نهضت دموکراتیک پاکستان چگونه به وجود آمد؟

بنا بر گزارش روزنامه پاکستان تودی، بیلاول بوتو-زرداری، گفته است نهضت دموکراتیک پاکستان به نهضت احیاء دموکراسی که علیه ژنرال ضیاءالحق تاسیس شد و نیز ائتلاف برای احیاء دموکراسی که در مخالفت با ژنرال پرویز مشرف به وجود آمد، شباهت دارد.

ارتش قدرتمندترین نهاد در پاکستان است و نفوذ زیادی در امور سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک کشور دارد. برخی می گویند بدون کمک ارتش، عمران خان نمی‌توانست در انتخابات ملی سال ۲۰۱۸ پیروز شود.

مخالفان دولت، غالبا عمران خان را یک نخست وزیر "برگزیده" توصیف می‌کنند و می گویند او با کمک ارتش قدرتمند کشور به قدرت رسیده. عمران خان این اتهام را رد می کند.

قبل از کنفرانس مخالفان دولت، ژنرال قمر جاوید باجوا، رئیس ستاد ارتش پاکستان به سیاستمداران گفته بود ارتش نباید به "سیاست کشانده شود"

نقشه اقدام چیست و چه تقاضاهایی مطرح است؟

منبع تصویر،AFP/GETTY IMAGES

مخالفان دولت، غالبا عمران خان را یک نخست وزیر "برگزیده" توصیف می‌کنند و می گویند او با کمک ارتش قدرتمند کشور به قدرت رسیده

روزنامه داون می‌گوید از جمله درخواست‌های ائتلاف، پایان دخالت نظامیان و استعفای عمران خان و به دنبال آن انجام اصلاحاتی برای "رأی گیری آزاد و منصفانه" است.

همچنین وضع قانون جدیدی برای پاسخگو بودن و قبول مسئولیت و نیز بررسی اتهامات مرتبط با فساد علیه عاصم باجوه، رئیس دالان اقتصادی چین-پاکستان درخواست شده است.

شرکت کنندگان در کنفرانس همچنین طی قطعنامه ای خواستار آزادی زندانیان سیاسی، منتفی دانستن پرونده ها علیه روزنامه نگاران، پایان دادن به محدودیت های رسانه های کشور و اجرای برنامه اقدام ملی علیه تروریسم شدند.

نهضت دموکراتیک پاکستان دارای یک نقشه اقدام ۶ ماده ای برای برکناری دولت کنونی در چند مرحله است.

انتظار می رود اولین مرحله در ماه جاری شروع شود و در جریان آن راهپیمایی های اعتراضی در شهرهای عمده از جمله پایتخت های کراچی، کویته، پیشاور و لاهور برگزار گردد.

قرار است در مرحله دوم که در ماه دسامبر خواهد بود تظاهرات عظیم عمومی در سراسر کشور صورت گیرد.

مخالفان برای سومین مرحله، یک "راهپیمایی طولانی سرنوشت ساز" به طرف اسلام آباد را در نظر گرفته اند که در ژانویه سال آینده برگزار خواهد شد.

در قطعنامه همچنین گفته شده که نهضت دموکراتیک پاکستان، از "تمام گزینه های قانونی و مبتنی بر قانون اساسی" برای برکنار کردن دولت استفاده خواهد کرد.

نقش نواز شریف در ائتلاف چیست؟

نواز شریف نخست وزیر پیشین پاکستان و رهبر حزب مسلم لیگ- شاخه نواز، که از طریق ارتباط ویدیویی از لندن در کنفرانس شرکت کرده بود، در انتقاد از ارتش و دولت عمران خان بیشتر از همه صریح الهجه و "پرخاشگر" بود.

او گفت در دوران اداره کشور توسط عمران خان، ارتش از یک "دولت در دولت" به صورت یک "دولت بالاتر از دولت" درآمده است.

ارتش اتهامات نواز شریف را رد کرده و گفته است نقش غیرسیاسی ایفا می‌کند. عمران خان هم در واکنش به اظهارات نواز شریف گفت "ما به هیچکس اجازه نخواهیم داد که نیروهای ارتش یا قوه قضاییه ما را بدنام کند"

آقای نواز شریف در ارتباط با اتهامات فساد در دسامبر ۲۰۱۸ به هفت سال زندان محکوم شد و از نوامبر ۲۰۱۹ به دلیل آنچه که معالجه پزشکی خوانده شده در لندن است.

رابطه او با ارتش همواره تنش آلود بوده است. او در بدو امر از متحدان ارتش و در دوره حکومت ژنرال ضیاءالحق در سال ۱۹۸۰ وزیر دارایی ایالت پنجاب بود. ولی بعدا با ارتش اختلاف نظر پیدا کرد که در پی کودتای ژنرال پرویز مشرف در سال ۱۹۹۹ به سرنگونی او از قدرت و متعاقبا تبعید از کشور انجامید.

کارشناسان سیاسی، جنبش ضد-دولت را "بازگشت سیاسی" نواز شریف تعبیر می کنند.

واکنش ها چیست؟

بیلاول بوتو-زرداری گفت از آنجا که هدف نهضت دموکراتیک پاکستان، روی کارآمدن دولتی است که از لحاظ سیاسی بی طرف باشد، این ائتلاف "گام مهمی به سوی یک پاکستان مبتنی بر دموکراسی" خواهد بود.

ولی به نظر دولت فعلی، ائتلاف جدید "ضد-پاکستان" است و محمود قریشی وزیر خارجه از مخالفان خواسته نهادهای ملی را وارد سیاست نکنند. او گفت این برای کشور و منافع پاکستان خوب نیست.

ندیم مالک روزنامه نگار در اظهار نظر در باره تحولات اخیر به سماع نیوز، که یک کانال تلویزیونی میانه رو اردو زبان است گفت: "این یک حقیقت ثابت شده در تاریخ اخیر پاکستان است که هیچ جنبش سیاسی بدون حمایت ارتش، موفق نبوده."

ولی روزنامه اردو زبان جنگ، در سرمقاله‌ای ابراز امیدواری کرده که فاصله گرفتن ارتش از مسائل سیاسی به بهبود وضعیت بغرنج کشور کمک کند.

در اظهارات مشابهی روزنامه انگلیسی زبان نیوز می نویسد به نظر می رسد ائتلاف نهضت دموکراتیک پاکستان، جان تازه ای به سیاست های مخالفان داده است.

روزنامه پاکستان تودی هم نوشت تشکیل اتئلاف جدید "می‌تواند نقطه عطفی در سیاست های کشور باشد."