فرخنده باد ۲۸ اسد، روز استقلال و آزادی

عبدالصمد ازهر                                                                                                               ۱۸/۰۸/۲۰۲۲۴

نام و یاد مبارزان دلاور، شهیدان و غازیان، در رأس شاه امان الله غازی، در قلب هر افغان و در کتیبه زرین تاریخ افغانستان، چنان حک و ثبت گردیده، که نه گذشت زمان و نه تلاش مذبوحانه سقویان آن زمانی و این زمانی و سلطنت، توانست کمرنگش سازد.

غازی امان الله، نه تنها در پی حصول استقلال سیاسی و اقتصادی بود، بلکه او برای نخستین بار تحفه گرانبهای آزادی، حقوق برابر برای زن و مرد هر قوم، هر مذهب و هر محل، قانونیت و مشروطیت، آموزش اجباری و تحصیلات عالی برای هر زن و مرد را برای ملتش به ارمغان آورد.

شکست سه ابرقدرت

در افغانستان سه ابر قدرت جهانی شکست خوردند که هر شکست تغییرات و تحولات برجسته یی را در سطح جهان در پی داشته است. در اولی، سیستم جهانی استعمار درز برداشت و مبارزات استقلال طلبی اوج گرفتند. دومین، در زمره عوامل متعدد یکی از عواملی بود که منتج به متلاشی شدن سیسستم جهانی سوسیالیسم شد و در سومین، تک قدرتی امریکا به سراشیبی رفت. 

تفاوت ها 

اما در صحنه تاریخی خود افغانستان، این جنگ های ضد استعماری تفاوت های شکلی و ماهوی داشتند. جنگ استقلال ۱۹۱۹ به رهبری شاه امان الله، به ابتکار وزور بازو و فداکاری خود افغان ها، بدون کمترین کمک بیرونی، آغاز و به ثمر رسید، در حالی که در دو جنگ بعدی از کمک های وسیع بیرونی استفاده به عمل آمده است. برنامه قیام امانی، تنها حصول استقلال نه بلکه حصول آزادی برای ملت افغان نیز بود. تحولات گسترده حقوقی، فرهنگی و اقتصادی از اهداف جلی آن بود و به سمتی می رفت که ملت را از سیه اندیشی نجات دهد. در حالی که هدف دو جنگ بعدی، در جهت معکوس، متوجه کشاندن ملت از روشنی به تاریکی فرهنگی بود.

خروج بیگانه گان و تصرف قدرت

در جنگ استقلال ۱۹۱۹ هیچ نیروی نظامی انگلیس در افغانستان وجود نداشت.
 اتحاد شوروی در پایان توافق ژنیو در ۱۵ فبروری ۱۹۸۹ حضور نظامیش را پایان داد، اما «مجاهدین» صرف در ۲۷/۲۸ اپریل ۱۹۹۱ توانستند در نتیجه یک معامله معلوم و معروف، به شبه قدرت(که از ابتدا با تقسیم بندی شهرها و حتا کوچه ها توأم با چور، تجاوز، شکنجه، کشتار، غصب و تاراج تاریخ کشور، مشخص گردید) رسیدند.
 ایالات متحده، در حالی که هم پیمانانش قبلاً از فغانستان برامده بودند، در پایان توافق دوحه در ۳۱ اگست ۲۰۲۱، حضور نظامیش را پایان داد و طالبان در ۱۵ اگست، که هزاران نیروی امریکایی هنوز در میدان هوایی کابل مستقر بودند، پایتخت را تسخیر کردند. 

نتیجه:

رهایی از اشغال غنیمت بزرگی است که ما را از بمباران های بی رویه و تباه کن و ترویج فساد، نفاق و تجزیه طلبی نجات داد. اما باید دانست که استقلال و آزادی لازم و ملزوم همدیگر اند. استقلال بدون آزادی مترادف است با براندازی یوغ برده گی خارجی و در عوض گردن نهادن به یوغ استبداد داخلی، برد ه گی و محرومیت از حقوق و آزادی های شخصی و اجتماعی. استقلال در نبود قانونیت، آزادی های فردی و اجتماعی و محرومیت نیم تنه جامعه از حق تحصیل و کار دلخواه، هیچ افتخاری نمی تواند به همراه داشته باشد.

بنا بر توضیحات بالا، جایگاه استقلال امانی، در بالاترین مقام شامخ تاریخی قرار دارد، به دلیلی که همراه با آزادی، قانونیت و حقوق انسانی بوده است.

سالگرد ۲۸ اسد مبارک باد !

۲۸ / ۰۵ / ۱۴۰۳
۱۸ / ۰۸ / ۲۰۲