حبس شیطان «مارد» در رمضان

معنی این حدیث چنین است که دروازه های جنت در ماه مبارک رمضان باز میشود ، تا برای انجام دهندگان اعمال (جنتی) محرک و نیرویی باشد، تا دخول آنها را (به جنت) مهیا و آسان نماید، و دروازهای  جهنم بسته می شوند، تا اهل ایمان از معاصی و گناهان خودداری و امتناع کنند، تا مبادا به این ابواب (شر و جهنم) پناه ببرند، و معنی آن این نیست که هرکس در ماه رمضان فوت کند بدون حساب واردجنت می شود، تنها کسانی بدون حساب واردجنت  می شوند که پیامبر صلی الله علیه وسلم در فرموده اش آنها را چنین وصف کرده: «هُمِ الَّذِینَ لا یَسْتَرْقُونَ، ولا یکتوون، ولا یتطیرون، وَعَلَی رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ» ( روایت مسلم ) یعنی: آنها کسانی هستند که نه طلب رقیه خواندن می کنند و نه داغ و نه فال بد می‌کنند، و بر الله توکل می‌نمایند.علاوه بر آن، به آنچه که از اعمال صالحه بر آنها واجب شده قیام می کنند».( فتاوی إسلامیة) (2/162) . شیخ محمد بن عثیمین رحمه الله.
بنابراین معنای حدیث با تمام وضاحت همین است : آنعده اشخاصیکه که طالب جنت هستند میتوانند از این فرصت که در ماه مبارک رمضان برای شان مساعد گردیده استفاده بعمل ارند وبا انجام کاری  مفید ونیک از این نعمت الهی مستفید گردند .
حبس شیطان «مارد » در رمضان
خداوند متعال در قرآن عظیم الشان  دو دشمن را برای انسان با دقت خاصی معرفی داشته است ، که یکی آن  دشمن درونی  است که به نام خواهش‌های نفسانی شهرت دارد ودیگری  دشمن بیرونی است که بنام  ابلیس یا شیطان مشهور است.
در این هیچ جای شک نیست که دشمن بیرونی انسان، ابلیس است که به سبب شیطنت بسیار، به شیطان شهرت  یافته است ،هر چند که نام وی همان ابلیس است، ولی ازالقابی ابلیس شیطان نیز می باشد . القاب «شیطان »درعبری با عزازیل یعنی رانده شده و مرجوم خدا و در تعلیمات قرآنی به عنوان شیطان رجیم از او یاد می‌شود. (آل عمران، آیه ۳۶؛ نحل، آیه ۹۸) ولی شیطان در عروف وعوام الناس به  ابلیس یاد میگردد .
از آنجا که ماه مبارک رمضان ماه خدا و ماه مهمانی اوست، خداوند به عنوان میزبان، امنیت کامل را برای مهمانان خویش  برای مؤمن روزه دار که با تمام اخلاص ، محبت وصداقت  روزه میگیرند ،فراهم کرده است.
شرایطی که خداوند برای ماه رمضان در نظر گرفته یک شرایط استثنایی است.
در این شرایط آرمانی، انسان دیگر از دست دشمن نادیدنی و سوگند خورده و فریبکار و وسوسه‌گر در امان است و اگر بتواند بر خواهش‌های نفسانی خود با ترک برخی از مباحات، غلبه کند، این آمادگی را می‌یابد تا در بقیه ماه‌های سال تقوای الهی پیشه کرده و خود را به مقام متقین برساند و از آثار آن چون بصیرت، یقین، علم لدنی، الهامات تقوایی، وحی فعل الخیرات و مانند آن بهره‌ مند شود.

