قصه های کابل

Louis Quailګرداورنده :

برګردان: پوهندوی دوکتور سید حسام (مل) منبع: ګاردین ۱۱-۴-۲۰۰۹

طالبان دوباره به خیزش وطغیان آمده ،خوشبینی مردم ازکرزی ریس جمهور رو به کاهش وتنزل بوده ، بیست هزار عساکراضافی ایالات متحده امریکا عنقریب در راه عزیمت به افغانستان میباشند ، لیک افغانها طور دقیق در مورد اوضاع وحالات کشورشان چسان می اندیشند ؟ مواردی است که اینجانب لیوس کویل در ګفت و شنود ومصاحبه ء که بامردم درکابل انجام داده ام تفصیل آنرا ذ یلاً تقدیم میدارم :


نوراکوربا درآمد (۳) دالر امریکایی در روز خانواده خودرا حمایت و سرپرستی مینماید ، او باخانواده اش بالای کوه بیدون دسترسی به برق وآب جاری زندګی مینماید وساعتها را در بر میګیرد تا ازمنزل به محل کار یعنی دوکان سلمانیګری اش مواصلت نماید: تصویر توسط لیوس کویل .

مثل اکثرشهرهای عمده وپایتخت کشورها شهر کابل نیز نسبت دیګر شهرهای ولایات کاملاً متمایز و متفاوت به نطر می آید ، اګر لندن و واشنګټن شهرهای نسبتاً پیشرفته و عصری جلوه مینمایند ،پس شهرکابل نیز نظر به دیګر شهرهای کشورعصری وپیشرفته ومدرن معلوم میشود . تغیرات پیش امده درجامعه افغانی بار اول دراینجا یعنی درشهرکابل بملاحظه میرسد، ازهنګامیکه سلطهء طا لبا ن از کشور چیده شده مردم شهر از همان روز به بعد احساس خوشی وراحت وآزادی مینمایند واین خوشی وآزادی بار اول درمدت زمان تقریباً (۳۰) سال است که بمردم میسر میګردد ومردم این چانس را بدست می آورند که مصروف کار وبار زندګی روزمره شان ګردند درشهر حالا سینما ، تیاتر، موزیوم ، بروی مردم باز ومراکز قدیم وسنتی یکی بعد از دیګری مجدداً اعمار ویا ترمیم میګردد ،در پارلمان ۲۵٪اناث یا وکلای زنانه به حیث نمایندګان موکلین خویش حضور دارند که از نظر فیصدی در مقایسه با دیګر پارلمانها یکی از عالیترین پارلمان ها ی جهان مبنی بر حضور وکلاازقشر زن محسوب میګردد ، امروز در شهر کابل با موجودیت امنیت نسبی موجود ، زنها بیدون احساس رعب وترس ، لت وکوب وتهدید میتوانند با صورت برهنه اینطرف وآنطرف ګشت وګذر نمایند ، مګر با وجود آنهم وضع موجود درشهر کاملاً مصون وثابت و پایه دار نبوده بلکه نوسانی ودر تغیر میباشد ، چنانچه یکی از خانم ها وضع موجود را چنین مجسم وبه تصویر کشید : یک وکیل پارلمان چند ین مراتب من را تهدید نمود وزنده ګی ام را به مخاطره انداخت ، چونکه من یک زن هستم ودرتلویزیون به حیث یک کارمند اجرای وظیفه مینمایم ، واز طرفی درین تازه ګی ها ریس جمهور اقای حامد کرزی قانونی را توشیح نمود که مغایرمیثاق ها ی ملل متحد وجامعه مدنی بوده ،وآن اینکه خانمهای اهل تشیع باید بیچون وچرا هوسها وارزوها وارضای خواهشات ومطالبات جنسی شوهران شان را براورده سازند ونګذارند که شوهرها متاثر وملول وباکسب عقده بخواب روند ، وزنها حق ندارند که بیدون کدام عذر معقول در براوردن خواهشات شوهرا ن شان تعلل وسهل انګاری نمایند ، ویا اینکه خانمها حق ندارند که بیدون استیذان واجازه شوهران شان از در خانه بیرون شوند ویا جای دګر حتی نزد دوکتور معا لج خودبغرض تامین صحت وجانجوری خود بروند. پس میتوان صریحاً افاده کرد که حامد کرزی خود همه جانبه از قوانین ومیثاق های پذیرفته شده ء بین المللی کاملاً عدول وتخطی نموده ، او یعنی حامد کرزی با توشیح این قانون خواهان آنست تا در انتخابات ماه اسد سال روان ریاست جمهوری اراء اکثریت پیروان اهل تشیع را از ان خود نماید وباز بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زند ، کرزی با این عمل و فساد روبه تزاید که در ادرات دولتی حکومت او دیده میشود از محبوبیت اش دربین مردم با ګذشت هرروز کاسته میشود واعتبارش را به حیث یک زعیم ویا یک رهبر کاملاً از دست داده ویا در شرف از دست دادن است ، واکثریت مردم اورا به حیث فرد وابسطه به امریکا میدانند و اکثراً بدان مشعر اند که فامیل او در ایالات متحده امریکا حیات بسر میبرند ودارای تابیعت دوګانه میباشند .
