نوشته کریم پوپل
نواز شریف یکی از سرمایه داران پاکستان، این بار سوم است که می‌خواهد پاکستان در تجارت با آسیای میانه دست یابد. این دست یابی بدون صلح در افغانستان ناممکن است. هر
بار که او خواسته است مذاکرات با صلح نزدیک شود اردو پاکستان مداخله نموده همه را از بین برده است؛ ولی این بار اردو پاکستان دراثر فشار دولت چین وامریکا نیز تا حدود زیادی با نواز شریف توافق نموده است تا مذاکرات با افغانستان به دلیل ذیل به نفع پاکستان تمام خواهد شد.
۱. تشکیل طالبان باعث شد که در بسیاری حصص پاکستان امنیت از بین رفته عده زیادی کشته شوند.
۲. در آمد پاکستان دیگر از درک جنگ کمتر است. سعودی آمریکا دیگر مصارف جنگ پاکستان را نمی‌پردازند.
۳. تشکیل طالبان باعث بی‌کاری و بی امنی در دهات بلوچستان و پشتونستان گردید.
۴. خطر داعش در جنگ سنی وشیعه پاکستان امنیت شهرها را خراب خواهد نمود.
۵. شرایط کار برای پاکستانی‌ها در خارج از پاکستان بیشتر می‌شود.
۶. چین وامریکا حدود ۱۰۰ ملیاردالر کمکها را با پاکستان اعلان نموده است.
۷. ورود و عبور پایپ لاین گاز یکی از بزرگترین منابع انرژی ودرآمد برای پاکستان خواهد بود.
۸. تأسیس خط ریل بین بلوچستان قندهار هرات تورغندی ترکمنستان و ایران یکی از بنیادهای اقتصادی و تجارتی پاکستان خواهد بود.
۹. خطر انشعاب گروه طالبان و پیوستن یکی آن به داعش تأثیرات بر امنیت پاکستان خواهد داشت.
۱۰. خطر تجزیه بلوچستان و یا ملحق شدن بلوچها با گروه داعش.
کنون کشور پاکستان یک کشور متقلب، منبع تولید تروریسم، بی فایده فاقد اعتماد در جهان است. سیاست مداران پاکستان با چنین موضوع پی برده‌اند تلاش دارند تا پاکستان مدتی در ازسرگیری اعتماد فعالیتهای را انجام دهد.
نظامیان پاکستان همواره بالای دولت‌های پاکستان فشار وارد نموده‌اند تا در هر مذاکره میان دولت افغانستان وپاکستان حل مسله خط دیورند را پیش کش نمایند. در غیر فشار نظامی آورند تا افغانستان مجبوربه توافق گردد. اکنون که فشار آمریکا وچین بالای پاکستان اضافه گردیده برای افغانستان یک شانس طلائی است. با وجود این فشار پاکستان مسله خط دیورند ، استفاده از آب دریای کابل، عبور ومرور وسایط باربری پاکستان از خاک افغانساتان، آزادی گشت وگذار پاکستانی‌ها را در افغانستان؛ روابط افغانستان با هندوستان را حتماً پیشنهاد می‌نماید. اگر شد آبی نشد للمی. کنون پاکستان متوجه شده است که در صورت بمیان آمدن صلح در افغانستان نیم آب دریای کابل را نیز از دست خواهد داد. زیرا مردم افغانستان تازه مهارت در استفاده از آبرا فراه گرفته‌اند. واین کم آبی مشکل بزرگی را برای بند آبی و کانال زراعتی پاکستان بمیان خواهد آورد.
پاکستان در سایر موارد توافقات را بدست خواهد آورد ولی در مورد خط دیورند توافقات را بدست نخواهد آورد. یگانه را حل و گذر از این مشکل اینست که دولت افغانستان و پاکستان توافق نماید و بنویسد «دولت اسلامی افغانستان آن سیاست را که دولت ظاهر خان و داود خان در مورد خط دیورند داشت دنبال نموده به آن توافق می نمایدـ» بدین معنی است که باطناً توافقات معلق می‌ماند. ظاهراً پاکستان برای چند سالی کمافی سابق در قلمرو پاکستان نسبی حاکم می‌ماند.
نظریات
فیض محمد زلاند، استاد پوهنتون کابل می‌گوید این که چین و آمریکا این بار بیش از هر زمان دیگری میان افغانستان و پاکستان نزدیکی ایجاد کرده و ضمانت‌های قوی کرده‌اند، امیدواری‌ها را بیشتر ساخته است. اما وی یک نگرانی هم دارد و می‌گوید این نشست در یک زمان مناسب برگزار نمی‌شود: «اول چند پارچگی میان طالبان، دوم ضعف حکومت در گرفتن یک موقف ثابت در مذاکرات و همچنان تهدیدهای تروریستان داعش مشکلاتی هستند که می‌توانند برای مذاکرات صلح تأثیر منفی بگذارند. به این خاطر این که افغانستان به زودی به صلح دست یابد برایم غیرمنطقی به نظر می‌رسد.
سعیدی از سر گیری مذکرات صلح بیشتر به نیت و همکاری پاکستان بستگی دارد. وی اضافه می‌کند: «مذاکرات ما که در روز یک شنبه هفته آینده برگزار می‌شود از سوی جامعه مدنی و نهادهای رسانه‌ای دو کشور است که ما روی این موضوع عمیق‌تر بحث می‌کنیم. از جانب پاکستان هم هستند و از جانب افغانستان من، جاوید کوهستانی، عباس نویان، محمد ناطقی، قطب الدین حلال و یکی دو نفر دیگر هستیم.
به گفته سعیدی در مذاکرات صلح احتمالی در هفته پیش رو آمریکا و چین بازیگران اصلی هستند؛ چرا که آنها می‌توانند در نزدیک شدن جوانب درگیر در افغانستان تأثیرگذاری زیادی داشته باشند..
به امید رسیدن به صلح