آمريکا در افغانستان دچار سردرگمي ونا کامی شده است

رحمت اله روان

به اساس تجارب ګذاشته دوران حکو مت دیموکراتان در امر یکا امکان زیاد موجود است که این بار بازهم دیمو کراتان تلا ش به خر چ میدهند تا افغا نستان را یکبار بازهم درمیدان جنګ تنها با قی به ما ند، میدان جنګ را که به اساس اعمال خودشان در افغا نستان شعله ور ګر دیده است بدون خاموشی ویا راه حل اسا سی ان را چستجو نما یند صحنه را ترک مینما ید ومسولیت خویش را بدوش دیګران می اندازد .
باراك اوباما رئيس جمهور آمريكا در يك مصاحبه تلويزيوني با شبكه سي‌بي‌اس اعلام كرد:« آمريكا بايد يك استراتژي خروج در افغانستان داشته باشد، حتي اگر آمريكا بخواهد جنگ نظامي، اقتصادي و ديپلماتيك عليه شبه‌نظاميان طالبان را گسترش دهد .»
رئيس جمهور آمريكا در گفتگويي كه با مجري برنامه تلويزيوني موسوم به 60 دقيقه شبكه سي‌بي‌اس با تاكيد بر اينكه حضور طولاني مدت آمريكا در افغانستان غيرممكن است و ضرورتي نيز ندارد اعلام كرد: آمريكا بايد با توجه به گسترش جنگ نظامي و ديپلماتيك عليه گروههاي شورشي همچون طالبان بايد به يك استراتژي خروج در افغانستان دسترسي داشته باشد.
اوباما در اين باره ادامه داد: آنچه ما بدنبال آن هستيم يك استراتژي كامل است كه اين استراتژي، در واقع "استراتژي خروج " در افغانستان است.
اظهارات اوباما در حالي ارائه شد كه وي براي صدور يك استراتژي جديد براي افغانستان در مبارزه با خشونتهاي روز‌افزون شبه‌نظاميان طالبان آماده مي‌شود. افزايش خشونتها در اين كشور حضور هفت ساله نظامي ارتش آمريكا و ديگر گروههاي نظامي مستقر در افغانستان از جمله كشورهاي همپيمان غربي در قالب نيروهاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي(ناتو) را زير سوال برده است.
اوباما ماه گذشته ميلادي دستور اعزام 17 هزار نيروي جديد به افغانستان را صادر نمود تا با افزايش خشونتهاي نيروهاي شبه نظامي بويژه تا انتخابات ماه آگوست در افغانستان مقابله نمايند.
رئيس جمهور آمريكا در ادامه مصاحبه تلويزيوني در شبكه سي‌بي‌اس اعلام كرد:« ماموريت آمريكا در افغانستان اين است كه اطمينان داده شود نيروهاي القاعده قادر به حمله به وطن ما و منافع آمريكا و همچنين همپيمانان ما نيستند. اين امر،‌اولويت شماره يك ما است .»
موافقت ماه گذشته اوباما با اعزام 17 هزار نيروي جديد به افغانستان در پي ورود 3 هزار نيروي جديد آمريكايي به مناطق مرزي افغانستان صورت گرفت.
رئيس جمهور آمريكا بدنبال هشدارهاي پي‌در‌پي نزديكترين مشاورين نظاميش در مورد جنگ افغانستان و اينكه آمريكا در حال شكست خوردن، يا حداقل پيروز نشدن در اين كشور است، در اولين اقدام رسمي نظامي خود بعنوان رئيس جمهور، با افزايش 17 هزار نيروي اضافي به افغانستان موافقت كرد.
اوباما در اين زمينه اعلام كرد: افزايش نيرو در افغانستان براي ثبات در وضعيت ناآرام اين كشور بشدت ضروري است.
اين در حالي صورت گرفت كه يك روز پيش از آن، 3 هزار نيروي جديد آمريكا وارد مناطق ناآرام افغانستان در اطراف پايتخت اين كشور شدند.