ازجانب دیګر هنګامیکه اوباما ریس جمهور ایالات متحده امریکا طرح پیشنها د مذاکرات را با طالبان به اصطلاح معتدل ومیانه رو افغانی ابلاغ وپیشکش نمود ، زمینهء پیشرفت وجلو تازی نیروهای محافظه کار را بیشتر ساخت که توام به آن ویا در پرتو همین ابلاغیه طالبان بیشتربه طغیان آمده وبه اصطلاح عوام الناس دوباره زنده شد ند وکنترول بیش از نصف کشور را حاصل و با درک قابل ملاحظه ء همچو بخشوندګی ومعافیت حضور شان را درجوارنیروهای ناتو در (۵۰) کیلومتری پایتخت رسا نید ند .
باید خاطرنشان ساخت که بیدون تعجب وتصور اکثریت رسانه ها احساس کاملاً بیرحمانه ازجنګ وجدال وتاخت وتازرا که در بین اقوام ساکن مردم افغانستان بوجود امده است آنرا در تحت پوشش خویش قرار میدهند ، با وجود این همه موضوعات باز هم شهر کابل غالباً همچو با روحیه ء برق آسا چهرهء نسبتاً یک شهر خوبی را بخود ګرفته، روی دیګر زندګی دراینجا چنین است که اکثریت مردم به این باور اند که افغانستان داخل محور اساسی تاریخ اش ګردیده است .
قربانعلی: قربانعلی نګهبان باغ وحش ومسول تغذی غذایی شبانه ء ګرګس چنین میګوید : چونکه باغ وحش کابل در خط مقدم جنګ های داخلی قرار داشت ،تمام حیوانات آن یا مردند ویا کشته شدند به استثنای ګرګس ویک شیر که آنها با استفاده از خوردن ګوشت انسانها که درهنګام جنګ به قتل رسیده و برای این دو حیوان که غرض دریافت شکار دراطراف باغ وحش آزادانه در ګشت وګذر بودند وطعمه آماده شده بود ه باصرف آن زنده ماند ند .
نوراکور: نوراکور با عاید ویا در امد (۳) دالر امریکایی در روز خانواده خودرا حمایت وسرپرستی مینماید ، او در بالای کوه باخانواده اش بیدون دسترسی به برق وآب جاری وروان زندګی مینماید وساعتها را دربرمیګیرد تا از منزل به محل کار با پای پیاده روزمره مزل نماید وخودرا به دوکان سلمانیګری اش واقع در شهر برساند، چنین اظهار نظر مینماید: من به یک افغانی واقعی واصلی در انتخابات ریاست جمهوری رای میدهم ، کسیکه از ما مواظبت کند ، برای ما امنیت ومصونیت آورد ، کسیکه برای ما خوشی وآرامش آورد، حامد کرزی تابیعت دوګانه دارد ، وقتی اوبه جایی میرود (۲۰۰) محافظ وبادی ګارد مصونیت وامنیت اورا میګیرند او افغان اصلی وواقعی نیست .




قدریه یزدانپرست ،ووکیل پارلمان ،فوتوګرافی از لیوس کویل .
قدریه یزدان پرست ،وکیل پارلمان متصدی وحامی حقوق زنان چنین ابراز نظر نمود : زندګی ام همیش مواجه بخطر بود ، سه مراتب تحت حمله ویورش قرار ګرفتم ، موترم تخریب وازبین رفت ،منزلم تحت فیر آتش وحمله قرار ګرفت ، ګارد ومحافظینم مورد لت وکوب قرار ګرفتند ، باید اذعان کرد که تمام آن خانمها که از حقوق حقه زنان دفاع ویا حمایت مینمایند همچو من مواجه به خطر میباشند واحساس مصونیت نمی نمایند .
