نيمروز په بهروز، نيمه ورځ په پوره ورځ بدلېږي

پس له سلما بند نه دا دوهم ستر بند دی چې د کلونو کلونو راهيسې، د کورنيو تاو تريخوالو، د سياسي، اقتصادي او وسله والو ډار اچونو، فشارونو او تېريو په شمول د ايران له پياوړو لاس غځونو، د ټولو بهرنيو لوټمارانو او د هغوی د اجيرو لاسپوڅو ګونګوټي ته ورته خواريو سره سره، زمونږ د قهرمانو امنيتي ځواکونو او هوډمنو انجنيرانو او کاريګرو په مټ، په بريا سره ورغول شو او د زرغونتوب، ښېرازۍ او سرلوړۍ د زېري بيرغ يې د نيمروز په وچو دښتو کې په رپا راووست.

نن مونږته د خوښۍ او نڅا ورځ، خو د ايران د انقلاب پاسدارانو، د فاطميونو لښکر او ملا انصاری ته غملړلې توره ورځ ده.

د سلما او کمال خان د بندونو بريالۍ رغونې، د دښمنانو په مخ زمونږ خپل منځي ملي يووالی مظبوط، ملي روحيه پياوړې، او ملي غرور اوچت کړ.

 د نیمروز دا بند او نور اتصالي او اقتصادي پراختياوې به نه يواځې د نیمروز او نیمروزیانو، بلکه د ټول افغانستان په اقتصادی او ټولنيز ژوند کې مثبت بدلونونه راولي.

په ځای به وي وروسته له دې نيمروز ته بهروز ووايو؟

هغسې چې د نيمروز مشرانو او فرهنګيانو د اوبو د مهارولو په برخه کې د ولسمشر اشرف غني د هوډ ستاينه او ترې مننه وکړه، زه هم د يوه وطنوال په توګه د ده د دې هوډ ستاينه کوم او ترې غواړم چې د کنړ، کوکچې، د لغمان سيندونو او نورو سيندونو په سر د بندونو د رغولو وياړ هم خپل کړي او په دې توګه نه يواځې خپل نوم زمونږ د تاريخ په پاڼو کې په زرينو تورو وليکي بلکه د اوبو او برېښنا له پلوه هيواد د هر اړخيزې ښېرازۍ او بسيايۍ په لور يو پراخ ګذار ته ورتېر کړي .

د ويلو وړ ده چې په نوو خړوبېدونکو مځکو کې بايد د کوچيانو د ميشته کولو او په ډاډمنه توګه د څارويو ساتلو او د اړوندو صنايعو د پراختيا علمي او عملي تګلاره هم پلې شي. د دې وخت لا ډېر پخوا رسېدلی و چې دغه د بدويت ژوند ته د پای ټکی کېښودل شي او په دې سره د دوی او د عنعنوي څړ ځايونو له ګاونډيانو سره د دايمي شخړو کمبله هم ټوله شي.

طلوع نيوز د کمال خان بند د پرانیستې په هکله داسې ليکلي دي:

« ولسمشر غني نن سهار (چهارشنبې د وري ۴مه) نیمروز ولایت ته ولاړ او د کمال خان بند یې په رسمي توګه افتتاح کړ.

په نږدې لسو کلونو کې چې د دغه بند د جوړېدو د کارونو له پېله تېرېږي، پر دغه بند د دولت د مخالفو وسله والو له خوا په ځلونو برید شوی دی او د دغې پروژې څه باندې ۲۰ تنه ساتونکي او ځينې کارکوونکي وژل شوي دي.

د کمال خان بند ساتونکي وايي چې بالاخره د دغه بند له جوړېدو سره د هغوی او د هغوی د وژل شویو همسنګرانو هیلې پوره شوې.

د چارواکو په وینا، پر دغه بند کابو ۲۰۰ مېلیونه ډالره لګول شوي دي.

د کمال خان بند لومړني کارونه په ۱۳۴۵ لمریز کال کې پیل شول. په ‍۱۳۹۰ کال کې د لومړنۍ برخې ودانیز کارونه او په ۱۳۹۶ کال کې د درېیم یا وروستۍ برخې کارونه پيل شول.

د دغه بند د اوبو د زېرمه کولو کار د تېر کال د سلواغې میاشتې په لومړۍ نېټه پیل شول. د کمال خان بند د ۵۲ مېلیون مټرمکعب اوبو د زېرمه کولو وړتیا لري چې کولای شي کابو ۱۷۴زره هکټاره کرنیزه ځمکه خړوبه کړي.

دغه بند همدارنګه د نهه میګاواټه برېښنا د تولید ظرفیت هم لري.»

د ۱۴۰۰ل کال د وري ۴

د ۲۰۲۱ ع کال د مارچ ۲۴

*****

نیمروز به بهروز مبدل می گردد

امروز در تاریخ افغانستان، رغم همه ناخوشی ها، یک انکشاف مسرت بخش نوی اتفاق افتاد. بند کمال خان ۷۰۰ سال پس از زیر و زبر شدن منطقه و سیستم پیشرفته آبیاری آن توسط سپاهیان چنگیزی و مبدل شدن سرزمین های آباد و سرسبز آن به ویرانه و دشت، با سربلندی باز ساخته شد و در تاریخ معاصرِ مردمان ما صفحه زرین نوینی را باز کرد.

