محمد نقیب تره خیل
په ۳۰ د می څه سهار له کوره د سفارت په لور خوځېدم د مشکات شریف دریم ټوک مې له ځان سره پدې وجه واخست. چې پرون مې قونسل ته تليفون کړی وه څه د نکاح خط د تصدیق لپاره څه څيزونه پکار دي، هغه د پښتو غږېدا په سبب خبرې را باندې پرې کړې وی. نو ومې غوښتل چې ورته ووایم،که د رسمۍ دندې د مکلفیت پروا او درناوی نه کوي.نو د
اسلامي مبارزې په تومنه چې پدې کم عمر قونسل شوی یی. باید عقیدتاً اوخلاقاً د دین مجاهدت دې په کار کې وښېي.او که غفلت کوی نوعظیمه ګناه ده. دا دوه حدیثه واوره چې نبې کریم ص په عصبیت او اجرتي جهاد باندې لعنت ویلی. ۱- رسول د خدای فرمایلي هغه څوک چې عصبیت (د ظلم په کار کې دقوم مدد) دعوتوي،ملاتړ یی کوی او په عصبیت کې مړ شي هغه زموږ له اهل ملت نه ندی. ۲ څوک چې د اجرت لپاره جهاد کوي هغه سړي به مجاهد یا غازي نه ګڼل کېږې بلکي هغه به کرایی خر وی. ابوداؤد. ۹ نیمې بجې سفارت ورسېدم. لس باندې ۱۱ ښاغلې قونسل چې په اصل د وحدت د ګوند او د هزاره ملیت د ګټو مامور دی راغی.د راتګ له غږ سره یی انتظار خونه د شور او ځوږ لامله ښځینه حمام جوړ شو، هاغه کس که ۸ نیمې بجی راغلی وه. او که ۱۰ بجی همدا یو غږ یی اېسته چې ړومبې به زه ځم. څه د کار راباندې ناوخته کیږي.بل به چیغه کړه په ما لا ناوخته شوېده.د هغو لبه شوی زغم زما د صبر سبب شو.
زما چې نوبت راغی، وې د غرمنۍ د خوړې وخت ده.
یوه بجه د قونسل په حضور مشرف شوم .د هغه د پوښتنې په ځواب کې مې د ښاروالۍ د اړوندې څانګې لیک په مېز ورته کېښود« وې ما هالندې نمې فهمم چی میخواهي»ما وې لیک وایی که نکاح خط دې نه وي، نو د هېواد له سفارته د واده تصدیق راوړه.شروع یی کړه.تصدیق داده نمیشه.وثقه جور مېشه.بخاطر وثفه ۳نفر شاهد و دونفر دیګر که شاهدي اونها را تائید کند با عکساېشان کار است.ای قانون از وزارت عدلیه بهما آمده»ما وېل د ۵تنو موندنه دلته دومره ستونزمنه ده. لکه له وچ ډاګه چې د یو وری شنو تمه کوي. بل داچې شرعېت او قانون دهغو کسان ګواه مني چې واده،مجلس یا پېښه یې عیني لېدلې وي. په بلجیم کې مېشت هېواد وال مې دلته پېژندلي.تاسو څنګه د هغو ورونو شاهدي منۍ چې زما په واده کې یې ګډون نلره.(ما به خاطر حل مشکلات هموطنان خود ای کار را ميکنم)ښېه مننه چې د هېواد والو مشکلات حله وي.خو زما د ستونزې لنډه او آسانه لار داده، څه په هالندي یا په فرانسوي ژبه ېوازې زموږ نومونه او د واده نېټه ولیکې ټاپه پرې ولګوې کار شوي بوله.هم به د شاهدانو وخت نه ضایع کیږي او هم به د هغو په راوستو او دعکس په اخستو زما خرچه ونشي.پدې خو خبر یی او پوهېږې څه د بلجیم حکومت په افغانې ژبو لیکل شوی سند نه مني.سړي یوځل بیا د قانون لکۍ ونیوه«نې ما ده اول ګفتم کار غېر قانونې نمې کنېم.فردا اګر هئيت بیاید یک چېزې خو باشد که ما در روخش بکشيم»ما وې افغان حکومت خو نه زما په واده شکمن دي او نه یې را څخه سپیناوي غوښتي او د هیئت په خاطر د ۲۰۰۴کال هغه کنده رابرسېره کړه چې ما،مېرمنې او شپږو اولادوته مې همدې سفارت ښبورته اکت (د تذکرومثنی) راکړې، ورله ووایه چې د دې سند په تائید مې تصدیق ورکړي.خروړي راغبرګه کړه«ما حکم وزارت عدلېه را تطبیق مېکنېم » ماوې بشرنیمګړي دی. جوړ کړی قانون یی هم سلامت نه وي. کېداشی دا قانون جوړو نکي په ایران یا پاکستان کې کډوال پاتې شوی وي.او هلته خو د ېوې سمې خلک په ېوه پڼډغالي کې مېشت وه.ښايي هغوی دا قانون د همهغه حالت په پام کې نېولو سره جوړ کړی وي.تاسو وینې چې دلته کډوال لږ او تیت دی او د هغو په شان فرصت ندي.د قانون د تطبیق مانا به داده دا وي چې دروغ به په ريښتیا او جعل به په حقیقیت شاهدي ورکوي.پدې چې د تا په وثیقه کي راغلي(ما یان اقرار کنندګان که شهرت ما در ین وثیقه ذکر است به درخواست اسامیان...بدون جبر و اکراه به سفارت کبرای ج افغانستان در بروکسل حاضر شده در حالېکه عاقل بالغ و جامع تمامي تصرعات شرعې خوېش میباشم در حضور داشت دو نفر شاهد اقرار مېداریم.اسامیان...فوق الذکر شناخت کامل داریم ایشان بتاریخ ۲۴/۶/۱۳۶۵ ازدواج کرده در اقرار خود صادق میباشم.لدې متن نه ريښتیا شرمیږژي. غواړې چې ملت په دروغو جعل او فساد باندې وروزل شي.