قوماندان صالح محمد، اسلام الدین دوم ساتنمن وعبدالله دوم ساتنمن ،افسران پولیس حین ګفت وشنید چنین افاده نمودند : یکی از پرابلهمای عمده وبسا مشکلیکه نیروی های ما بدان مواجه اند وحتی ګفته میتوانیم که دامنګیر همه ګردیده است مثله رشوت وفساد اداری ودزدی است ،چنانچه فقط چند لحظه قبل از اخذ این تصویر وفوتو شخصی که شش رول کاغذ تشناب را میدزدید ویا به سرقت میبرد توسط قوماندان مذکور دستګیرګردید ، ازمدت دوماه به اینطرف معاش پولیس پرداخته نشده ، اخذ تحایف چه خورد ویا بزرګ یګانه وسیله استمرار حیات ودلګرمی پولیس را تشکیل میدهد وبس .
به پولیس اجازه نیست که با مسولین رسانه ها و یا با راپورترها چه داخلی ویا خارجی مصاحبه نمایند ، ولی یکی از افغانها درمصاحبهء که بامن نمود چنین ګفت :همسا یه ی من که به داد وستد ومعاملات وخرید وفروش مواد مخدره مصروف وسروکار دارد ،اوچندی قبل نسبت اینکه پولیس به کشف ویا دریافت شش کیلو هیروین و(۴۷)اک درخانه او موفق شد و اورا محبوس نمود اما روز بعدی او از محبس رها شد چطور؟ پولیس های که امنیت دوروپیش کابل را بعهده دارند تمام شان یا خود دزدند ویا با دزدان دست دارند ویا بهتر ګفته شود که اکثر شان ګانګستر اند ، جوانان رشید وبیسواد وبی تعلیم که حتی اسم خودرا نوشته نمیتوانند عهده دار امنیت ګردیده اند که تفنګ بدست دارند ودر فیر کردن وآزار مردم ید طولانی دارند وبس ،


قد سیه ذاهب کارمند موزیم ملی فارغ پوهنځی ادبیات پوهنتون کابل :فوتوګرافر لیوس کویل
قد سیه ذاهب : قد سیه ذاهب کارمند موزیم ملی فارغ پوهنځی ادبیات پوهنتون کابل از دوران تسلط طا لبان چنین حکایه مینماید : دوران طالبان یکی از سیاهترین وتاریکترین برهه تاریخ بود وسراسر کشور به یک زندان همګانی مبدل شده بود ، بخصوص هنګامیکه چادری برسرمیکردم ، وقتی ازترس ورعب چادری میپوشیدم برایم سنګین و خفګان اور بود واحساس ناراحتی میکردم واز پوشیدن آن به حیث یک انسان خجالت میکشید م و میشرمید م و احساس حقارت ونا امیدی میکردم ، خوب به یاد دارم که یکی از خویشاوندانم روزی بیدون چادری از خانه غرض خرید به دوکانهای نزدیک خانه خود رفته بود که دفعتاً مواجه به طالبان میشود ، طالبان اورا در محضر عام بیدون درنظرداشت کرامت انسانی با ضربات پیهم در شانه وعقب از پا در می اورد که چندی بعد ناشی ازهمان ضربات پدرود حیات میګوید ، اکثریت زنها تاهنوز در زیر چادری اند وآن اینکه آنها اکثراً از شوهرهای شان میهراسند ودر تحت کنترول عام وتام شوهران شان قرار دارند ، البته عدهء دیګری از خانمهای چادری پوش نسبت نداشتن لباس مناسب ونداشتن مواد وسامانی که صورت شان را حد اقل تزین نمایند ترجیح میدهند که ازچادری استفاده نمایند ،من دوست دارم که حالا درموزیم کارمیکنم ، در وخت طالبان من بیکار بودم وچانس کار کردن اصلاً میسر نبود ، اکنون من خوش وراضی هستم که مصروف کار وبار هستم ، آزادانه مطالعه میکنم ، هرجا خواسته باشم میروم ، پول بدست می آورم ، واحساس آزادی میکنم .