خواننده محترم !
طوریکه در فوق یاد اور شدیم :ماه مبارک رمضان ماه تقوا ، ماه پرهیزګاری، ماه نزول قرآن عظیم الشان، ماه صیام ، ماه بخشش و احسان ودر نهایت امر ماه است پُــر برکت وماه است که مطابق فرمودهء  پیامبر اسلام محمد  صلی الله علیه وسلم دروازه های جنت باز ودروازه های جهنم بسته میشوند .
درحدیثی بروایت  نسائی آمده است : «تُفتح فیه أبواب السماء، وتُغلّق فیه أبواب الجحیم، وتغلّ فیه مردة الشیاطین» (  نسائی (2106).
« درآن ماه درهای آسمان باز می شوند، و درهای جهنم نیز بسته خواهند شد، ودراین ماه شیاطین سرکش و یاغی به بند کشیده میشوند».
« مردة الشیاطین » که در حدیث متذکره بدان اشاره شده  مفسرین در توضیح وتفسیر کلمهء« مردة » مینویسند که « مردة  »  جمع مارد است و به معنای شرور و سرکش است.
مفسرین مینویسند که تفسیر این حدیث به این معنی نیست که : تاثیر شیاطین در این ماه بطور کامل از بین برداشته میشود ،  بلکه  تفسیر این حدیث بدین معنی است که تــأثیر وفعالیت شیاطین در ماه مبارک رمضان تقلیل وتضعیف می یابد ، وفعالیت آنان مانند  سابق  یعنی قبل از رمضان اکتیف وفعال نمی باشد.
مفسرین مینویسند : احتمال دارد تنها شیاطین  « مارد  » به بند کشیده می شوند، یعنی آن شیاطینی که در شر و سرکشی تنها هستند نه تمام شیاطین..
ولی شیاطین دیگر  از فعالیت های وسوسی وابلیسی  خویش ارام نمی شینند ، شیطان یکجا ء با یاران  بخصوص شیاطین انسی غرض مغشوش  ساختن اذهان روزه داران به فعالیت های ابلیسی خویش ادامه میدهند .ولی یک نقطه را نباید فراموش کرد که فعالیت های شیطان وهمکاران انسی وجنی شان کمتر از ماههای دیگر سال میباشد .
امام قرطبی رحمه الله می فرماید:
«اگر گفته شود چگونه با وجود به بند کشیده شدن شیاطین در رمضان اما باز شر و گناه در این ماه زیاد واقع می شود؟
جواب آنست : (گناه و معاصی) تنها بر روزه دارانی کم می گردد که بر شروط روزه محافظت کرده و آداب آنرا (به نیکی) رعایت کنند.
و یا (چونکه) تنها بعضی از شیاطین به بند کشیده می شوند و آنهم تنها شیاطین سرکش و شرور هستند نه تمام آنها، چنانکه در بعضی از روایت به آن اشاره شده است.
برخی از مفسرین مینویسند که هدف کلی این ( حدیث ) آنست که شر و معاصی در این ماه کاهش می یابد، و البته این امر هم محسوس است چرا که شر و گناه در این ماه نسبت به دیگر ماهها کمتر بوقوع می پیوندد، وانگهی به بند کشیده شدن تمام شیاطین لزوما به این معنا نیست که دیگر شر و معصیتی رخ نمی دهد؛ چرا که وقوع گناه اسباب دیگری غیر از (وسوسه) شیاطین هم دارد، مانند نفس های ناپاک (بشری) و عادات قبیح و شیاطین انس (انسانهای شیطان صفت)».( نوت: برای تفسیر بیشتر مراجعه شود به  فتح الباری) .
طوریکه که گفته آمدیم  : در ماه مبارک رمضان شيطانها با زنجيز ها بسته ميشوند واين درغل کشیدن شیاطین ، يک نوع رحمت الهي است بخصوص در غل کشیدن  شيطان هاي انسی  را که انسان را هر لحظه به گناهان و نا فرماني در گفتار وکرادر خویش ، وبخصوص نوشته وتبصره های کفر امیز ، در ذهن از احکام الهي وسوسه ميکنند و نميگذارند که انسان بسوي نيکي ها سيروراه راست ومستقیم  حرکت نمايد. از اینکه مطابق نص حدیث ، به برکت ماه مبارک رمضان اين شيطانان بسته میشوند ،  براي انسان مــؤمن فرصت است که خود را درمقابل شيطان تقويه نموده و با قدم گذاشتن به نيکي ها، درماههاي ديگري چنان مقاومت داشته باشد که حتي شيطانهاي جني نتوانند او را وسوسه نمايند.

  الهی مارا از شر شیاطنی انسی وجنی در امان نگاه دار  .
 امین  یا رب العالمین