میرعنایت الله سادات

 

{slide=برګشت تاریخ} 

 

خوانده بودم که تاریخ برنمیگردد ... 

نیرو های مؤلد رشد میابند و

این رشد ، مناسبات کهنه ای اجتماعی را ، 

دگرگون میسازد 

                *********

همه به بالیدن نیروها دل بسته بودند

تا این جریان به راه افتد و 

مردم ما ازکوره راه تاریخ موفقانه بگذرند ، 

وعقب ماندگی ها به گذشته متعلق گردند .

               ********** 

ولی این آرمان  بسر نرسید 

قبل از وقت ، 

به عوض مردم ، 

واحد های نظامی را به حرکت درآوردند 

            *********** 

گفتند : ما " راه کوتاه " را انتخاب کردیم …. 

عجب راه کوتاهی … واپسگرایان ، 

ببخشید ، واپسگراترین واپسگرایان 

از همه جا سربلند کردند 

            *********** 

" زرنگترین " آنها فتوا داد 

که کابل 

شهر کفرشده است ، باید 

خاک آن به عمق " هفت بلست " عوض گردد 

             ***********

آنها نه تنها ، 

شگوفایی نیرو های مؤلد را نشانه گرفتند ، 

بلکه آنچه هم وجود داشت ، 

منهدم کردند . 

             *********** 

سپس عقب گرا های دیگری ، 

در معرکۀ تاریخ ظاهرشدند 

آنها برگروه اولی اعتراض کردند 

که چرا ….؟ 

             *********** 

چرا ؟ به تخریب مدنیت موجود ، 

اکتفاء میکنید ؟ 

این مسامحه است ، 

باید آثارگذشته را هم از ریشه برکنید .

             ************ 

مدنیتی که عقب مانده ترین عقب مانده ها 

آنرا درتمام دوره های تاریخ 

تحمل نموده بودند 

حالا اینها ، آنرا به آتش انفجار سپردند .

             ************* 

مدنیتی که تاریخ مارا بازگو میکرد 

آثاری که نه تنها به افغانها ، 

بلکه به تمام بنی آدم مربوط میشد 

ازجانب آنها محکوم به انهدام گردید . 

           *************

در برابر این حکم 

جهان با معرفت اعتراض کرد 

اما عقب گرایان به آن خندیدند ونا بخردانی دیگر 

درآنسوی مرزها ، به آهنگ انفجاررقصیدند 

             ***********

آنها شادیانه کشیدند ، 

که گویا چرخ تاریخ به عقب برگشت 

خوش بودند ، که با این " کارنامۀ بی مثال " 

برگشت تاریخ را به نمایش گذاشته اند . 

              ************ 

اما مردم متعجبانه پرسیدند : 

که با این " شهکار" ،  

آیا تاریخ به عقب برگشت … ؟؟؟ 

ویا صرفا" به شکل مضحک آن تکرارشد ؟ 

             ************ 

افسوس که 

اندیشه پردازان تیوری تکامل تاریخ ، 

سالهاست 

که در بستر لحد جا گرفته اند 

             **************

آنها زنده نیستند تا ببینند ، 

که چه گونه ؟ کارنامه های چنگیز و هلاکو

در کشورما تکرارشد .... و به زعم واپس گرایان ، 

به چی سادگی " تاریخ به عقب برگشت" 

               *************

               ختم - سال 2011

 {/slide}{slide= سُرورگم شده}

عمری ست گشته سُرورازبرم جدا یا من شدم به هجر و فتادم زاوجدا

روزم به یاد گمشده ام شام می شود شامم به فکر صبح نباشد ازاو جدا

مقهور روزگار و سزاوار غربتم افتیده ام به دام و نگشتم ازاو جدا

نی شمع روشنی که زنم پربه دوراو نی اهل دل که شکوه کنم بـهراو جدا

می سوزم از فراق و نیابم شعله ای تا پرزنم به آتش وگردم زغم جدا

نشنیده هیچ کس، که درآئین عاشقی سوزنده شمع جدا وپروانه زآن جدا

جسمم به این دیارو روانم به میهنم باور نمیکنی، که بود جان زتن جدا

تقدیرروزگار ، بیفگنده ام به دُور ورنه گمان نبود ، که باشم ازاو جدا

گم کرده ام سرورو نیآبم به این دیار یابم سرورآنجا ، که ازآن شدم جدا

کو دست "عنایت"ی ؟؟؟ کزفیوض آن

باشم به کوی خویش ونباشم زخود جدا

تاریخ سروده : دسامبر2005

 

