اوضاع نابسامان کشوربه بحرانیترین مرحله خود رسیده است. فساد وجنا یت بیداد میکند. نظم و قانون وجود ندارد. فقر و بدبختی ،زندگی اکثریت مردم را به سراشیب تباهی رسانده است.قدرتمندان حکمروا وزورمندان سلاحدار ، فقط و فقط برای پرکردن جیب های خود به چاپیدن مردم و چپاول دارائی عامه غرق میباشند. برخی نمایندگان جامعه بین المللی و ناتو در آشفته بازار بی نظمی با دزدان داخلی دهن جوال گرفته، در غارت کمکهای بین المللی با هم خوب جور آمده اند. در نتیجه، اثرات این میلیارد ها دالردر زندگی واقعی مظلومان و مجبوران کشور ما تغیر ملموسی وارد نکرده ، برعکس قصر های زورمندان و دولتمردان مجللتر و پر زرق و برقتر گردیده است . تحولات داخلی و مرزی دو کشور همسایه افغانستان و پاکستان در ناحیه پر تنش آسیای جنوب غربی به اولویت اول روابط خارجی و نگرانی جدی دولت جدید واشنگتن و دمکرات ها تبدیل شده است. مسئله ای که هر چقدر در آن دست و پا می زنند بیشتر در آن فرو می روند.آقای اوباما نیز اعلام کرده که شرایط در افغانستان پیچیده تر از عراق شده است . در حالی که تیم روابط خارجی رییس جمهور جدید آمریکا در حال مزه مزه کردن و فهم احتمالی تحولات و واقعیات و مسائل این منطقه مهم و در عین حال خطرناک برای این کشور و جبهه غرب هستند به نظر می رسد آنها احساس می کنند لازم است برای جلب همکاری همه بازیگران موثر منطقه و یا حداقل شنیدن نقطه نظرات و ملاحظات آنها ترتیب اجلاسی را برای جمع کردن کشور های مرتبط با افغانستان به جریان بیندازند . کاهش حملات هواپیما های مدرن و بدون سرنشین آمریکا به نواحی وزیرستان جنوبی و شمالی پاکستان که در هفته های گذشته و در ماه های آخر حکومت جرج بوش بر آمریکا به اوج خود رسیده بود به یک توقف نا گزیر و اجتناب ناپذیر رسیده و تا حد زیادی فرو کش کرده است. این کاهش حملات نظامی و هوایی بدون تردید با ملاحظات و فشارهای دولت و ارتش پاکستان هم خوانی دارد. جابجایی و کوچ صدها هزار نفر از مردم نواحی مذکور هم در احساس نگرانی و ترس مهاجمان از پیامدها و عواقب حملات خود موثر بوده است . بدون تردید و به همانگونه که قبلا پیش بینی میشد افزایش این حملات و فشارها با واکنش های تند و وسیع تر از گذشته در نواحی درگیر در پاکستان منجر خواهد شد . تحولات یکساله در ناحیه شمال غربی ایالت سرحد و سوات پاکستان و همراهی و توافق دولت پاکستان در نیمه فوریه سالجاری میلادی با این تحولات نهایتا منجر به پذیرش خواست و هدف طالبان و شرعیت خواهان تند روی پاکستانی برای برقراری حکومت شرعی مورد نظر آنها در این نواحی شد. مدل و الگویی که می تواند به سرعت به سایر نواحی پاکستان و حتی منطقه سرایت کند. تندرویان قبل از این تحولات و موفقیت ها با حملات متعدد و آتش زدن مکرر مکاتب و ضرب و شتم شاګردان به ویژه دختر و نیز حمله به سایر مراکز فرهنگی محلی در نقاط مختلف پاکستان که عموما نیز مذهبی هستند خواستهای خود را به پیش برده و تحمیل کرده بودند . اجلاس سی و یکم مارچ در ارتباط با افغانستان در رم ایتالیا در پرتوی این تحولات بی سابقه برگزار خواهد شد . بدون شک تامل در تحولات پیش آمده می تواند موید زنده شدن طالبان دو سوی مرزهای پاکستان و افغانستان در ماه های در پیش رو و فرا رسیدن بهار و موج جدید حملات طالبان و متحدان القاعده ای ایشان در این دو کشور و مناطق بر علیه سربازان غربی باشد. چیزی که به اختلافات جبهه غرب دامن می زند و تصمیم گیری برای اد امه نبرد علیه شورشیان طالبان را به مخاطره جدی در نزد این جبهه خواهد انداخت . بر اساس نظر سنجی های اخیر صورت گرفته در پاکستان، هند که