ابراهیم فیضی: ابراهیم فیضی مهندس که مینجر یکی از هوتلها در شهر کابل میباشد ، اودر هنګام جنګهای داخلی وبعداً تا سال اول زعامت طالبان درهوتل اش زندګی مینمود ، او میګوید که هوتل درهمین دوران وزمان متذکره بیش از بیست مراتب تحت حمله فیر راکت ومزایل قرار ګرفت وبار بار تخریب ګردید .
باید خاطر نشان ساخت که در دوران مجاهدین مردم به منظور نګهبانی خانه وکاشانه شان به ګارد ومحافظین ونګهبانان ضرورت داشتند ، درحالیکه در دوران زعامت طالبان مردم در دروازه های حویلی شان را باز میګذاشتند ولی با یک اما که همه مردم بیکار بودندو یعنی زمینه کار وکسب وتعلیم وتحصیل میسر نبود ، طالبان امنیت را فراهم نموده بودند ، مګر اکثر آنها مصروف خوشګذرانی ، عیاشی ، زن بازی خود بودند ، پاکستانیها ، چیچینی ها وطالبان عربی کرامت ووقار ما افغانها را در نظر نمیګرفتند ، به لت وکوب ما میپرداختند ، من بیاد دارم که آن طالبانی را که فوتبال میکردند واکثر شان طالبان پاکستانی وپنجابی بودند ما افغانها رالت وکوب میکردند،جوانان مارا به زندان می افګندند زنها ودختران را در راه وسرکها متوقف مینمودند وآنها را مناظره وتحت مشاهده قرار میدادند واګر احیاناً بجلک پا های آنها برهنه معلوم میشد ویا مووزلف شان اززیر برقه وچادری به بیرون مشاهده میشد ، بیدون درنظر داشت احترام بمقام زن وبیدون در نظر داشت عنعنه افغانی وپښتونولی آنها را درمحضر عام تحت لت وکوب قرار میدادند .
( طالبان ۸۰٪افغانستان را درتحت کنترول خود دارند وهمین اکنون بیشتر از ۴۰-۵۰٪مردم را درتحت تسلط خویش دارند ، افغانستان درین دوره ء از تاریخ به یک زعیم و پیشوای د یکتاتور و زرنګ وهوشیار و طنپرست وتعلیم یافته ضرورت مبرم دارد ،که مردم هم از آن ترس داشته باشند وهم اورا دوست داشته باشند ، من ریس جمهوری نمی خواهم که دوتابیعتی باشد ، من کسی را میخواهم که از درد مردم خود واقف باشد ، قانون را بالای شاه وګدا یکسان تطبیق نماید ، کرزی آدم بی اراده ، بی پرکال وسست و سهل انګار میباشد ، ما کسی را ضرورت داریم که اشخاص متمرد ، بد کار ومفسد را به پنجه قانون بسپارد ومجازات نماید ، دموکراسی خودبخود بدسترس قرار نمیګیرد دموکراسی این حق را به شخص میدهد که با اراده کامل در انتخاب همسرش خود تصمیم ګیرد، با رفیقه دوست داشتنی اش بمنظور زندګی وآیندهء شان بادرنظرداشت رعایت اخلاق نیکو به ګفت وشنود بنشیند ، ولی متاسفانه سیاه دلان تاریک اندیش که به اریکه قدرت تکیه زده اند همچو دوستان عشق ومحبت را محکوم به جزا مینمایند ، دموکراسی در صدد آن میباشد تا زمینه را به اراده خود انسانها برای زندګی خوش وآرام میسر ومهیا سازد در حالیکه این خفاشان وسبکسران که از شریعت ودین چیزی نمیدانند ، دین ومذهب را بااعمال ناپسند شان لکه دار میسازند وتا که میتوانند فضای عیش وطرب را بالای مردم تنګ وتاریک میسازند وبیدون دلیل وبرهان جوانان ودختران ومردم روشن ضمیررا به عقب میله های زندان میفرستند ، من دموکراسی را خوش دارم ، مګر چطور میتوان دموکراسی را در اینجا تحقق داد ویا پیاده کرد ؟ کجا است آزادی ودموکراسی ، خانم ها تا هنوز که هنوز است چادری میپوشند ).
