسته منظر کې ټال اچوؤم
خو ستا راتګ هم ډير نزدې وې ته په لاره کښې ېې
زه چې تا ووینم د هغه ښاستونو په لار
نو زما زړه وخاندي
او ستا په شوندو غزیدونکې مسکا
ماته سلام وکړي د زړه د تله سلام
خو ناڅاپي يو تور دیوال زمونږ تر منځه راشي
چې د ښاست مملکتونه په تیارو بدل کړي
او بس تیاره پاتې شي

{/slide}{slide=سوې ارمان }
زمونږ کورونه چې څنګ سوي داسې زړونه سوي
د محبت لمنې سوې هم رنګونه سوي
مونږ پښتانه د خپل ايمان په زیان خوشحاله يو تل
زمونږ د ډير غیرت له لاسه ايمانونه سوي
ډيرې ژړا مې دا د زړه نظر اوبه اوبه کړو
ستا دليدلو په ارمان مې نظرونه سوي
مونږه د یو او بل په سوري باندې نه یو ډاډه
زمونږ په ډیرو ګمانونو اعتبارونه سوي
هو راپیرزو دي د ژوندونه دا بې پتې ورځې
د وخت تنور کې مې د پيغلو ټول شالونه سوي
راشه چې خپلې ارزوګانې درڅرګندې کړمه
ګنې وختونه به بیا وایې چې وختونه سوي
دا د دعا لپې به څنګه تاته وه غزؤم
په دې تودو تودو سکروټو مې لاسونه سوي
هيڅ طوان نه لرمه ستا د هیرولو په باب
ستا د تصویر په ورانولو مې فکرونه سوي
چې د خوښۍ پریښتې نه راوړي د زیري ډولۍ
هغوې خبردي چې زمونږه اخترونه سوي
په دې تیاره کې به زه هیڅ د کوره نه وتلې
که وې خبره چې د لارې چراغونه سوي
زمونږ نظر به ګنهګارې څهرې څه پیژني
مونږ چې اوسیږو چرته هلته سهرونه سوي
د هغې شخص نه د وفا به لا څه طمع کوې
د دې دنیا په رنګینۍ چې ېې مخونه سوي

{/slide}{slide=غزل }

ژوندون سراب دے هسې  
چې مونږه ټول یې وینو  
هم د یو خوب په شانې  
داسې یو خوب چې هیڅ تعبیر نه لري  
دا بې شناخته وجود چې هیڅ اهنګ نه لري
خو مونږ په دې سراب کې بیا هم ناڅو  
چې نه سندره شته دے او نه کوم ډول غږیړي

{/slide}{slide=غزل }

تعبير به څه لري ملګړو دا زما خوبونه

چې په رڼا ورځې زه وينمه بلا خوبونه

غوڅه احساسه تا په کوم یو زيارت وګرځووم

تا له د کومه راوړم ستا د درد دوا خوبونه

زما دعا زما بې ځایه زړه په ځای نه کړلو

څه په درد نه خوري که اوس وي که ن وي دا خوبونه

راشۍ زما په ارمانونو ما سره وژاړۍ

زما دردونو ته بند نه تړي د چا خوبونه

کڼه بیا داسې ما به تورې تیارې خپله وخوري

که مې رانه وړل بیا د ځان سره رڼا خوبونه

زه به د خپل اعتبار په سوري تا ته هم وګورم

پخپل تصویر کې به را ونغاړمه ستا خوبونه

مونږه د خپلو حیاګانو په لار تللي جونه

مونږه لیدې نه شو هیڅکله بې حیا خوبونه

زما ګناه د خپله حده نه بهر وتل شو

د خپل زمیر د لاسه نه راځي اوس بیا خوبونه

خدایګو که بیا خو د مسکا غیږه نصیب شي زما

زما خندا ما له راکړي دي ژړا خوبونه

دا هیڅ معلومه نه ده وخت به راز پخپله وایې

خدای خبر تا به ډیر لېدلي وي که ما خوبونه

دا چې په سترګو کې د مینې ځالې ورانې ښکاري

په الفتونو کې همیش رسي تالا خوبونه

{/slide}

چيغه

{slide=ملنګ جان ته}

اې عشقه نامراده تا څه په غمو سر کړم 

عالم د زيست روزګار کا زه تل خون ځيګر خورم

هو!
ما د هوا څپو کې ښکلی غزل اورېدو
د سندرغاړي غږ کې درد سره مل اورېدو
دغه کلام کې د شاعرد مينې يوه انتها ښکارېده
داد خلوص بېلګه ېې د لمر رڼا ښکارېده
ماته لدې غزله شوې شل پوښتنې پيدا
سوچ مې کاوه چې چانه واخلم ځواب هويدا
تکل مې خپل کړو په پوښتنو سر شوم
ځواب ته ځانله په قبرونو سر شوم
ومې مونده يو زيارت
چې ېې جنډه د عزت
په سرولاړه رپېده وئیل ېې
فضل کړې ربه لړزېده وئیل ېې
زه د ملت آواز وم
هڅه وم تاخت او تاز وم
د لوی ټبر پرواز وم
د خپل هېواد ځلمو ته
ملي هويت وم ساز وم
افغانو پېغلو ته زه
سالم غرور وم ناز وم
زه وم ملنګ د وطن غليم ته سنګ د وطن
له مانه اوس څه غواړې؟
زه يم د خاورو څلی
ما پنځوس کاله مخکې د سوال ځواب درکړی
په بر او لره کې مې مخکې له تلو ليکلی
د کومې دعا لپاره زما زيارت ته راځې؟
د کومې هيلې خواست ته زما اصليت ته راغلې
ما وېل چې زه لتا پوښتنه لرم
ستا له ويناؤ نه ګروېږنه لرم
چې ستا نظر تراوسه ولې نظر پاتې شو؟
ده وېل تر اوسه لا چا زه پېژندلی نه يم
دومره کلونو کې لا چا تر تا لوستلی نه يم
ژوند ته په ښکلو سترګو لا چا کتلی نه يم
هېچا په غور سره زه اورېدلی نه يم
زما د نظر بدرګه صرف د لاسو پړقا وه
خو له محفله وروسته هېچا پوښتلی نه يم
ما د ملنګ کچکول کې خير د وحدت غوښتلو
خو د خانانو وره ته چا پرېښودلی نه يم
زه د فطرت له وجې دومره مجبوره ومه
چې زه ملنګ په عشق کې سائل ورغلی نه يم
ما خو له لروبرو د افغان خير غوښتلو
وجه پښتو وه ځکه چې په شا تللی نه يم