رابرت گيبس سخنگوي مطبوعاتي كاخ سفيد در اين زمان در اين باره اعلام كرد:« فرماندهان آمريكايي مستقر در افغانستان تقاضا كرده‌اند كه بمنظور تقويت 33 هزار نيروي مستقر در اين كشور، حداقل 30 هزار نيروي ديگر به افغانستان اعزام شوند اما انتظار مي‌رود كه دولت آمريكا در مراحل اوليه تنها با بخشي از اين تعداد موافقت نمايد كه نهايتا 3 هزار نظامي را شامل مي‌شود .»
نظاميان مذكور اكنون در ولايتهاي "لوگار " و "وردك " افغانستان مستقر شده و تعدادي از آنها نيز در بخشهاي ديده‌باني مشغول به كار شدند.
اين روند در واقع در دوران رياست جمهوري "جرج بوش "، رئيس جمهور پيشين آمريكا طراحي شده بود و پس از آن توسط دولت اوباما ادامه يافت كه از مدتها پيش خواستار افزايش نيرو در افغانستان بود.
اين در حالي است كه سازمان ملل سال 2008 را مرگبارترين سال براي شهروندان غيرنظامي افغانستان دانست.
سازمان ملل در گزارشي اعلام كرد كه دو هزار و 118 نفر از غيرنظاميان افغانستان تنها در سال گذشته ميلادي كشته شدند.
بر اساس اين گزارش، 55 درصد از اين آمار مربوط به نيروهاي ضد دولتي و 39 درصد مربوط به نيروهاي طرفدار دولت بود.
شش درصد باقيمانده را نمي‌توان به هيچ حزب خاصي نسبت داد و شامل وقايعي مانند كشته شدن در تيراندازي‌ها محسوب مي‌شود.
يك نهاد سازمان ملل با ابراز نگراني از وخيم‌تر شدن اوضاع در افغانستان اعلام كرد:« 38 امدادگر نيز در سال 2008 كشته شدند كه دو برابر ميزان سال 2007 بود .»
مردم افغانستان به خوبي مي دانند آمريکا در کشورشان فقط به دنبال منافع خود است و به همين علت درباره موفق بودن طرح جديد اوباما براي افغانستان ترديد دارند.
به نقل از شبکه تلويزيوني الجزيره انگليسي، جيمز بِيز تحليلگر اين شبکه خاطرنشان کرد: حامد کرزي درباره کاهش سطح اقدامات آمريکا از افغانستان ابراز نگراني کرده است. ديگر رئيس جمهور افغانستان از بلندپروازيهاي امريکا مبني بر استقرار قانون و دموکراسي که در چند سال گذشته براي رسيدن به ان تلاش شده است سخن نمي گويد. هدف راهبرد جديد امريکا ديگر پيگيري اهداف فوق نيست بلکه امريکا فقط به فکر استقرار ثبات در افغانستان و خارج شدن از اين کشور است. مردم افغانستان به شدت درباره نقش امريکا در کشورشان ترديد دارند.
اين کارشناس الجزيره انگليسي در ادامه افزود: افغانها به خوبي به خاطر دارند که در دهه هزار ونهصد و نود امريکا از مجاهدين افغان در مقابل نيروهاي نظامي اتحاد جماهير شوروي سابق حمايت مي کرد اما وقتي امريکا در جنگ سرد پيروز شد ديگر کاملا افغانها را به فراموشي سپرد و افغانها با مشکلات امنيتي شان تنها ماندند. متعاقب اين امر جنگ داخلي در افغانستان اغاز شد و پس از آن نيز طالبان در اين کشور قدرت گرفت. افغانها به خوبي مي دانند که افغانستان به هيچ وجه در دستور کار واشنگتن نبود تااينکه در سال دو هزار و يک امريکا هدف حملات قرار گرفت. قرار است در نشست هلند نمايندگان هفتاد و سه کشور که در افغانستان منافعي دارند گردهم بيايند. اين اجلاس بسيار مهم است. احتمالا امريکا همانطور که باراک اوباما گفته است نيروهاي نظامي بيشتري به افغانستان اعزام خواهد کرد. تلاشها نيز براي اموزش دادن به نيروهاي نظامي ، امنيتي و پليس افغانستان افزايش خواهد يافت.