{/slide}{slide= " ناسازی زمانه "}

نمیدانم چرا با ما نمیسازد ، زمانه ؟               مگرظالم پسند است، تا القیامه؟
فسون گردش کند در چرخ گردون                ولی ایستد درینجا ، با صد بهانه
زهر کنج و کنار ، سیل حریصان                  بگیرند با حیله ها ، مارا نشانه
چرا از خاک ما سازند گذرگاه ؟                  برای هر قاتل و دزد شبانه
چو مجنون آواره شد مردم ما                   به جرم عشق میهن ، از آشیانه
چرا ؟  فرماندۀ این خاک کردند                  یکی گمراه سابق ، از میانه
همه  نالند ازین رنج آفرین ها                 بخواهند داد خود ، نباشد ناشیانه
              چو گفتم مدعا ، آرم دلیل اش                     تو بشنو ! غمنامه ها ازهر کرانه
                                          خدایا ! بس کن رنج و عذابت                     بفرما !  تا به ما سازد زمانه
                                                                             کالیفورنیا -  اکتوبر 2012
                                                          

{/slide}{slide= کابل}
 
کابل تو ای ديار غرور و حماسه ها
                              از رزم دليران تو صد ها سروده ها
از روزگار باستان تو سازد خبر همی
شيوا مدايح و خجسته قصيده ها        
فرهنگ آريا ،  ترا پرشکوه ساخت
                              از فيض آنزمان تو هرجا ترانه ها
مردان نامدار تو برجا گذاشته اند
                              صد ها حکايتی و هزاران فسانه ها
از سعی مادران تو پروريده شد
                     دوشيزگان کار فهم ، برای عرصه ها
رودابه  ای کابلی ، بيآورد رستمی
                         باشد به ياد رستم هرجا نشانه ها
مدفون خاک تو آثار بس بزرگ
                          ُرخشد قدامت تو ، ز نقش کتيبه ها
زآنرو ضرورتيست ، که يابند ز مهد تو
                            کاوشکران ، عظمت و فر زمانه ها
"بابر"بباخت دل به تو و آرميد کنار تو
                             در بييشهای مشجر ، دربين سبزه ها
توصيف باغ و راغ تو کردند شاعران
                              چون صائب اصفهانی  ، کزو مانده ناله ها
گاهی ترا جنت فردوس  در قياس
                               بی جا نبود که بگفتند چنين تشابه ها
"طرزی" زجسم و جان  سخن در ميان کشيد
                               "جان وطن" تويی ، ای شهر زنده ها
اشعار دلپذيرسرودند به پاس تو
                                صفا و اعظمی  و دگر چاک سينه ها
هريک ستايشی مرصع نمود به نظم
                                يادی ز "عيارکابلی"و مردانه "کاکه"ها
سيمای نو بهار تو رشک بهشت بود
                                از فيض مرغکان و گلبانگ چهچه ها
رومی اشارتی به عجوبه ای تو کرده گفت
                                کابل بود مرادف سحر آفرين  حديقه ها
خنيا گران نوای دل انگيز ميکشيد
                                 افسونگران همه با چنگ و چغانه ها
ليکن فسوس طرب ات پايه دار نبود
                                 زردی گرفت بهار تو ز گردش زمانه ها

