لیکنه : خوشحال آصفي
که څه هم اسلامي حزب او افغان دولت ترمنځ د سولې مذاکرات له نژدې دوه کالونو راهیسې روان ول چې وخت ناوخته ټکني کېدل او د حکومت په داخل کې یو شمېر کړیو او د اسلامي حزب پخواني مخالفینو یې مخالفت کاوه؛ خو بلاخره تيره ورځ په کابل کې د افغانستان د
اسلامي جمهوري دولت د استازو او د ګلبدین حکمتیار د اسلامي ګوند د استازو ترمنځ د سولې هوکړه لاسلیک شوه. د سولې هوکړه لیک د دولت له خوا د ملي امنیت د شورا د مشر حنیف اتمر او د اسلامي ګوند د یوه استازي انجنیر امین کریم ترمنځ وروسته له هغه لاسلیک شو چې د اسلامي ګوند د استازو په شمول د غونډې ټول برخه وال د افغانستان مقدس ملي سرود ته د درناوي په نیت ودرېدل.
په ورته مهال د امریکا متحدو ایالتونو هم د افغانستان د حکومت او د حکمتیار د اسلامي حزب ترمنځ د سولې د موافقې هرکلی وکړ. د متحدو ایالتونو د بهرنیو چارو وزارت د يوې خبرپاڼې په خپرولو سره ويلي «موږ د حکمتیار له اسلامي حزب سره د سولې د موافقې په ترلاسه کولو کې د افغانستان د حکومت د هلوځلو ستاینه کوو، او د افغانستان د شخړې د بیخي پای ته رسېدا هیله لرو.»
اوس پوښتنه دا ده چې دافغان دولت او اسلامي حزب تر منځ سوله به د افغان دولت په نورو مخالفو وسله والو ډلو او د حکومت په سياسي چوکاټ کوم اغيز ولري او له سولې وروسته د ښاغلي حکمتيار مسوليت څه دی؟
په نورو ډلو يې اغيز
د حکومت او اسلامي حزب تر منځ د سولې خبرې په بشپړ ډول افغاني وې او د حکومت په دغه اقدام سره په بین الافغاني مذاکراتو د ولس او وسله والو مخالفانو باور زياتيدلی شي، د اسلامي حزب او افغان دولت تر منځ د سولې د هوکړې لاسليک؛ د افغانستان وسله والو مخالفانو ته د سولې واضح پیغام ورکوي چې حکومت د سولې راوستلو لپاره ژمن دی او دوی بايد په دې بهير هيڅ ډول شک او ترديد ونلري، له يادې هوکړې وروسته د ښاغلي حکمتيار له بښلو سره نورو هغو ټولو ته لاره هوارېږي چې په ورته کړنو تورنې دي. د دغې هوکړې له لاسليک وروسته هغو وسله والو طالبانو ته چې د مذهبي ايډيالوژۍ له مخې يې د حکومت مخالفت کاوه؛ له حکومت سره د مخالفت او جنګيدلو دليل هم ختميږي. همداشان په وسله والو طالبانو کې د اسلامي حزب په نفوذي وسله والو باندې هم اغيز پريباسي چې وسله کيږدي او د اسلامي حزب په شان سياسي مبارزه وکړي.
د دې تر څنګ د اسلامي حزب او افغان حکومت تر منځ د سولې هوکړه لاسليکول د حکومت په سیاسي چوکاټ هم اغيز لري. د دغې هوکړې په لاسليک سره به د حکومت په چوکاټ کې د واک تعادل رامنځته کړي، په ځانګړي توګه دهيواد شمال چې تر ډيره په کې يوه ډله او يو حزب واکمن دی. دا چې د اسلامي حزب او حکومت تر منځ د سولې په هوکړه ليک د ملي يووالي په نامه له حکومت سره لاسليک شو نو د حکومت مشروعيت ته چې پای ته رسيدلی؛ يوه پلمه په لاس ورکوي. په دې مانا چې که چيري خلک د ملي يووالي حکومت مشروعيت تر پوښتنې لاندې راولي نو حکومت به له اسلامي حزب سره د سولې هوکړه مخې ته کوي چې هوکړه د ملي يووالي له حکومت سره شوې ده او که د حکومت مشروعيت ختم وي نو بیا له اسلامي حزب سره سوله هم مشروعيت نه لي. او خلک چې سولې ته تږي دي نو په هيڅ صورت له اسلامي حزب سره سوله تر پوښتنې لاندې نه راولي. په همدې ترتيب به د ملي يووالي حکومت مشرانو ته هم د حکومت د مشروعيت يوه پلمه په لاس ورشي.
د حکمتيار مسوليت
د اسلامي حزب امير ګلبدين حکمتيار بايد له افغان دولت سره د سولې وروسته خپل ټول جنګي فعاليت پایته ورسوي، خپل وسله والو راټول او د جنګي مبارزې پر ځای سیاسي مبارزې ته وهڅوي، د اسلامي حزب له نومه ګټه اخيستونکې ډلې راټولې، چاڼ او تر يو نوم لاندې راجمع کړي څو په بيلابيلو نومونو له حکومته د امتياز اخيستو لړۍ ودريږي. ښاغلی حکمتيار بايد داسې لاره غوره کړي څو په هیواد کې د ويشل شوي افغان ولس د يو ځای والي سبب شي. خپله تيره مفکوره بايد بدله او داسې لاره غوره کړي چې په حکومت کې د واک د تعادل سبب شي. انجينر ګلبدين حکمتيار بايد د ټولنې اوسني حالات درک کړي او د همدې حالاتو په درک سره بايد خپلې موخې د ملي ګټو په رڼا کې تعقيب کړي. تر ټولو مهم دا چې په وسله والو مخالفانو کې د خپل نفوذه په استفادې بايد له وسله والو مخالفانو سره د سولې زمينه برابره کړي.
لیکنه : خوشحال آصفي