همواره به عنوان دشمن شماره یک پاکستان مقام اول را در این افکار سنجی ها دارا بود جای خود را به آمریکا داده است. قبل از آن آمریکا متحد اسلام آباد بر علیه هند محسوب و تبلیغ می شد . آمریکا یی ها در ابتدای ورود به افغانستان و اشغال خاک این کشور و استقرار واحد های امنیتی و نظامی خود در پاکستان به این ملاحظات و تذکرات توجه نداشتند که اصولا افغانستان جای ماندن نیروی خارجی نیست. آنها بدون اطلاع و مطالعه تاریخ حداقل سیصد ساله اخیر افغانستان و منطقه و ناشی از هیجان حوادث 11 سپتامبر و احساس ابر قدرتی وارد نواحی مذکور شدند ! اظهار تمایل اخیر آقای اوباما در مصاحبه با نیویورک تایمز برای مذاکره با طالبان میانه رو ناشی از تجربیات 7 ساله اخیر نظامیان آمریکا در ترجیح زبان زور و نظامیگری در افغانستان است. تعطیلی دیپلماسی و زبان گفتگو به عنوان راه اول حل و فصل امور و فهم بهتر مسائل در سال های اخیر که آمریکا مهمترین مانع این مسیر بوده بیشترین خسارت و صدمه را به روند همکاری ها و صلح منطقه ای وارد کرده است . در کنار تغییر و تحولات صورت گرفته اتفاقات مهم و جالبی نیز از سوی طرفین درگیر در منطقه در پیش گرفته شده است . حداقل دو بار حملات سنگین و انهدام مراکز و دپوی ادوات و تجهیزات نظامی نیروهای ناتو در پاکستان توسط نیروهای طالبان انجام شده است که نمی توانسته بدون حمایتهای لازم محلی و یا خارجی امکان تحقق پیدا کند . حرکت آشکار روس ها در جلب نظر قر قیزها در تعطیل نمودن پایگاه لجستیکی و تدارکاتی راهبردی مناس در این کشور که جبهه ناتو را از یکی از مراکز مهم تغذیه عملیات و کمک رسانی خود در افغانستان محروم می کند و همزمان دعوت روس ها از آمریکا یی ها برای کمک بیشتر مسکو به غرب در حمایت های تدارکاتی و سوخت رسانی مورد نظر آنها به افغانستان از طریق خطوط آهن خود در آسیای میانه و وابستگی بیشتر غرب به روسیه در جبهه افغانستان کمتر از یک فاجعه راهبردی برای غرب تلقی نخواهد شد. روسیه در این اوضاع و احوال کارت های بیشتری برای مواجهه با فشارهای غرب علاوه بر تمایل به همکاری در پرونده هسته ای ایران روی میز قرار خواهد داد و می داند که چگونه با آنها بازی کند . در این تحولات عملیات مشترک و کم سابقه ارتش های افغانستان و انگلیس در نواحی جنوب هلمند بر علیه مراکز تولید مواد مخدر و قاچاقچیان و گنگ های مواد، همه از آرایش و رویکردهای جدید نظامی در افغانستان حکایت می کند . همچنین ترغیب ایران به واکنش مثبت و قبول درخواست جبهه غرب و ناتو برای استفاده از مسیر کشورایران در تدارک نیروهای این سازمان به افغانستان که با تحریک رقابتی با روسیه مزین و همراه است کاملا غیر منطقی است. ایران نمی تواند شاهد حرکت کاروان های نظامی غربی برای جنگ و بمباران های وسیع در افغانستان و نواحی مرزی آن با پاکستان باشد. سیاست ها، منافع ملی و علایق وعواطف مردم دو سوی مرزهای شرقی کشور، شبیه سازی جنگ بین الملل دوم و عبور نیروهای غربی از خطوط مواصلاتی کشور را کاملا مردود می کند. استدلال هایی که در این جهت ارائه می شود بیشتر بر پایه تحریک رقابتی غرب میان ایران و روسیه و حتی پاکستان قرار گرفته است. نتایج و شکست حضور و استفاده نیروهای غربی از خاک پاکستان و کشورهای آسیای میانه جایی برای تردید در این مورد باقی نمی گذارد . انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان نیز سر انجام با کشمکش های صورت گرفته میان حامد کرزی ریس جمهور و نظامیان آمریکایی احتمالا در ماه اسد سالجاری برگزار خواهد شد. نگرانی جبهه غرب از سر انجام این انتخابات در حالی که دولت کرزی