لیکنه : خوشحال آصفي
وروسته له هغې چې د افغانستان په ګډون څلور هیوادونو هندوستان، بنګله دېش او بوتان د راتلونکې نومبر مياشتې په نهمه نيټه په اسلام آباد کې د د سارک یعني د سیمه ایزې همکارۍ لپاره د جنوبي اسیا د
هیوادونو د ټولنې غونډه تحريم کړه؛ پاکستان د دغې غونډې د لغوه کيدو اعلان وکړ. د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت د سارک سرمشريزې د ځنډيدو اعلان کړی او د هندوستان له خوا د دغې غونډې د جوړيدو پر ځنډ خواشيني ښودلې. د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت د جمعې په ورځ د يوې خبرپاڼې په خپرولو سره ويلي چې د هندوستان لخوا په اسلام آباد کې په غونډه کې د نه ګډون کولو پريکړې خواشينې کړي او دا يې د نريندرا مودي د هغو څرګندونو خلاف بللي چې د سيمې د غربت د له منځه وړلو په اړه يې کوي.
پاکستان په اسلام آباد کې په نومبر مياشت کې ترسره کيدونکې د سارک یا د سیمه ایزې همکارۍ لپاره د جنوبي اسیا د هیوادونو د ټولنې غونډه په داسې مهال لغوه کوي چې د هندوستان په ګډون له افغانستان او امريکا سره يې اړيکې خړې شوي دي. خو پوښتنه دا ده چې پاکستان ولې د دغې ارزښتناکې غونډې د لغوه کيدو اعلان وکړ؟
پاکستان د دوه هدفونو لپاره د سارک غونډې د لغوه کيدو پريکړه کړې ده:
۱ــ له نړيوال شرم نه ځان ساتل
پاکستان په وروستيو کې د خپلې ترهګر پالې پاليسۍ له امله په سيمه او نړۍ کې يوازې پاتې شوی دی او راتلونکی يې په انزوا کې ښکاري. د دغې هیواد په خلاف د افغان ولسمشر نه ستړې کيدونکې هڅې او د هندوستان لومړي وزير نريندار مودي سخت دريځ؛ د دې سبب شوی چې نړيوالو ته د پاکستان اصلي ترهګريزه څېره بربنډه شي. اوس هڅې داسې روانې دي چې پاکستان په نړۍ کې د ترهګرپال هيواد نه بلکې د ترهګر هيواد په توګه وپيژندل شي. له همدې امله دی چې لومړی هندوستان په اسلام آباد کې د نومبر په میاشت کې ترسره کيدونکې د سارک غونډه د پاکستان د ترهګريزو کړنو له امله د احتجاج په دود تحریم کړه او ورپسې افغان ولسمشر غني هم د مودي په ننګه او د پاکستان د ترهګرې څېرې د بربنډيدا په خاطر په دغې غونډه کې ګډون رد کړ. همداشان بنګله دېش او بوتان هم ممکن په همدې خاطر چې د پاکستان اصلي څيره په نړۍ کې افشا کړي او يا د نورو ستونزو له امله د سارک غونډه تحريم کړې وي. خو په ټوله کې په لویه کچه په ياده غونډه کې د څلورو هيوادونو نه ګډون د پاکستان لپاره يو نړيوال شرم و چې اوس ځان ته د اوړو پوزې د ايښودو په خاطر يې ياده غونډه لغوه کړه.
۲ــ له هندوستان او نورو مخالفو هيوادونو سره مخالفتونه يو طرفه کول
د راپورونو له مخې د ملګرو ملتونو سرمنشي بانکي مون ويلي چې د کشمير په لانجه کې به د هندو او پاکستان تر منځ منځګړيتوب وکړي. څو ورځې وړاندې په ملګرو ملتونو کې د پاکستان سفيرې مليحې لودهي هم ويلي و چې وضعيت په اټمي وسلو د دوو سمبالو هيوادونو تر منځ په بيړه د خرابيدو په لور روان دی او د ملګرو ملتونو سرمنشي دې په دې برخه کې مداخه وکړي. اوس بانکي مون د دواړو هيوادونو منځګړيتوب ته چمتووالی ښودلی او له دواړو هيوادونو يې غوښتي چې له صبر او زغمه کار واخلي. اوس پاکستان د دې لپاره چې له هندوستان سره د مخالفت مساله يو طرفه شي نو د ملګرو ملتونو منځګړيتوب ته انتظار باسي. کله چې د دوی تر منځ سوله وشي او تر منځ يې اړيکې عادي حالت ته راوګرځيږي نو پاکستان به بیا په دغه هيواد کې د سارک غونډې د جوړيدو وړانديز کوي.
له پاکستان سره د هندوستان اړيکو په بیرته عادي حالت ته راتګ سره به د کابل ـ اسلام او اسلام ـ واشنګټن تر منځ اړيکو کې هم ښه والی راشي. نو پاکستان اوسمهال د همداسې يوې موقعې په انتظار دی چې د سيمې له هیوادونو سره اړيکې بیرته لومړني حالت ته راوګرځي او وروسته به بیا په دغه هيواد کې د سارک يا د سیمه ایزې همکارۍ لپاره د جنوبي اسیا د هیوادونو د ټولنې د غونډې جوړيدو لپاره وړانديز وکړي.
لیکنه : خوشحال آصفي