عربستان بجای ایران، به ونزوئلا ضربه وارد کرد

.
نرخ پائین نفت، بی‌قانونی، جرم و جنایت و بازار سیاه — بحران کنونی ونزوئلا را وخیم تر ساخته است. اما مهمترین عامل تشدید این بحران، سقوط قیمت جهانی نفت است. آنچه در ونزوئلا رخ می‌دهد، نتیجه اقدام عربستان در پائین نگاه داشتن عمدی نرخ نفت به دلایل سیاسی است.
قیمت نفت همانند هر کالای دیگری از طریق عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود. وقتی عرضه بالا می‌رود و یا تقاضا کاهش می‌یابد، بهای نفت سقوط می‌کند. در سال‌های 2008، 2009 تا 2014، عرضه و تقاضا در سطح حدود 80 میلیون بیلر در روز تقریباً ثابت ماند. اما پس از آن تولید افزایش یافت و تا اواخر سال 2015، متوسط سطح عرضه به روزانه 97 میلیون بیلر رسید بدون آنکه تغییر عمده‌ای در سطح تقاضا ایجاد شود. این وضع، سقوط سنگین و مداوم نرخ نفت را به همراه داشت.
بخشی از این افزایش عرضه به نفت شیل امریکا مربوط بود؛ اما بخش بزرگی از آن به دلیل تولید عمدی حجم عظیمی از نفت از سوی عربستان با انگیزه‌های سیاسی بود. عربستان در مقام تنها کشور تولیدکننده نفت که از ذخایر مالی کافی برای اداره بازار در این شرایط برخوردار بود، از ظرفیت ایجاد نوسان در تولیدات خود برخوردار است. گرچه نفت شیل امریکا بخشی از تأثیر نفتی عربستان را کاهش داده است، ریاض همچنان می‌تواند از ظرفیت کنونی خود نیز تولید بیشتری داشته باشد و از این حیث از توانایی ضربه زدن به بازار برخوردار است.
به نظر می‌رسد عربستان به دنبال دو هدف باشد. نخست، بیرون راندن تولیدکنندگان نفت شیل امریکا از بازار و تقویت نقش کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در بازار جهانی نفت. تولید نفت شیل پرهزینه است و به حدود 60 دالر فی بیلر ارزیابی می شود؛ در حالی که هزینه تولید نفت خام تنها حدود 7 دالر در ازای هر بیلر است. عربستان امیدوار است سقوط بهای جهانی نفت به پایین‌تر از 60 دالر در هر بشکه، تولید نفت شیل را با حجم کنونی برای شرکت‌های امریکایی از حالت سوده خارج کند.
اما هدف دوم عربستان، نابود کردن اقتصاد ایران است.
به نظر می‌رسد امریکا در اوایل سال 2014، پس از اندکی درنگ از این سیاست عربستان حمایت کرد. امریکا مایل بود با حمایت از این سیاست، از تأثیر روسیه که اقتصادی متکی بر نفت دارد کاسته شود. نکته‌ای که برای دولت امریکا مهمتر از حمایت از شرکت‌های نفت شیل این کشور بود. همچنین دسترسی به نفت وارداتی ارزان، خبر خوبی برای مصرف‌کنندگان و صنایع امریکا به شمار می‌رود.
اما این سیاست به جای لطمه زدن به اقتصاد ایران و روسیه، به کشورهایی نظیر ونزوئلا، لیبیا، آنگولا و نیجریا آسیب رسانده است. ونزوئلا بیشترین لطمه را از این سیاست دیده است؛ کشوری که بیشترین وابستگی را به عایدات نفتی دارد. نفت 96 % از صادرات و بیش از 40 % از عایدات دولت این کشور را به خود اختصاص می‌دهد.