در سایه ای  مذاهب و آئين زنگی
                                  غارت نمود ترا ، مختلف سلاله ها
گاهی زدور و گهی از جوار تو
                                  در غم نشاند ترا يورش جنگ باره ها
در قلب آسيا  تو بودی دژ بلند
                                 زآنرو شتافتند مهاجمين ز هر کرانه ها
تحليل گران ز موقف تو باخبر شدند
                                 دادند صراحتی که برملأ بشد بهانه ها
دشمن کمر ببست که ويران کند ترا
                                 آتش زدت به نام مذاهب و اقوام فتنه ها

بر پایه ای منافع و تمويل ديگران
                                ظاهر شدند اجيران به شکل فرقه ها
هريک مقابل هم ، سنگری بساخت
                                 از جنگ نابکاران ، به هرسو کشته ها
واحسرتا که نامراد ، برفت از کنار تو
                                 مردان کاردان و استاد حرفه ها
پدر مرا که به حب تو پروريده بود
                                  ناليد در ماتم تو و سرائيد چکامه ها
گفتا که کابل بدتر از کربلا شدست
                                  با اين دريغ بسر ببرد واپسين لحظه ها
کابل تو زير پای اجيران چرا شدی ؟
                                  پرسيدم اين سوال و نيافتم کنايه ها
راويان ز نام تو ساختند مرکبی
                                   ترکيبی ز آبيل و ز قابيل قرينه ها
آن دو گذاشتند ، برادرکشی به ارث
                                   گوئی عنادها ، رسيده بما از گذشته ها
 تو رنجها ز گردش دوران برده ئی
                                   ار خون رفته گان تو سرزد لاله ها
اما عداوتی که در لباس "تقدس"بشد
                                    هرگز نخوانده کس ، در طول سده ها
زآنرو بجاست که گويند به آن دهه
                                    اين بوده است ، سياه ترين دوره ها
توپ و تفنگ و راکت همه زبانه کرد
                                   آتش بزد به هستی مردم درون کلبه ها
دزدی و غارت ، نشد لحظه ای دريغ
                                    بردند ثروت ترا و نماندند خزانه ها
ديو سار وحشی ، در پی آزار کشتگان
                                   راضی بشد ز خويش ، از رقص مرده ه  
نی شرمی از خدا و نه از بنده های او
                                   کردند انتخاب شرارت ز پيشه ها
از دور آريا و خراسان هر آنچه بود
                                    سوختند ، شکستند و دزديدند ز موزه ها
نی مصئونيت منازل و نی حکم محکمه
                                    تاختند به امر خود درون کلبه ها
صد ها زن جوان نمودند انتحار
                                    تاوارهند خويش را ز ارواح خبيثه ها  

" کابل بسوخت و دودش بلند بشد"
                                    با اين مطلع سرائيد جوان تو نغمه ها
ويرانی ات نداشت نطيری به عصر ما
                                    الحق که در جهان نه يابی چنين خرابه ها
کابل تو مهد فرهنگ و تاريخ آريا
                                     در عصر خراسان بودی شهيرشهره ها
" تيمور"  ترا مرکز افغان زمين بساخت
                                    حالا چه شد، که فتاده هرسو زباله ها
ويرانگران تو خوار و زبون شوند
                                    وقتا که آه آتشين ات برآرد زبانه ها
بيچاره ساکنان تو طالب "عنايت" اند
                                    جويای صلح و امن به دعای شبانه ها

- رودابه : دختر مهراب کابلی و  زن زاال است . رستم فرزند رودابه و زال میباشد .[1]

- توصیف آرامگاه وی در " باغ بابر " واقع در گذرگاه کابل[1]

3- صائب اصفهانی : صائب در نیمه ای قرن دهم هجرئ مدت چهار سال مهمان ظفر حسن حاکم کابل بود . شعر معروف او در وصف کابل با این مطلع آغاز میشود :

       خوشا عشرت سرای کابل و دامان کوهسارش    *        که ناخن بر دل گل میزند مژگان هر خارش