پس از بند سلما، این دومین بند بزرگ است که از سالیان متمادی بنا بر خشونت های داخلی، دست درازی های توانمند ایران - اعم از تهدیدها، فشار ها و تجاوزهای سیاسی، اقتصادی و مسلحانه، تلاش های مذبوحانه همه چپاولگران بیرونی و عُمال اجیر شان، با همت نیروهای قهرمان امنیتی، انجنیران و کارگران متعهد، پیروزمندانه به پایه اکمال رسید و پرچم مژده سرسبزی، آبادی و سربلندی را بر دشت های نیمروز برافراشت.

امروز برای ما روز سرور و شادمانی است ولی برای پاسداران انقلاب اسلامی، لشکر فاطمیون و ملا انصاری روز غمبار و سیاه است.

ساختمان ظفرمندانه بندهای سلما و کمال خان، يگانه گي ملي ما را مستحکم تر، روحیه ملی ما را بلند تر و غرور ملی مارا در برابر دشمنان، ارتقا بخشید.

این بنا و انکشاف های دیگر اتصالی و اقتصادی، نه تنها در زنده گی سیاسی و اجتماعی نیمروز و نیمروزیان، بلکه در همه افغانستان تغییرات مثبتی بار می آورد.

بی جا نخواهد بود بعد از این نیمروز را بهروز بنامیم.

همان گونه که بزرگان و فرهنگیان نیمروز از تعهد اشرف غنی در امر مهار آب های کشور اظهار ستایش و امتنان کردند، من نیز به حیث یک شهروند، ضمن ستایش و سپاس از این تعهد شان، نقاضا می کنم افتخار بنای بندها بر دریاهای کنر، کوکچه، لغمان و دریاهای خروشان دیگر کشور را نیز به نام خود رقم زند. با این کار بزرگ نه تنها نامش را با حروف زرین ثبت تاریخ خواهد کرد بلکه آب و برق حاصل از آنها، در شگوفایی، رفاه و دگرگونی های چند بعدی، گذار چشمگیری را به میان خواهد آورد.

قابل تذکر می دانم که در زمین هایی که تازه زیر آبیاری می آیند لازمست اسکان کوچی ها و پیاده کردن یک مشی علمی و عملی مطمین برای انکشاف مالداری و صنایع مربوط به آن نیز دردستور قرار گیرد. از دیر زمانی وقت آن فرا رسیده است تا به این نوع بدویت  نقطه پایان گذاشته شود و با این اقدام بستر دایمی تشنج با همجواران علفچرهای سنتی نیز برچیده گردد.

طلوع نیوز این تفصیل را از افتتاح بند کمال خان همه گانی ساخت:

« رییس‌جمهور غنی امروز (چهارشنبه، ۴ حمل) به ولایت نیمروز رفت و بند کمال خان را به‌گونۀ رسمی، افتتاح کرد.

در مراسم گشایش، امرالله صالح، معاون نخست و محمدسرور دانش، معاون دوم رییس‌جمهور و نیز شماری از مقام‌های دیگر حکومتی، حضور داشتند.

رییس‌جمهور در این مراسم می‌گوید: "آیندۀ نیمروز نه تنها به بند کمال خان بسته‌است، بلکه به این بسته‌است که زرنج به یک بندر بین‌المللی قوی مبدل شود و کلید زرنج، چابهار است."او افزود: "آب‌های افغانستان را باید به‌گونۀ جدی مدیریت کنیم".

او می‌افزاید: "امروز ضرورت است که ما طرح واضح اتکا به خود را، تعقیب کنیم."

در نزدیک به ده سالی که از آغاز کارهای ساخت این بند می‌گذرد، این بند بارها هدف حمله‌های مخالفان مسلح دولت قرار گرفته‌است و بیش از ۲۰ نگهبان این بند و شماری از کارمندان ملکی در این پروژه کشته شده‌اند.

نگهبانان بند کمال خان می‌گویند که سرانجام با تکمیل کار ساخت این بند، اکنون ارزوهای آنان و همسنگران جان باختۀ شان برآورده شده‌است.

به گفتۀ مقام ها، حدود ۲۰۰ میلیون دالر بالای این بند، هزینه شده‌است.

کارهای نخستین برای ساخت بند کمال خان در سال ۱۳۴۵ آغاز شد. 

در سال ۱۳۹۰ کار ساختمانی بخش نخست و در سال ۱۳۹۶ کار بخش سوم یا پایانی آن آغاز شد. 

آب ‌گیری این بند در اول ماه دلو سال گذشته، آغاز شد. بند کمال ‌خان ظرفیت ذخیرۀ ۵۲ میلیون متر مکعب آب را دارد که می‌تواند حدود ۱۷۴ هزار هکتار زمین زراعتی را آبیاری کند.

این بند ظرفیت تولید نُه میگاوات برق را نیز دارا می‌باشد.»

۴حمل ۱۴۰۰

۲۴ مارچ ۲۰۲۱