اثر تاريخی اتنو- لنگویستيک تباری ـ زبانی

در پیوند به این بزرگترین خانواده زبانی دو دیدگاه تاریخی – جغرافیایی جهانی به میان آمد که پیوسته هم دیگر را در چالش قرار دادند.

 براساس نخستین دیدگاه ها ، ۵۰۰۰ سال پیش نیا زبان این خانواده بزرگ در شمال بحیره خزر(کسپين) در محل ستپ (گور چاله) روسیه شناخته شده بود.

اما در پایان دهه ۱۹۸۰ کالين رینفرو پروفیسور انستیتوت تبلیس ، مهد خانواده هندواروپایی را اسیا و هم چنان اناتولی خواند . به عبارت دیگر ، ریشه زبان هندواروپایی در (بخشی اسيایی) اناتولی ترکیه موقعیت داشته است. ( همچنان برگردان ز يار در پیوند مبحث) .

گرچه پیش از پژوهش نیز بازمانده های زیادی حفظ  و به نام گروه زبان اناتولی باستان  مورد پژوهش قرار گرفته بود که در این سلسله زبانشاسان پس از ارزیابی ، تثبیت و شناسایی خانواده  مربوطه زبان های کهن (هیتی، پالیی، ليدی، لووی و لایکی)  هندواروپایی ، به این نتیجه رسیده بودند که سرزمین اصلی این همه خانواده ، اناتولی است.  اما با دیگرگونی های تاریخی- جغرا فيایی ، آن تخمین و رایزنی ها را مبرهن و باورمند ساخت.(← درخت - زبان).

 بدین معنا که ، مهد  و گهواره همه زبان ها و عضوان مرده و زندهٔ گویشوران آن همین سرزمین باستانی می باشد .

البته در دور زبان باستان با کوچیدن اروپاییان ، این سرزمین تنها به شاخه آریایی و شاخه کوچک آریانی (شمال- باختری ) به میراث گذاشته شد ، اما پس از سده چهاردهم زیر سیطره ترک ها درآمد ، که از جمله بازماندگان بومی چند ملیونی شاخه کوچک آریانی شمال- باختری) آن شاید تنها همین چهارمیلیون((کُرد ها)) به جامانده باشد که از یک سو با پذیرش همگانی ، پیشینگی ۶ تا ۷هزاز ساله باستانی آن را به اثبات رساند و از سویی دیگر اصول و خط مشی (شمال- جنوبی) را بر (جنوب - شمالی) به چالش کشید .

 بر پایه پژوهش و اشکارسازی انستیتوت تبلیس و(Col.Dic.) به همین نام ((هندواروپايي)) نیایی مشترک این خانواده در اروپا ، نی ، بلکه زبان گویشی

 بیشتر از۷هزار ساله یی اسیایی در  قفقاز ، به عبارت دیگر در سرزمین پهناور و سرسبز شمال بحیره سیاه بوده که در هزاره چهارم – پنجم پیش ازعیسا بر لهجه ها تقسیم و این گویش های گوناگونه در چهار دسته به چهار سمت و سو ( ارو پا، آريا نا، هند،

 ترکستان خاوری ) کوچیده اند:

۱-ارمنیان آریایی- گروه یونانی

۲- بالتو-سلاو – گروپ ژرمنی ،

 ۳- کیلتو-ایتالو – دسته تخاری و

 ۴- شاخه  اناتولی (← تصویر)

در آغاز ، نخستین گروه به  شاخه های کوچک ( يونان باستانی) و ( ارمنی – آريایی ) تقسیم و سپس گروهک آريايی (هندو آريانی) به آريانی و هندی ( دسته هندو آرين ) و بدین گونه گروه های دیگر بالنوبه  از شاخه کوچک  به دسته های کوچکتر تقسیم شده اند.

از پنج گروهک یا شاخه یی زبان آریانی باستان ، دو بخشی آن (اوستايی و ساکی) در زبان های آریانای خاوری و سه دیگر (پارسی باستان ، مادی و پارتی باستان) آن در آریانای باختری ، زبان های (پارسی) جا می گیرند. (← (← درخت -زبان و جدول ها )

همچنان : (برتانيکا جلد ٦ ، ص ٢٩٥-٢٩٦ ) ؛ ( تاریخ باستان زبان های هندو اروپايی ، شماره سوم مجله کابل از ١-٢٨ )؛

چالش دوم ، مستند و سره :

براثر این چالش ها که بربنیاد پژوهش و کاوش زیلند جدید(اوکلند) به وجود آمد ، متن برگردان انگلیسی به فارسی آقای علی

امینی خبرنگار بخشی فارسی بی بی سی را که به تاریخ (۲۶اگست ۲۰۱۲/۵ اسد ۱۳۹۱ ) پخش و نشرگردیده است در برابر دیدگاه خواننده عزیز می گذارم .

( "ترکیه” منشاء بیش از ۴۰۰ زبان دنی است

نتایج یک پژوهش حکایت از آن دارد که زبان‌ های'هندواروپایی ازجمله زبان انگلیسی، حدود ۹ هزار سال پیش از ترکیه  کنونی ریشه گرفته  اند .

قبلن این نظریه مطرح بود که این زبان ‌ها حدود ۵ هزار سال پیش در منطقه جنوب غرب روسیه کنونی ریشه داشته‌ اند.