 - در شعر شاه شجاع تشبیه مذکور به این شکل آمده است : گرمی هندم دل و جان را بسوخت   *   کابل جنت وطنم آرزوست [1]

 - جانست کابل و همه افغان ستان جسد *  خوبست هرچه هست درو کمتر است بد \\  در لفظ نام خوب وی ار آوری نظر*  یابی میان کل تو یکی آب چون گهر [1]

6- ابراهیم صفا : ژورنالیست معروف و شاعر مشروطه خواه افغان بود . وی ضمن توصیف میهن اش در مورد کابل میگوید :                                                  عندلیب اصفهان دارد نوا  *    میکند گلزار کابل را ثنا                                                                                                                                                    غلام جیلانی اعظمی (1365-1314) هه : شعری نغزی بنام " گلشن کابل " در وصف کابل سرود که از جانب هنرمندان افغان به چندین طرز کمپوز و خوانده شده است . مطلع :  مشک سوده میبیزد صبح گلشن کابل * موج سبزه میکارد کوی و برزن کابل   

 - مولانای بزرگ جلال الدین بلخی ( رومی ) سروده ای دارند در بیان قدرت کشش کابل . عنوان شعراو" جادوگر کابل " نام دارد.[1]

 - اشاره به این شعر معروف علامه اقبال در مورد افغانستان است : آسیا یک پیکر آب و گل است * کشور افغان در آن پیکر دل است [1]

9 - اشاره به ابیاتی ار آخرین سروده ای میرعزیزالله سادات ( پدر گوینده ای این قصیده ) میباشد که همزمان با جنگ های کابل (جنوری 1994 ) به عمر 84 سالگی در غربت از وطن وفات یافت . از اوست :  برادر بابرادر جنگ دارد دیده ها تاریک * کسی نیست در میان مصلح تماشابین و حیرانم  \\                                              الهی لطف کن بر حال زار بی نوایی شهر * که کابل غرقه در خون ، کربلا نادیده پندارم  

10- گویند اسم " کابل " از نام " قابیل " برادر " آبیل " و پسر حضرت آدم (ع) گرفته شده است . آندو با هم در همینجا جنگیدند و همدیگر را کشتند . لذا برادرکشی از آنروز به ارث مانده است .

11 -  اشاره به حکایت واقعی از سرزدن اسیر شده ای مربوط به جناح مقابل و تجلیل از جریان جان سپاری او که به " رقص مرده"  در برخورد های دوگروه در غرب کابل شهرت یافت .

 - شعر و کمپوز معروفی است که بعد از جنگهای کابل از جانب اکثریت افغانهای دلشکسته استقبال شد. شعر اینطور آغاز میشود: " کابل جان در گرفت دودش بر آمد "[1]

13 - اشاره به تیمور شاه درانی پسر احمد شاه بابا است که بسال 1773 پادشاه شد. موصوف در سال اول سلطنتش پائیتخت را به کابل منتقل ساخت و نقش تاریخی این شهر را دوباره احیاء کرد .  

{/slide}{slide= نوای افتخار}

فبروری 2006

 

سرزمین خوب من

افغان زمین من

امید هست و بود من

معبد برین من

 

* * * *

دلم تپیده میرود

به یاد سخره های تو

به یاد کوههای تو

که پرغرور و سربلند

افراشته قامت اند

علیه دشمنان ما

 

* * * *

حماسه گو بود

باد ها و آبشار تو

دارند حکایتی

زگردان رزم تو

سازند ترانه ها

هردم سروده ها

درطول قرنها

عشق آفریده اند

در دل پیر و جوان تو

 

* * * *

دیار دور من

ز دوری ات زبون شدم

ولی چه باک

دانم که بازهم

بعد عمر من

همیشه زنده یی و

 

* * * *

نوای افتخار تو

هردم، همیش

همچون حماسه های جاویدان

از آبشار مست تو

از پیک صبح تو

در سروده های میهنی

در آهنگهای مردمی

چه زیبا !

چه دلپذیر!

شنیده میشوند

ختم

{/slide}