به شدت در ماه های گذشته از سوی مقامات واشنگتن و لندن به بی کفایتی در اداره کشور و مبارزه با مواد مخدر و فساد متهم است تصمیم گیران غربی را در تصمیم سازی معمول آنها در قبال تحولات آینده افغانستان با مشکلات بیشتری مواجه می کند. به خصوص آنکه چنانچه بقای دولت کرزی و یا به کرسی نشستن فرد جدید با مقتضیات و شرایط پیچیده امروز افغا نستان همراه و هم سنخ نباشد و نظر همسایگان آن را جلب نکند صحنه افغانستان و پاکستان را با ادامه بحران ها و مشکلات دیگری همراه می سازد . در این شرایط برگزاری اجلاس رم بدون حضور و نقش موثر همسایګان افغانستان نه شدنی و نه قرین موفقیت خواهد بود. پاکستان از نظر سیاست های سلبی خود در افغانستان و تمایل سنتی و شدید خود به استقرار یک دولت تابع و ضد هندی در کابل و ایران از جنبه سیاست های ایجابی و اثباتی خود و ترجیح یک دولت مرکزی قوی در کابل که حافظ ثبات و امنیت و مانع تولید مواد مخدر در این کشور باشد هر دو برای هر راهبرد و تصمیم جهانی و بین المللی حیاتی اند . . در حالی که پاکستان اسیر مسائل داخلی است و افغانستان هر چه بیشتر بی تاب و بی حوصله برای تغییرات جدید می شود، تبعات ادامه نا امنی و بی ثباتی دراین کشور به شکل مهاجرت نا خواسته بیشتر، انتقال مواد مخدر و جرم و جنایت و توسعه فقر ادامه خواهد یافت. تا در کنار تداوم حضور نیروهای خارجی و افزایش آنها در کنارمرزها و کشورهای همسایه، تحولات و حوادث مهمی را در بهار و تابستان آینده رقم بزند.چنان که بان کی مون سرمنشی ملل متحد افزايش موج خشونت در سال 2009 در افغانستان را پيش‌بيني كرده است ومیګو یند سازمان ملل پيش‌بيني كرد كه سال جاري ميلادي سالي مهم، تعيين‌كننده و سخت در افغانستان است . بان‌كي‌مون، منشی عمومی سازمان ملل با اشاره به احتمال افزايش خشونت و حملات در افغانستان همزمان با نزديك شدن به انتخابات سراسري و رياست‌جمهوري در ماه اسد آينده گفت: احتمال اينكه موج حملات گسترش يابد و سريع‌تر صورت گيرد زياد است و اين مساله موجب مي‌شود كه نيروهاي بين‌المللي بيشتري به افغانستان فرستاده شود . بان‌كي‌مون در گزارشي كه به شوراي امنيت و مجمع عمومي سازمان ملل ارائه كرد برگزاري انتخاباتي شفاف در افغانستان و تلاش دولت اين كشور در اين زمينه در راستاي تاكيد بر مشروعيت اين دولت و نيز احترام به قانون اساسي را خواستار شد . منشی سازمان ملل از شوراي امنيت خواست مسووليت هيات اين سازمان در افغانستان را 12 ماه ديگر تمديد كند تا اين هيات سازمان ملل بتواند به كابل در برگزاري انتخابات حياتي كمك كند . سايت اينترنتي شبكه الجزيره به نقل از منشی سازمان ملل گزارش داد: هيات سازمان ملل يك يگان انتخاباتي سياسي را براي همكاري احزاب سياسي افغانستان، جامعه‌ي مدني و نامزدهاي انتخاباتي براي آمادگي در جهت برگزاري انتخابات سراسر تشكيل خواهد داد . منشی سازمان ملل تاكيد كرد كه هيات سازمان ملل به تلاش‌هايش به طور بي‌طرفانه و در راستاي تضمين برگزاري انتخابات شفاف و آزاد در افغانستان ادامه خواهد داد . وي پيش‌بيني كرد كه انتخابات شاهد رقابتي داغ خواهد بود و آن در مرحله‌اي بسيار پر خشونت برگزار مي‌شود . منشی سازمان ملل عنوان كرد كه انتخابات رياست‌جمهوري كه قرار است در كابل در ماه اسد آينده برگزار شود، اجماع سياسي را كه همچنان در افغانستان شكننده است آزمايش خواهد كرد. من پيش‌بيني مي‌كنم كه درگيري‌ها در آن زمان نيز گسترش يابد . بان‌كي‌مون تصريح كرد كه با توجه به بسياري از مسايلي كه نشان مي‌دهد اوضاع امنيتي در افغانستان هر روز بدتر مي‌شود، برخي مسايل نيز وجود دارند كه ما را تا حدي اميدوار مي‌كنند از جمله‌ي اين مسايل ادامه استقرار نيروهاي بين‌المللي بيشتر با هدف بهبود تامين امنيت ملت افغانستان به ويژه با توجه به تصميم دولت آمريكا در زمينه‌ي افزايش نيروها در افغانستان هستند . بانکیمون همچنان میکوید امنیت در افغانستان خراب شده و ممکن است در سال آینده به دلیل قوت گیری مجدد طالبان بدتر شود.