جيمز بيز افزود: نکته جالب توجه ديگر انکه ديگر به مساله افغانستان به صورت مجرد و جدا نگريسته نمي شود. مساله افغانستان در کنار وضعيت پاکستان مورد توجه قرار دارد. علت اينکه ريچارد هالبروک به عنوان فرستاده ويژه امريکا براي مسائل افغانستان و پاکستان تعيين شده نيز همين مساله است. وضعيت مرزهاي طولاني افغانستان و پاکستان بسيار مهم و مورد توجه است و براي تامين امنيت در افغانستان بايد امنيت اين مرزها تامين شود.
اقدامات آمريکا در افغانستان به نظر برخي کارشناسان نشان از سردرگمي اين کشور و ناتواني درکنترل اوضاع افغانستان است.
به نقل از شبکه تلويزيوني الجزيره ؛ عبدالرحمان مطر خبرنگار اين شبکه در افغانستان ضمن اشاره به اين مطلب در خصوص واکنش کابل به استراتژي جديد آمريکا براي افغانستان و ميزان مشارکت آن در تدوين اين استراتژي گفت.. برخي مسئولان افغان در هفته هاي گذشته در سفر به آمريکا در بحث هاي مربوط به اين مسائل شرکت داشتند و به گفته برخي منابع دولتي و کاخ رياست جمهوري طرح مسئله ايجاد پست نخست وزيري در افغانستان براي کاستن از اختيارات حامد کرزاي رئيس جمهور اين کشور به اطلاع برخي از وزراي کابينه افغانستان رسيده است.
وي افزود.. به گفته منابع اگاه وزير دفاع افغانستان يکي از مخالفان سرسخت اين طرح بود حال آنکه وزير کشور از اين طرح استقبال و تا حدي نيز با ان موافقت کرد.
مشکلات زيادي پيش روي اجراي اين طرح قرار دارد بخصوص که قانون افغانستان اجازه چنين کاري را نمي دهد و براي اين منظور بايد نظر دو سوم اعضاي پارلمان را جلب کرد تا اجراي چنين طرحي از طريق اصلاح قانون اساسي امکان پذير شود.
وي افزود.. به طور کلي افغان ها سردرگمي غرب و ناتواني آمريکا و متحدان آنرا از توافق در خصوص تدوين يک استراتژي واحد که مدت هاست از آن سخن مي گويند به خوبي مشاهده مي کنند. علاوه بر آن يک ديدگاه ديگر نيز وجود دارد که مي گويد شايد آمريکا و متحدان غربي آن مي خواهند استراتژي و سياست جديدي را در افغانستان در پيش بگيرند و مي خواهند فعلا آنرا از چشم افغان ها مخفي نگاه دارند.
خبرنگار الجزيره ادامه داد.. بر اين اساس در حالي که دائما از عقب نشيني نيروهاي آمريکايي سخن گفته مي شود اين کشور عملا استقرار هفده هزار تن از نيروهاي جديد خود را در افغانستان آغاز کرده است که سه هزار تن از آنها وارد افغانستان شده اند و بقيه نيز در هفته هاي آينده وارد اين کشور مي شوند. اين امور نشان از سردرگمي آمريکا در افغانستان است و بر اين اساس بسياري از افراد معتقدند اين سردرگمي نشان دهنده شکست مفتضحانه آمريکا در افغانستان در هفت سال و نيم گذشته است که طي آن هفتاد هزار نيروي غربي نتوانستند اوضاع افغانستان را تحت کنترل خود در آورند. اين در حاليست که بر اساس اقرار خود آمريکايي ها پنجاه درصد افغانستان تحت کنترول طالبان است.
ايالات متحده امريکا ازمتحدانش تقاضا مي کند تا تلاشهاي بيشتري را جهت تقويت نيروي پليس افغانستان، مبارزه عليه توليد ترياک دراين کشور و تقويت اقتصاد کشورازطريق کمک به بخشهاي زراعت صحت، و تعليم وتربيت روي دست گيرند، هول بروک با مقامات عاليرتبه اتحاديه اروپا نيز ملاقات کرده است .