اکبا : اکبا ویا اکبر از مدت (۱۵) سال به اینطرق یک نظامی وعسکر میباشد ، همین اکنون او ګارد ونګهبان امنیت است وهمین وظیفه را به پیش میبرد ، اومیګوید درتمام عمرم جنګیده ام ، دردوران مجاهدین علیه ء شوروی ها ، در جنګهای داخلی ودر این اواخر علیه ء طالبان ، در طول این مدت یاد شده اکثریت رفقایم یا کشته شدند ویا ناپدید ګردید ند که مایه ء تاءثر من میباشد .
همایون بی ریا : همایون بی ریا کارمند ستید یوتلویزون اریانا ، نویسنده وپرودیسیور ویکی از ستاره های درخشان ومجرب نمایشات کمیدی تلویزیون اریانا که بیشتراز( ۹۰٪)تماشاچیان افغانی رادرخوش بینی باخود دارد ،مسوءل ودایرکتر پروګرامهای اش اقای فهیم سدوزی هنګام ګفت وشنید چنین ګفتند ( در زمان تسلط طالبان اصلاً تلویزیون وپروګرامهای تلویزیونی وجود نداشت ، آنطوریکه امروز و فعلاً تلویزیون شهیر ودر جلو دید تماشیاچیان وبیننده ګان قرار دارد ،در هر یکی از ولایات کشور بار ودستګاه تلویزیون موجود و۸۰٪مردم در پای تماشای پردهء تلویزیون های خود نشسته اند.درکشوریکه ۷٪مردم دسترسی به حفظالصحه وسیستم تخلیهء فاضل آب دارند وبس.
کاروفعالیت تلویزیون اریانا که با متن ونسخهء افغانی دست بکار است کی را میلونر خواهد ساخت ؟ وکدام یک از شرکا قادر به دریافت معادل (۲۰۰۰۰) دالر خواهد شد ؟ در پروګرامهای این تلویزیون متن ونسخهء اوپرا ، درګون ، وپاپ ایدول ( سریال تلویزیونی بریتانیا که از شهرت جهانی برخوردار است) نیز شامل میباشد ویا شبیه آن پروګرام تهیه میشود ، ( افغان ها با تماشای پروګرامهای تلویزیونی درحانه نسبت آنکه محیط بیرون خانه غیر مصون میباشد خودرا بیشتر راحت حس مینمایند ) سدوزی میګوید : ( این اشاعه و شهرت بیدون پرابلم ها نبوده ، بهر صورت ، مثلاً ما اجازه نداریم که در هنګام نمایش جلد خود را برهنه نشان بدهیم ما معمولاً با در نظر داشت قیودات وضع شده هنګام نمایش کدام بخش عضویت خویش جلد مان را رنګ تیره میزنیم یعنی جلد خودرا تلوین مینمایم .
حسینه سید: آدم تجار واهل حرفه با دو دخترش در هوتل به نام ګند مک حیات بسر میبرد ، اوهم چنان یک موتر ضد مرمی را به کرایه داشته ، وپیشهء او دامپروری و وزراعت میباشد ، او همچنان یک اجنسی ویا یک دفتر مسافرتی ویک دوکان تخت خواب وبستره فروشی نیز دراختیار ش دارد ،اوبا یک شخص غربی عروسی نموده ، شوهرش شخص نظامی وژور نالست وبیش از مدت (۲۰) سال میشود که در افغانستان زندګی مینماید ، اومیګوید که برای من پول داشتن خطر ناک است ، چونکه ادم ربایی واختطاف فعلاً یکی از پرابلمهای بزرګ را تشکیل میدهد ، چندی پیش رفیق کاکایم را اختطاف کردند ودر بدل رهایش اختطافچیان مبلغ ( ۱۵۰) هزار دالر مطالبه کردند او ګفت شما دیوانه هستید ، من این مبلغ را نمیتوانم بپدازم ، او یک شخص کهن سال ومسن بود بعد دفعتاً آدم ربایان مبلغ (۳۰) هزار دالر مطالبه کردند یعنی از مطالبه مبلغ قبلی صرف نظر کردند بموافقه رسیدند که پول مصرف تیل موتر ومبلغ (۳۰) هزار حصه ء پولیس را باید بپردازی که با هم توافق کردند وبعد از پرداخت مبلغ متذکره آن شخص از قید آدم ربایان رها ګردید ،درهمچو معاملات پولیس همیش زیدخل میباشد وقسمت پولیس را درهمچو مسایل همیش مدنظر میګیرند . باتقدیم درود به خوانندهګان این مقاله دوکتور (مل)
Guardian.co.uk@Guardian News and Media Limeted 2009