د تورخم دروازه؛ د افغانستان خوګه ګوته

دي .افغان چارواکي وايي، پاکستاني ځواکونو دغه دروازه وروسته له هغه تړلې، چې افغان سرحدي ځواکونو د هغو تاسیساتو مخه نيولې، چې د تورخم په شمال ختیځ کې د پاکستاني پوځيانو له لورې جوړېدل. د معلوماتو له مخې، تېره ورځ پاکستاني ملېشو د تورخم په شمال ختيځ کې غوښتل خپلې يوې پوستې ته نوي تاسيسات جوړ کړي، خو  افغان سرتېرو يې مخنيوی وکړ.
ویل کېږي پاکستاني ځواکونو غوښتل، چې په شمشاد غره کې د خپلې پوستې شاوخوا جال وغځوي، او هڅه يې کوله چې په تورخم کې تاسيسات جوړ کړي، خو افغان ځواکونو يې مخه ونيوله نو پاکستاني مليشو د يادو تاسيساتو د مخنيوي په غبرګون کې د تورخم دروازه وتړله. دا څوومه ورځ ده چی لاره بنده ده او په زرګونو افغانان د کرښې دېخوا او هاخوا ته په دې تمه ديچې کله به لاره خلاصيږي او دوی به له کرښې تيريږي. په دوی کې داسې کسان هم شته چې پهامبولانسونو کې ناروغان او مړي ورسره دي، په دوی کې سپين ږيري، ماشومان او کوچنيان هم شته. دوی هلته د خوراک او څښاک لپاره خواړه او د شپې اوسيدو لپاره هيڅ سرپناه نه لري. کوم هوټلونه چې د کرښې ديخوا او هاخوا شته؛ هغه نه يوازې چې ډک دي بلکې د خوړو قيمتونه او د اوسيدو کرايې يې هم لوړې کړي دي.
پاکستان په دې ښه پوهيږي چې د تورخم دروازې د بندولو زيان د افغانستان په نسبت پاکستان ته ډير زيات دی خو د دې لپاره چې پاکستان ته د تلونکو افغان ناروغانو په وسيله په افغان حکومت فشار راوړي چې د ډيورنډ کرښې په مربوطاتو کې پاکستاني تاسيساتو جوړولو ته اجازه ورکړي؛ افغان دولت يې له خوږې ګوتې نيولی او د ناروغانو پر مخ يې دروازه وتړله. د يادې دروازې په بندولو سره د افغانستان په نسبت پاکستان ځکه ډیر تاوان ويني چې، د پاکستان يوازينی اقتصادي بازار افغانستان دی. د تورخم دروازې له لارې افغانستان ته د پاکستان د اقتصادي توکو لکه خوراکي توکو، د لوبو توکو، زراعتي توکو، د کوچنيانو د لوبو توکو، پاپړو، پوکاڼيو، پلاستيکي توفنګچو، نانځکو او ... نورو توکو په سلګونو لارۍ افغانستان ته راځي او که دغه لاره بنديږي نو پاکستان هره ورځ په ميلونو کلدارو زيان ويني.
په ټولنيزه ميډيا فيسبوک کې يو چا ليکلي و چې، پاکستان فکر کوي چې د تورخم دروازې په بندولو سره به افغانان له لوږې مړه شي ځکه دلته ټول خوراکي توکي ډیری له پاکستانه راوړل کيږي خو په اصل کې پاکستان دا هيره کړې ده چې د تورخم لارې په بندولو سره به يې په تورخم کې میشتې هغه مليشې له لوږې مړې شي چې خپلې د چايو او خوراک پيسې؛ پاکستان ته د تلونکو افغانانو له جيبه اوباسي. اوس که زمونږ افغان حکومت لږهم په سینه کې تريخی لري نو له پاکستانه په واردونکو توکو دې بنديز ولګوي.که د تورخم لاره فقط لس ورځې هم همداسې بنده وي نو باور وکړئ چې چيغې به يې تر اسمانه ولاړې شي.
دا لومړی ځل دی چې پاکستان په ډيرې سپين سترګۍ د ټولو نړيوالو اصولو خلاف د افغانانو پر مخ ياده لاره تړي بلکې له دې وړاندې هم په څوـ څو ځلي پاکستان ورته عمل کړی دی. دغه هيواد تل هڅه کړې چې په بيلابيلو وسيلو افغان حکومت تر فشار لاندې راولي. پاکستان کله هلته له ميشتو افغان کډوالو څخه په افغان حکومت د فشار د الې په توګه کار اخلي،که د واګه بندر د افغان سوداګرو پر مخ تړي او په افغان دولت يې د فشار د الې په توګه کاروي او کله هم پاکستان ته تلونکي افغان چارواکي اختطاف کوي او بيا يې له افغان دولت سره د معاملې لپاره کاروي. اوس په وروستيو کې چې يو ځل بيا د کابل ـ اسلام آباد اړيکې ترينګلې شوي نو اوس غواړي يوه بله معضله پیدا کړي څو د افغان چارواکو، سياسيونو او دمطبوعاتو پام بل طرف ته واړوي.
باور مو دی چې پاکستان د افغانانو پر مخ د تورخم لارې د بندولو تر شاه؛ د ډيورنډ په مربوطاتو کې د پوځي تاسيساتو جوړولو تر څنګ نور لوی اهداف او غوښتنې هم لري چې غواړي له دې لارې يې له افغان دولته مطرح کړي خو په افغان دولت غږ کوو چې لومړی دې پاکستان سره ياده موضوع د خبرو اترو او ډيپلوماټيکو اصولو حل کړي او که نه حل کيږي نو د پاکستان هيڅ ډول شرط ته دې غاړه نه ږدي او په ولس دې غږ وکړي. ولس چمتو دی چې د سر په بدل کې له خپلې خاورې ساتنه وکړي.
زمونږ چارواکي او سياستوال دلته د ټوټاپ په نامه په ملي پروژې سره نښتي دي، اوس که دوی په رښتيا د ملت له غمه مړه وای او د ملت ارامي يې غوښتلای نو کم تر کمه د يادې ستونزې د حل په موخه خو به يي خپل غږ اوچت کړی و کنه.
لیکنه : خوشحال آصفي