افغانها و فرهنگ گدایی

ټولنیز
Typography
  • Smaller Small Medium Big Bigger
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times
 
نوشتۀ: ولي الله ملکزی
بر گردان: عزیزی غزنوی
اکثریت مطلق مردم ما در هر جای که زندگی می کنند، و هر چه که می خورند، هنگامی که بر دسترخوان زانو زده می نشینند به دو نکته می بالند و نشخوار می کنند: ما شمشیر زن و مهمان نواز هستیم.
اما فتوا های جنتی و جنگ های دوزخی در چهار دهۀ اخیر نشان داد که شمشیر ما ریشخند و چوبین بر آمد. بخاطر پناه دادن یک مهمان از وطن خویش (آسیاب میردل) ساختیم و با کشتن مهمان دگر بینی مهمان نوازی را بریدیم. ولی هیچ گاه به این اعتراف خود را زحمت ندادیم که ما یک ملت جیره خوار و به امید گدایی دیگران نشسته و یک ملت بیچاره استیم.
گشتاندن عبا و کچکول، پوشیدن لباس های چرک، پاره و بدبوی و به سوی هر کس و نا کس دست ګدایی دراز کردن، در هر جامعه وجود دارد و پدیدۀ نا آشنا نیست حتی در اروپای آباد و امریکای سرمایه دار هم موهای دراز، گریه های مکارانه و خیرات خواستن، بازار خوبی دارد، البته با این تفاوت که آنجا افراد می کنند و ما اینجا به حیث ملتی می کنیم که بیرق غیرت و بروت ما مهتاب را می خراشد و با ترانه های غرور ملی گوش آسمان را کر کرده ایم.
بر دسترخوان یک همسایه سه و نیم ملیون مهاجر به جیره زندگی می کنند و تمام استعدادهای فکری مصروف لذت برداری از مدارس، جهاد و ویران کردن و کشتن پیوند خورده است. دو و نیم ملیون دیگر ما در خاک همسایۀ دیگر زیر شعار لا شرقیه و لاغربیه، جمهوریت اسلامیه، به گدایی آخوند ها نشسته اند. بیش از یک ملیون به مواد مخدر معتادیم و ده ها هزار دیگر بخاطر بقای رژیم خونین بشار اسد، اردلی های لشکر فاطمیون هستیم.
صلح ما نیز خیراتی ست، به آنانی که دشمن می دانیم دهن بوجی را باز گرفت ایم و برایش زاری می کنیم که به لحاظ خدا ما را با جنگجویان آشتی بده، ما صلح می خواهیم، نود فیصد بودیجۀ و مصارف نیرو های دفاعی و امنیتی ما از مهربانی های خارجی هاست، اگر همین امروز همین پول ها توقف شود، پس (مُلا مُرد مالش چور) اینه بگیر!
جنگ ما هم به کمک و هدیه روان است، مخالفین نظام برای غزای خود واسکت های انتحاری را به پول خیرات می خرند، در هر جای چارپایی های کنده و فرسوده گذاشته اند و در بلند گو ها می گویند: ایماندار ها! خیرات بیندازید! دست خالی نگذرید!
دولت با پول خیرات و به اصطلاح سرمایۀ بلا عوض، پلچک، کلینیک و مکتب اعمار می کند، مخالفین فردا آن را با بم های که با پول خیرات خریده شده انفجار میدهند و دودش تا شفق می رسد.
آنتن ها و پایه های چینل های تلویزیونی و ستیشن های رادیویی ما از برکت کمک های غرض مندانه شب و روز به نابودی شیرازه های ترمینالوژی (اصطلاحات)
ملی مصروف اند زیرا که پول های بیگانه است.