ما وېل!
نو ولې لرې له ترږمۍ نه نشول
د هيلو لارو ته سم له نهيلۍ نه نشول؟
ده وېل ، ددوی هيلو ته بس همدا څلی پاتې
د پخوانو په تاريخ وياړي دا هيلې پاتې
د احساساتو عقل ترمنځه پاتې افغان
د اتفاق مزی لنډ له پښتونوالې پاتې
نه اراده روزو موږ او نه مو يون ښکلی دی
نه مو د زغم توان شته او نه مو ژوندون ښکلی دی
ما پنځوس کاله مخکې دوست او دښمن وروښود
د هروګړي غوږ ته مې رسا غږ رساوه
د هر کاروان د جرس غږ به ساروان اورېده
په محافظه کې به هم له ملي غږ لړزېده
خو د نااهلو پلرو د بې وصولو سولوک
نشل ارجله ځوا شو د دربارو په ملوک
ټول ېې ويده ساتلي په الاهو د پردو
هر يو خوړله ژبه چې وه هر کور کې بلوک
ما وېل موږه د قلم خاوندان درلوده ډېر، اوس هم لرو ښه پوهان
ده وېل چې مه وايه بې رنګه قلم
د ځان شهرت پسې نن ګرځي صنم
په مورنۍ ژبې ېې رنګ نه ښکاري
په همدردۍ کې مې همدم نه ښکاري
له جهالته راويښ شوي ندي
د پوهې لار ې ته سيخ شوي ندي
د ناپوهانو مې لښکرې ګرځي
په دوه سيالانو کې سريښ شوي ندي
آرمان آرمان افغان پښتون څوک دی ؟
چې په رڼو سترګو ويده زبون څوک دی؟
په پنځوس کاله چې ما ويښ نشو کړای
يه يويشتمې صدۍ ړوند و کوڼ څوک دی؟
په غوږو کوڼ په سترګو ړوند پروت دی
پردي فرهنګ کې په خولې ګونګ پروت دی
ګوانتنامو کې په زنګون پروت دی
قائيده طالب ټاپو ته لکه مجنون پروت دی
کله عرب کله عجم له لاسه
کله د غرب کله د چم له لاسه
کله ېې يوروپ کله ېې روس ګډوي
تر څو غږ نه باسي د بم له لاسه؟
وايه ترڅو به دغه حال وي زموږ ؟
مرګ به ددوی لخوا ، وبال وي زموږ؟
د ناپوهۍ توره بلا ولاړه
لور مو نالوستې ده ترخوا ولاړه
ځوی مو ټوپک اخلي قلم ماتوي
خونه د پلار تالا والا ولاړه
شاته مو کلي کې لالا ناست دی
نالوستي غږ ته د ملا ناست دی
د روپۍ ټک د مړۍ کپ ته ګوري
علم پېری دی پټ په غلا ناست دی
که مې نارې که مې سورې وکړې
که مې د پوهې مسئلې وکړې
که په پښتو مې فيصلې وکړې
پخپلې ژبې مې جرګې وکړې
هېچا مې غږ په غوږو وانه ورېدو
که مې له درده شوګيرې وکړې
پوښتنې مکوه دردېږمه
په تورلحد کې لاکړېږمه
پخپل ملت باندې ژړېږمه
د مينې اور باندې سوزېږمه
کله به پوه شي چې تر اوسه لا ويښ شوي ندي ؟
په مخ څپېړې له غليمه خوري سيخ شوي ندي ؟
که اوس هم ويښ نشي کمېږي به
که يو کړۍ نشي ورکېږي به
لکه دا زه ملنګ چې خاورې شومه
يو يو به مات کړي خارې کېږي به

ما وېل !
عشقه نامراده ملنګ جان په غمو سر دی
لا تر اوسه آرام ندی زموږ له حاله ېې هډ خبر دی
بس کړه نور ملنګه ستا په غزل پوه شومه
اوس د وطن له مينې ستا په اجل پوه شومه
د عشق طواف ته به دې زه زليخا جوړه شم
يوسف ته لاره نيسم ، د خير په پل پوه شومه
د آزادۍ د مينې اصلي رنګ تاراوښود
د شاه جهان د مينې په تاج مهل پوه شومه
د نادانۍ له جهله ته د خلاصون بېلګه ېې
نن په قلم او توره دواړو په چل پوه شومه
روح دې ارام کړه انتظار ولره
پخپلو هيلو کې قرار ولره
زه ويښه شوې يم نور ويښوم
تر څو ژوندۍ يم کلی کور ويښوم
د هر افغان کره جرګې ته ورځم
لراوبر دواړه لکه مور ويښوم
لکه ملاله به پرې غږ وکړمه
د هر پښتون شعور او شور ويښوم
د قلم توره به په لاس کې ورکړم
د رقيب ورکې ته به ېې زور ويښوم
بيا به ورکو شؤو د جرګو قانون برسېره کړمه
هر يو افغان به په انصاف کې زه سرتېره کړمه
زيارت مې وکړ ستا عزت غواړم
له الله تاته مغفرت غواړم
زه هم چې د ځوان نسل غيرت غواړم
پوهې کې علم او صداقت غواړم
د اتحاد او اتفاق روزنه
پښتنې مور ځينې خدمت غواړم
په افغانيت د پښتونوالې سره
د هر يو پلار نه ېې وصيت غواړم
چې شي ملاتړی د جهان سيالۍ ته
لوړه ېې پوهه په هروخت غواړم
خالقه خدايه پښتانه اوچت کړې
پدې نړۍ کې ېې د علم چت کړې
چې نوروګړي ېې د سيوري لاندې
په زده کړې بوخت شي هر يو کس د بخت کړې
روح دې ښاد شه د وطن د عشق ملنګه
ستا کچکول سارا اخيستی اوس هم تش ندی له ننګه


نجيبه سارا بياباني

{/slide}