پژوهشگرانی که در نیوزیلند این مطالعه را انجام داده‌اند، از روش‌هایی بهره گرفته ‌اند که برای مطالعه بیماری‌های ویروسی همه ‌گیر تعریف شده ند.‌

آنها با استفاده از این روش، شجره ‌نامه‌ هایی را برای زبان‌ های باستانی و امروزین ترسیم کردند تا مشخص شود که خانواده یک زبان برای اولین‌ بار درکجا وچه زمانی به وجود آمده است. نتایج این گزارش در مجله ساینس کلیک  منتشر شده است. یک خانوا دۀ زبانی، مجموعه زبان ‌هایی است که از یک زبان مشخص مشترک ( نیا زبان) به وجود آمده‌اند.

‌ گفته می شود که بیش از ۱۰۰ خانوادۀ زبانی در دی .ان .ای اش شناسايی شده است. زبانشناسان هر یک از خانواده‌ های زبانی را با مطالعه و بررسی زبان‌های امروزین برای یافتن واژه‌های مشابهی که اغلب، برای توصیف سوژۀ مشابهی به کار می ‌روند، شناسایی می‌ کنند. مانند واژه آب که در انگلیسی (واتر) و در آلمانی (واسر) گفته می ‌شود. این واژه‌های مشابه- یا هم ریشه ‌ها- نشانگر وراثت زبانی ما هستند.

هندواروپایی یکی از بزرگترین خانواده‌ های زبانی در دنیا به شمار  می رود ‌؛ بیش از ۴۰۰ زبان در ۶۰ کشور دنیا زیر مجموعه این خانواده ها هستند براساس نظریه یی که قبلا تحت عنوان استپ یا گورچالی مطرح شده ‌اند، " نیا زبان" هندواروپایی‌ها حدود ۵ هزار سال پیش و در منطقه استپ روسیه، در شمال دریای خزر، شکل گرفته است.

اما طبق فرضیه آناتولیا که پروفیسور کالینرنفرو برای اولین  بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی مطرح کرد، این زبان ها ‌ در منطقه  آناتولی ترکیه ریشه دارند.

دکتر کویین اتکینسون  با همراهی چند پژوهشگر دیگر در دانشگاه اوکلند این دو دیدگاه متفاوت را بررسی کرده است.

آنها این مطالعه برای بررسی روند تحولات زبانی را با استفاده از روش تحلیل فیلوژنیک  (تبارزایشی) انجام دادند.

روش فلیوژنیک به طور معمول بیشتر برای مطالعه بیماری های ویروسی ‌همه گیر  به کار گرفته می شود ‌. دراین روش بررسی ژنتیکی در (دی‌ ان ‌ای) موجودات مشترک است و براساس آن، ارتباط تکاملی گروه‌های مختلف جانداران مورد مطالعه قرار می‌  گیرد.

برای مثال، نزدیک به ۹۸ درصد اطلاعات ذخیره شده (دی‌ان‌ای) شمپانزه و انسان مشترک است و بدین ترتیب آن ها نیای مشترکی دارند.

واژه‌ های مشترک زبانی که انسان ها به آن سخن می ‌گویند، همانند( دی‌ان‌ای)از نسلی به نسل دیگر می ‌رسد.

زبانی که انسان ها به آن سخن می‌ گوید، هم همانند (DNA) از نسلی به نسل دیگر رسیده است.

گروهی از زبانشناسان این موضوع را مطرح می‌ کنند که با آن که زبان ها در طول زمان تغیر کرده و تکامل می یابند، واژه‌ های همریشهای که توصیف‌کنندۀ عوامل و اصول بنیادین در زندگی ، مثل روابط خویشاوندی (مادر، پدر)، اعضای بدن (چشم، دست) و عناصر طبیعی (آتش، آب) هستند، کمتر دستخوش تغیرات می ‌شوند. بیشتر چنین واژه‌ های همریشه ‌ای که بدون تغیرات می ‌مانند، با " نیا زبان" ارتباطی قوی دارند.

دکتر اتکینسون و گروه پژوهشگرانی که با او کار می ‌کردند، پایگاهی از داده‌ ها شامل ۲۰۷ واژه هم ریشه را که در ۱۰۳ زبان هندواروپایی  وجود دارد، ایجاد کرد ند که واژه‌های مربوط به زبان‌ های باستانی لاتینی و یونانی را هم شامل می ‌شد.

آن ها با استفاده از روش تحلیل فلیوژنیک توانستند ارتباط تکاملی زبان‌ های مورد مطالعه را دوباره ‌سازی و با استفاده از الگوهایی که به دست آوردند، شجره بر‌نامه‌ ای برای این زبان ‌ها ترسیم کنند.

براساس این شجره‌ نامه زبانی می ‌شد پیشبینی‌ کرد که " نیا زبان" مورد نظر چه زمانی و در کجا بوده است .

دکتر اتکینسون و همکارانش با مطالعه شجره ‌نامه‌ های زبانی توانستند، تایید کنند که " نیا زبانی" که به دنبالش هستند، در منطقه آناتولی ریشه دارد..

پروفیسور مارک پجل، از پژوهشگران دانشگاه ردینگ، گفته است که این مطالعه "کاربرد فوق‌العاده روش‌هایی از زیست‌ شناسی تکاملی برای درک موضوعی در زمینه تکامل فرهنگی است."

او اضافه کرد: "این مطالعه نشان می‌ دهد که زبان های هندواروپایی دست ‌کم ۸ هزار تا ۹ هزار و ۵۰۰ سال سابقه دارند و همان گونه که برای مدتی طولانی مورد بحث بود، در منطقه آناتولی، جایی که ترکیه امروزی قرار دارد، ریشه گرفته‌اند واز آنجا بسط یافته ‌اند“ )

."برگردان از متن انگليسی: علی امينی، بخش فارسی راديو بی بی سي ۲۶اوت ۲۰۱۲ = ۵ شهريور ۱۳۹۱