دموکراسی ما هم خیراتی ست، انتخابات در کشور های پیش رفته با طلوع آفتاب آغاز و با غروب آفتاب کاندید های ناکام به کاندید کامیاب مبارکی می گوید، و مبارزات و رقابت ها به همکاری بدل می شود، اما انتخابات شورای ملی و ریاست جمهوری ما که به پول خیراتی غربی ها صورت می گیرد، نتایجش ماه ها غیب است و هنگامی که اعلان شود باز سیاسیون ما بین هم گاو دوانی را شروع می کنند و هر یک لاف می زند که:
زه یم زمری پردې نړۍ له ما اتل نشته
من شیرم در این دنیا قهرمانتر از من نیست
په هند و سند پر تخار او پر کابل نشته،
در هند و سند در تخار و کابل نیست
بل په زابل نشته.
دگر در زابل نیست.
جامعه شناسان باور دارند جامعۀ انسانی که در محیط فقر و گدایی بزرگ شوند، اهلیت فکری و ارتقای سیاسی آنها نه تنها اینکه خیلی ناتوان و تیت و پرک می باشد بلکه در دنیای کوچک ذهن شان همین تابلوی نقش شده برای همیشه نقش می ماند و مانند غجر های اروپای شرقی شاخص زندگی اش را نیرو می دهد.
علت های گدایی: جنگ های داخلی و مداخلات بیگانه ها، بیکاری، سطح پایین تعلیم و تربیه و کمبود منابع، فساد در سیستم عدلی و قضایی، اعتیاد به مواد مخدر و بیماری های روانی، سستی ایمان، بی باوری بر خویش و تنبلی، اینها آن عواملی اند که فرهنگ گدایی را شوره و آب می دهند و از یک نسل به نسل های بعدی مانند بیماری سرطان سرایت می کند.
علاج گدایی گری: رعایت عدالت اجتماعی از طرف حکومت ها، مهیا ساختن احتیاجات اولیه برای ملت و وضع و تطبیق قوانین سختگیرانه، علمای دینی می تواند از فراز منابر و رسانه ها از طریق چینل های خویش مردم را از اثرات ناگوار این نا هنجاری اجتماعی آگاه کنند و پهلو های منفی آن را برملا سازند، همچنین
ثروت مندان در پهلوی ادای فریضۀ زکات از اموال شان می توانند در فعال نمودن پروژه های خیریه و عام المنفعه به از بردن این میراث زشت و قبیح وظیفۀ ملی و دینی خود را ادا نمایند.
در پایان جنگ دوم جهانی، امریکا به اساس مارشال پلان خویش به جاپان دو اعشاریه دو ملیارد دالر و به جرمنی یک و نیم ملیارد دالر کمک کرد، امروز جاپان بعد از امریکا و چین سومین نیروی اقتصادی جهان است و جرمنی در مقام چهار مین اقتصاد جهان جای دارد.
حال آنکه در افغانستان در 19 سال گذشته تقریباً یک تریلیون (یک هزار ملیارد) دالر کمک صورت گرفته ولی با آن هم در آخرین ردیف کشورهای بیچاره، بدبخت و عقب ماندۀ جهان قرار دارد.
امام بخاری حدیث صحیحی را از پیغمبر روایت می کند: لأن يَحتطبَ أحدُكم حُزمَةً على ظهرِه، خيرٌ من أن يَسألَ أَحَدًا، فيُعطيَه أو يمنعَه.
اگر کسی از شما بستۀ چوب را پشت کند و بفروشد، بسیار بهتر ازین است که به سوی کسی دست دراز کند او چیزی برایش بدهد یا دست خالی رخصتش کند.
الله تعالی در تقدیر حالت و زندگی مردم تا آنگاه تغیر نه می آورد که خودشان این شرایط را آماده کنند و در نفس خویش انگیزۀ تغیر مثبت بوجود بیاورند.
دزدان و کسیه بران تاریخ هم درعزت، وقار و شهامت تاریخی افغانها شک ندارد اما مشکل بزرگ ما این است که ما در حال و مستقبل زندگی می کنیم و دهن خویش را به یاد های میان تهی و بیهودۀ گذشته شیرین نگاه می داریم.
۱۶ دسمبر ۲۰۱۹
تورنتو کانادا