د خبرو په لړ کې روي ته،دوه زنګونه یو په فارسی او بل په فرانسوی ژبو راغلل ړومبنې یې په لنډو کلمو نې،خوب،چرا،باز میایم ځواب کړ.د دوهم زنګ له بلې سره غاړه یی کیڼې اوږې ته کږه شوه او غوږۍ یې پرې ټينګه کړه لاسونه یی پر زنګنوکېښوده.خوله ویته اواز ښوي او مین شو،څېره مسکۍ، او خبرې په خندا غوړی ترې وتي. زړه کې مې ویل څه د غایب سر ټیټیدنه یی داسې ده. د مخامخ به یې څه سپېتانه وي.مرکې بشپړه د غلامۍ او بادارۍ رنګ لره.وایئ د خان پدر لعنتي هم نوکر له چتې باسي. نوموړي ته لکه چې د بادار خبرې کیمیاوي سره وه. چې غوږۍ یې کېښوه په بمي غږ یې وویل ما قانون رسمې افغانستان را قبول داریم.ما وې ښه ده.نو تا باېد ړومبي اساسۍ قانون منلي وای. پښتو دې زده وه. او په پښتو دې ځواب راکوه.لنډ او توند یې وویل نوموګم.ورته هک حیران شوم.قانون څه ترې غواړي په وخت کار ته راشه او دهېواد رسمي پښتو ژبه زده کړه هاغه نه مني.دلته بیا د وزارت آمر متبرکه ګڼي.د عالم دا وینا د کاڼي کرښه ده. چې قانون د غڼې جال ده کمزوري حشرات په کې بندیږي او زورور ترې بوټ وزي. په مجردې چې مې وویل غواړم سفیر ته ورشم.وې«مهمان دارد که برآمد صدایت میکنېم» د سفیر له پوهولو وروسته یې د ورتګ اجازه راکړه.د سفیر کارخونې ته چې ننوتم ېو تن یې د کارله مېز سره خوا کې ناست وه.د سفیر په ست زه هم د هغه د مېز تر څنګ په وزګاره څوکۍ هغه کس ته مخامخ کښېناستم. له روغبړه وروسته یې وپوښتل څه مشکل ده. همغه لیک مې ورته په مېز کېښود او په لنډو مې وویل چې قونسل د۵ تنو د شاهدانو پرته تصدیق نه راکوی.پوه نشوم چې د ښاغلي سفیر پښتو خلاصه شوه اوکه زړه یې ورته تنګ شو. وې تو پشتو ګپ بزن ما به فارسي . ما اول از قونسل پرسان کنیم که قانون چې مېګه. زنګ یې ووهه له دوسېه سره قونسل راغی.شروع یې کړه«اینه صیب حکم وزارت عدلیه است که در موجو دیت پنج نفر شاهد وثیقه داده شود»سفیر صیب راته کړه« ببین قانون به صراحت شاهدان خواسته» ما ورته د شاهدا نو د موندو او له کاره د اجازې د اخستو ستونزې ترڅنګ وویل له وطنه خو د شاهدانو راوستل نا ممکن دي.او دلته د مېشتو شاهدانو ګواهي تاسو څنګه مني چې هغوی زما په واده کې ګډون لا څه ان چې د خوړې بوی حس او د ساز غږ یی اورېدلی ندی.او قانون خو پرون قونسل تر پښو لاندې کړ د پښتو غږېدا په سر یې غوږۍ راته کېښوه،په همدې خاطر مې دا مشکات شریف راوړي پورتني دواړه حدیثو نه مې ورته ولوستل.او دا مې هم وویل که چېري موږ ۳۰سلنه قانون مرا عت کولای نو نړۍ والو به د ځان سیال ګڼلو،دوه کاله پخوا د زراعت وزیر او د معارف وزارت معین هالند په رسمي سفر راغلي وه.د وړکتون د ماشومانو په شان یې پنځه تنه په یوه موټر کې له يوه ځایه بل ځای ته وړل. لوکسمبورک چې د شینډنډ ولسوالۍ په برابرده لېکن یو موټي ملت دی. د هغه ديپلو مات که راشی که لس نه وی نو پنځه موټران خو بدرګه ورپسي وي.