ولي الله ملکزی

د الجزیرې نړیوالې ټلویزیوني شبکې د اولاد په روزنه او پالنه کې د میندو او پلرونو د نهو غټو تیروتنو په اړه یوه علمي او اکاډمیکه څیړنه خپره کړې چې لیکواله یی میرمن مادلین المشارقه ده. دا چې څیړنه ډیره په زړه پوری او د ګڼ شمیر سروې ګانو او احصائیو پر بنسټ ولاړه ده،

لونګۍ، پګړۍ او لنګوټه،چې ځینې يې شمله هم بولي؛ اسلامي سنت او بیا په افغانستان کې د افغانانو لرغونی ملي دود دی،چې ځینو شاعرانو هم په خپلو شعرونو کې اشاره ورته کړې ده.
لونګۍ د افغانستان په ګډون په ډېرو هېوادونو لکه پاکستان،هندوستان، ایران، تاجکستان او د نړۍ په یو شمېر نورو هېوادونو کې کارول کېږي.

محمدروښان ښاد

په کابل ښار کې په دې وروستیو کې جنایي جرمونه زیات شوي و او د خلکو اندېښنې هم ورسره زیاتې شوې وې، ځکه هره ورځ به د کابل ښار په بېلابېلو سیمو کې څو جنایي پېښې کېدلې. یا به اختطاف و، یا به یې د پیسو او نورو لپاره خلک وهلي او وژلي و او داسې نورې ډېرې بېلګې وې چې د خلکو ژوند او ارام یې له ستونزو سره مخ کړی وو.

اېمل پیاوړی

ولسمشر غني د حساب او کتاب سړی دی، په دې مانا چې د شفافیت، کارونو او خدماتو د ښه والي په خاطر همېشنی ټینګار دادی چې د ولسمشر په ګډون ټول مسوولین، وزارتونه او ادارې باید ولس ته حساب ورکړي، هیڅوک هم له حساب ورکولو څخه معاف نه دی، ځکه ولس باید پوه شي چې د دوی لپاره څه ترسره شوي ، څه نیمګړي پاتې او څه هیڅ نه دي ترسره شوي؟

اېمل پیاوړی

د شانګهای همکاریو سازمان د غړو هیوادونو د مشرانو ناسته کې چې د روان کال د غبرګولي په ۲۴ نېټه د قرغیزستان پلازمېنه بېشکیک کې ترسره شوه، ولسمشر غني په کې د خپلې وینا پرمهال پر افغان سوله او سیمه ییز اتصال زیات تمرکز او ټینګار وکړ. نوموړي وویل، "موږ، اکثریت افغانان په خورا لېوالتیا سره د خپل اسلامي دولت د ادارو د جوړولو لپاره خپل لیدلوري تعقیبوو،

مطیع الله سحر

په پام کې ده چې راتلونکې اونۍ ولسمشر غني د پاکستان د لومړي وزیر په رسمي بلنه پلازمېنې اسلام اباد ته سفر ولري. د ولسمشر غني دې سفر ته ډېرې هیلې او امیدونه دي او باور دی چې دا سفر نه تشریفاتي او نمایشي نه، بلکې کاري او عملي سفر وي، ځکه چې له یوې خوا پاکستان له بار بار غوښتنو، بلنو، عذرونو او ننواتو وروسته ایله په دې وتوانېده چې ولسمشر غني پاکستان ته په سفر او ورتلو راضي کړي.

محمدروښان ښاد

ډاکټر غني چې خپلې لومړنۍ او لوړې زده کړې یې په هیواد کې او له هیواده بهر کړې دي، نو په داخل او بهر کې ورته چندان زیاتې ستونزې ځکه نه وې چې هغه په یوه روښانه کورنۍ کې رالوی شوی و. د ژبې ستونزې یې تر ډېره حل وې، مګر د امریکا او افغانستان محیط ډېر فرق درلود.

د سلګونو نورو ستونزو ترڅنګ،چې خلک په ورځنۍ توګه ورسره لاس او ګرېوان دي؛ یوه ستونزه نا امني او خراب امنیتي وضعیت دی،چې د ښارونو د اوسېدونکیو ژوند یې تریخ کړی او وینه یې پکې وچه کړې ده.

خو د آرامۍ له منځه تلل هم ځيني لاملونه لري؛ یو مهم عامل یې هغه کسان دي،چې عجیب او غریب نومونه لري او د لویو او وړو ښارونو د خلکو سکون او امنیت ته خنډ ګرځي. له شک پرته؛ په دې برخه کې ټول همنظره دي،چې د ټولنیز امن او نظم اخلال کوونکي باید د مرګ کومي ته وسپارل شي

 ښايي ډېر کسان او بیا په ځانګړې توګه هغه کسان،چې له نړیوالو اړیکو او ډیپلوماسۍ سره سروکار لري په دې ټکې خبر وي،چې د یوه هېواد قنسولګرۍ او سفارتخونې د یاد هېواد یا دولت دایمي یا مؤقتي ډېپلوماټیکه استازولي دي.

سفارتخونې بېلابېلې دندې او بېلابېل مسوولیتونه لري،چې په سر کې یو څو ته یې اشاره کوم: