داکتر یارمحمد حیدر زاده کارشناس محیط زیست در سویدن
چون افغانستان 80 درصد کوهستانی است و طول هندوکش ۶۰۰ کیلومتر ازشمال شرق پامیر آغاز تا جنوب غرب هرات با چرا گاه های سرسبز مراتع ادامه یافته است و عرض آن بین ۳۰۰ کیلو متر تا ۲۵ کیلومتر می باشد. در نواحی بدخشان عرض کوه هندوکش بین ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در نواحی
پنچشیر از ۲۵ تا ۳۵ کیلومتر و در نواحی بامیان از ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر است.
او ضاع نا بسامان دو دهه آخیر کم توجهی مقامات مسُول در نحو چراه چاروا و هم بخاطر پول نا چیز از بابت کندن ریشه شرین بویه هنگ بد بوی و گیاهان دارویی دامنه های روستا ها از پوشش این گیاهان محیط زیستی لخت برهنه شده و در آب چشمه ٫ مقدار آب کاریز ها کاهش چشم گیری بوجود آمده یا کاملاً خشک گردیده است.
و ظیفه اداره ملی حفاظت محیط زیست در تمام ولایت ها با واحد های دومی آن تنها سوق دهی و جهت دهی نیست بلکه مسوولیت حفظ منابع طبیعی کشور بخصوص احیای وبازسازی محیط زیست تطبق احکام قانون بدوش اداره ملی حفاظت محیط زیسنت می باشد.
اگر اداره ملی حفاظت محیط زیست خود را تکان ندهد و خود ابتکار راهکاری ها را با واحد های دومی نواحی حفاظت محیط زیست برای مبارزه با تغییر اقلیم روی منابع طبیعی بخصوص منا بع آبی برنامه سازی نکند یقیناٌ اثر تغیرات اقلیمی جهان تاثیرات منفی آن بالای منابع طبیعی کشور بخصوص کم شدن مساحت یخچال کوه ها کم آبی را در بعضی ولایات اثرات نا گور آن بالای زرا عت وباغداری چاروادادری ما بجا خواهد گذاشت.
نبود نحو ه اداره چرا ه چاروا ها از طرف اداره ملی حفاظت محیط زیست در چرگاه های مرا تع کشور، چرانیدن تعداد زیاد گله ها در یک ساحه محدود بالای چرا گاه های مراتع ، چرش و گردش زیاد گله ها در یک منطقه باعث کاهش پوشش نباتی , فشرده گی زمین و کاهش مواد عضوی آن می شود و در نتیجه حاصل خیزی زمین ها تقلیل می یابد و در حالا حاضر در بعضی از نقاط مراتع کشور ما بخاطر چرای بی رویه هیچ چیزی نمیروید کوه ها از وجود پوشش سبز کیاهی برهنه شد ه که دیگر توان نگهداری برف ندارند و موجب با لاروی در جه حرارت در مناطق کوهی و مو جب ذوب سریع یخچال های طبیعی در این منطقه انجام می ده است و بلا خیر سبب کم شوی جریان در یاهای در منطقه وتخریب محیط گردیده است.
اداره چرا در مراتع باید از طرف اداره ملی حفاظت محیط زیست با یک تقویم از پیش تعین شده باشد بهتر است و این تقویم با شرایط سلانه چرا گاه ها ی مراتع ساز گار باشد. بهبود سلامتی خاک چرگاه در نتیجه آن چرای هدفمند را تا حدی زیادی می توان معلومات استراحت طولانی مدت قطعه ای از زمین چرگاه دانست. اگر بی احتیات و بی توجهی در چرا حیوا نات اهلی مناطق کوهستان بخصوص در پسته زار ها انجام گیرد. تپه های خاکی پسته زار کشور ما دارای اکوسیستم شکننده است که شکننده بودن وظیفه و ما را برای حفاظت محیط زیست صد چند در منطقه می کند.
ورود گله ها به چراگاه ها قبل از زمان مناسب به پوشش گیا هی لطمه وارد می نماید به دلیل رطوبت زیاد خاک و درآمد ورفت زیاد گله ها در چراگاه باعث فشرده شدن خاک وکم شدن حجم خاک می گردد. در نتیجه علاوه بر اینک قابلیت نفوذ خاک نسبت به نذولات کاهش خواهد یافت نگهداری خاک نسبت به آب نیز کاهش می یابد و بلاخره باعث گاهش پوشش زنده ی گیاهی چرا گاه ها می شود. عموامل اصلی فرسایش خاک ازبین رفتن پوشش گیاهی طبیعی خاک می باشد.
نکا تی را باید مورد قرارداد که تا اکوسیتم چرا به خوبی حفظ شود ازجمله این نکات رعایت ظرفیت چرا و برداشت مجاز ازچراگا ها ٬ رعایت فصل چرا و آماده گی چرا جهت استفاده پس از حدود یک ماه از شروع فصل بهار هنگامی که زمین برای چریدن گوسفندان وبره ها و بزغاله ها مساعد یعنی سرسبز شده باشد. که تا بره ها وبز غاله ها غذای خود را از طریق چریدن علف صحرا تامین کنند.
مفیدیت اداره از چرای چراه باعث بهترشدن وضیعت پوشش گیاهی در نتیجه هنگام بارندگی از ایجاد روناب کا سته می شود وآ ب فرصت کافی برای نفوذ را در خاک چراگاه پیدا می کند.
در صورت اداره چرا ه در چرا گاه های مراتع بر اساس یک تقویم سفره های آب های زیرزمینی تغذیه شده و چشمه ها وکاریزها در قریه جات پر آب می گردد. بانفوذ آب در خاک دیگر سیلاب ها به وجود نمی اید واز بسیاری از خسارات مالی وجانی در منطقه جلوگیری به عمل می اید. برای تحقق این هدف لازم است تا ما انسانها با منابع طبیع ومحیط زیست خود با احتیاط تمام برخورد نموده زمینه استفاده مطمین و چاروا داری وحفظ ونگهداری انها را فراهم نما یم و به کمبود منابع روبرونشویم واین امنت بزر گ به طور درست به نسلهای بعدی انتقال نماید.
دوست گرامی و طنداران عزیز و آگاهان سیاسی کشور خواهش است اگر زحمت برای تان نه باشد در همین صفحه فسبوک من در پای اين مضمون جهت غنا مندی ریختن یک طرح جامع برای نحو اداره چراه چاروا کشور نظریات خود را شریک کنید و کومنت گذارید ممنون از شما
داکتر یارمحمد حیدر زاده کارشناس محیط زیست در سویدن