يک مقام ناتو گفته است که:" اين يک مذاکره فوق العاده طبقه بندي شده ( محرمانه) بوده است . هول بروک بدينجا آمده بود تا خطوط عمده بررسي ايالات متحده امريکا را ازستراتژي اين کشوردرافغانستان مطرح سازد. آنچه من ميدانم اين است که اين بررسي صد درصد تکميل نشده است. سفراي ناتو نقاط نظرشان را مطرح ساختند والبته سوالاتي دراين مورد داشتند که ايالات متحده امريکا چه مي خواهد بکند". اين آخرين مذاکراتي بوده است که پيش ازدهمين همايش بزرگ بين المللي درمورد افغانستان ، که قراراست به تاريخ 31 ام ماه مارچ در هالند برگزارشود، دايرگرديده بود. دراين کنفرانس هالند، قراراست واشنگتن ستراتژي اش رابراي مقابله با شورشگري اعلان دارد .
مقام متذکره درناتو گفته است که، اکنون واشنگتن پاکستان را درمرکزتوجه حل مسئله افراط گرايي قرارداده است وقراراست براي اين منظورهمه همسايگان افغانستان به شمول ايران وچين گردهم آيند. به نظروي ستراتژي جديد شامل " تلاشهاي بيشتر درامور غيرنظامي، تقويت نيروهاي نظامي وهمآهنگ سازي بهتربين جوانب نظامي وغيرنظامي، توسعه تلاشهاي منطقوي براي مبارزه عليه مواد مخدر مي باشد ".
به سفراي ناتو اطمينان داده شده است که " ايالات متحده امريکا قصد ندارد ، ناگهان همه اين کارها را به تنهايي انجام بدهد، بلکه مي خواهد جامعه بين المللي را با ناتو درمرکزاين سمت يابي جديد تنظيم بکند ".
با آنهم وي گفته است که هدف نهايي عين چيز است يعني " کمک به افغانستان که روي پاي خود بيايستد وبدون آنکه به خود وجامعه بين المللي خطري را به وجود آورد، ترقي بکند ".
همينکه تصميم بين المللي براي مبارزه با شورشگري اي که هيزمش را ازپايگاههايش درکوهستانهاي پاکستان نزديک به مرز افغانستان مي گيرد ، دچار تزلزل مي شود؛ حکومت ايالات متحده امريکا اهميت درک تشريح سرشت اين معضله را درمي يابد .
اوباما با يک تغييرلحن قابل توجه ، " ستراتژي خارج شدن " ازافغانستان را ، با محدود ساختن عمليات درآنجا مطرح مي سازد. ولو اينکه درآستانه انتخابات رياست جمهوري افغانستان درماه آگست، 17000 سربازاضافي امريکايي درمنطقه نا آرام جنوب توظيف گردند .
مقام ناتو گفته است که دراين مذاکرات از"ستراتژي خارج شدن" سخن به ميان نيامده است .
دراخيرهفته ريچارد هول بروک درواشنگتن گفته است که وي ازمتحدان تقاضا کرده است که براي آموزش دادن به چندين هزارپليس افغانستان کمک بکنند، زيرا ديگرروشن شده است که ازدراز مدت ، برقراري نظم وامنيت درافغانستان بهترازجنگيدن درآنجا است .
هول بروک گفته است:" پليس ملي افغانستان يک سازمان بي کفايت وآغشته به فساد اداري ومالي است . مابايد راهي را جستجو بکنيم که شمارپليس را افزايش داده ودرعين زمان سازماندهي آن را بهتربسازيم ".
هول بروک اذعان کرده است که به هزاران افسربيشتر براي آموزش دادن به ارتش 78000نفري افغانستان ضرورت است. اما وي درمورد گزارشهاي مطبوعاتي ازواشنگتن دايربرافزايش شمار ارتش وپليس افغانستان به 400000نفرچيزي نگفته است .
وي همچنان ازتجديد نظرروي تلاشهاي ايالات متحده امريکا براي مبارزه با تجارت ترياک درافغانستان که بزرگترين منبع تمويل شورشگري را تشکيل مي دهد ، سخن به ميان آورده وگفته است :
" ما مي خواهيم اين مسئله را سرتاپا مورد ارزيابي مجدد قراربدهيم ".