هغوی ته د بې احترامي لامله تر ننه خواشنې یم.سفیر نرم شو قونسل ته یې مخ کړ«درین خو شک نیست که هموطن ما عروسی نکرده باشه راهې حل را پيدا کنیم » په ناست کس چې زما خبرې ښې نه وې لګېدي خوله یې وسپړله. قانون او قانون او قانون یې راته نیغ نیغ کوه.هاغه هم پداسې کتو اوغږ لکه شرمندوکې کوژدنه پېغله چې د خسرانې په مخکې خبرې کوي.زما په خبرو به یې ستر ګې کش او وریځی پور ته غورزېدې.په مسکا به یې سفیر ته کتل. راته کړه یی،د عصبیت،اجرتي جهاد،د قانون د نیمګړتیا او پر قونسل د نیوکې پر ځای لاړ شه شاهدان راوله،ما وې ته مې پښتون ورور یې خو یو شاهد مې تاسو شۍ.د ژبې تر څوکې مې دا خبره راغله چې ورله وایم،ته هم د هزاره په څېر سفارت کار یې له هغه یې زده کړه.خر چې له خرو پاتي شي غوږ یې د پرېکېدو ده. سفير ماته مخ کړ«مراجعین کسې نیست که شاهد شوه»ماوې ۳ تنه شته، هغوی کېږي.خو یوتن یې داسې برېښې چې زما د واده په وخت کې به لا ورني کې وه، وې خندل. سفیر قونسل ته حکم وکړ اشپز و اجیر سفارت را به صفت تصدیق کننده شاهدان بیګی کارش را اجرا کو.ماوي سفیر صیب د کاغذ تر ګوتو کولو دمخه درڅخه مننه کوم.
قونسل څه د کمپیوټر صفحه پرانېسته د ترتیب شوی وثيقې په ډکولو بوخت شو.د سفیر په حکم لکه چې حافظه یې تروره شوی وي.هغه څه یې وویل چې باید ما ویلي وه.شاهدانو ته یې مخ کړ«شما به چشم تان دیدن بګوش شنېدن که ای عروسي کرده.له ټولو د نې غږ وؤت دیګه ما چطور برایش تصدیق مېدادیم» پنځه دقېقې وروسته یې همدې کسانو ته وویل « بیاید شصت تان بګذارید»له ګوتو اېښودو وروسته ما وثقیه واخسته چې بهر په موټر کې مېرمن مې لاس لیک کړي. اخلاقو ته ژمن عزتمن وویل نه «اینجا بیایه امضا کنه»
د غه وثیقه کې چې ريښتیا په درغو او حقیقت په جعل په کې تایئد شوی.د مشروعیت لپاره یی د ۴۰ اېرو عکسونه پرې سریښ کړل اوپه ۸۰ اېرو یې راباندې وپلورله،۸ساعته مې وخت پرې تېر شو.په پای کې قونسل بلجمي مامور ته زموږ نومونه او د واده نېټه په تلیفون کې وویله او شېبه وروسته یې پیاده لیکل شوی تصدیق ترې راوړو. یو نقل وثقه هغه له ځان سره قېد کړه بله ما په کور کې. حقیقی سند همهغه زما د غوښتنې مطابق چې په فرانسوي ژبه لیکل شوی وه هغه مې ښار والۍ ته ورکړ.۱۲۰ اېرو او ۸ساعته وخت پر وثقې عبث لاړه.
لیکنه ملت ته وایی چې د ظلم وریځې له اطاعت نه زېږیږي او د بهرنیو چارو له وزارت نه غواړي چې د سفارت کارکونکي یې په وخت کارته راشې.قانون ول ونه نیسي،د عارض د غوښتنې مطابق سند دې ورکړي. په پښتو ژبه دې تقریر اوتحریر هم کوي. د دود شوو وثېقو ورکړه دې ځکه بنده کړې،چې بهرنیو هېوادو ته د اتبار وړ ندي.
محمد نقیب تره خیل ۱۲/۶/۲۰۱۳