که این مطلب در تازه ترین گزارش خود که به روز جمعه قبلی انتشار یافت، بیان کرده است . بان کی مون، سرمنشی سازمان ملل متحد در تازه ترین گزارش خود به شورای امنیت گفته است که فعالیت های این سازمان در سال 2009 بحرانی خواهد بود. با این حال در گزارش گفته شده که در میان مدت هنوز هم خوش بینی های در مورد افغانستان وجود دارد . گزارش می گوید:"حکومت، نیروهای امنیتی و مردم افغانستان همراه با متحدان بین المللی شان سال خطرناکی را در پیش دارند ". در گزارش آمده است که "امنیت به صورت دوامدار خراب شده است. نتیجه ی کمک های حکومت و جامعه جهانی نتوانسته تا توقعات مردم را همزمان با افزایش قیمت ها برآورده کند ". براساس برخی آمارها گفته می شود که سال 2008 خونین ترین سال برای مردم، حکومت و جامعه جهانی از سال 2001 به این سو بوده است . بارک اوباما، رییس جمهور امریکا دستور داده است که 17 هزار سرباز جدید آن کشور در سال روان به افغانستان اعزام شوند. در مناطق شرق و جنوب افغانستان که هزاران سرباز دیگر خارجی نیز در آن مستقر اند، جابه جا خواهند شد . گزارش بان کی مون می افزاید که تطبیق قوانین در افغانستان "به صورت محدودی نهادینه" شده است و مجرمین به خاطر اعمال شان آن طوری که باید مجازات شوند، مجازات نمی شوند. او هم چنان گفته است که فساد در سطح حکومت افغانستان به صورت گسترده شایع شده است . در گزارش هم چنان به تلفات ملکی نیز اشاره شده است. براساس آمارها در سال گذشته شمار تلفات ملکی تا 40 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته بود. سرمنشی ملل متحد در گزارش خود گفته است که هرچند عامل کشتار اکثریت افراد ملکی در سال گذشته شورشیان بوده اند، اما تاکید کرده است که نیروهای بین المللی و نیروهای افغان نیز مسبب جان باختن 39 درصد از مجموع تلفات ملکی در سال گذشته شده بودند . بان کی مون در گزارش خود گفته است:" دلایلی زیادی وجود دارد که نشان می دهد وضعیت امنیتی در سال 2009 بدتر خواهد شد، اما با این حال میزان اندکی از خوش بینی در میان مدت نیز وجود دارد ". سرمنش ملل متحد از افزایش نیروهای بین المللی در افغانستان حمایت کرده و گفته است که افزایش نیروهای بین المللی باعث افزایش شمار آموزشگران برای تربیت و آموزش نیروهای افغان نیز خواهد شد . یکی دیگر از خوش بینی های که سرمنشی ملل متحد به آن اشاره کرده است، این است که ممکن است برنامه اصلاحات وزارت داخله باعث کاهش تولید کشت کوکنار شده و در سال آینده شمار ولایت های عاری از کوکنار نیز افزایش بیابد . یکی دیگر از نگرانی های که بان کی مون به آن اشاره کرده است افزایش میزان ارعات و تهدید زنان است. او هم چنان گفته است که آزادی بیان "هم چنان در مخاطره است و به صورت دوامدار، روزنامه نگاران از سوی نهادهای دولتی و غیر دولتی تهدید می شوند ". این گزارش در حالی به شورای امنیت سازمان ملل متحد تحویل داده شده است که گفته می شود، قرار است تا دوره ماموریت یوناما یا دفتر معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان تا یک سال دیگر تمدید شود. گزارش بان کی مون نیز به شورای امنیت توصیه کرده است تا ماموریت یوناما را در افغانستان تمدید کند . وسلام رحمت اله روان
