شهکار بیدار گر و معرفت بخش سینمای هند (P.K)

البته که چنین نگاه اشتباه ست، هر کشوری فیلم های بسیارخوب و حتی شاهکار دارد.

هند امروز هم با استادی همچون ساتیاجیت رای در تاریخ سینمایش، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. سینمای هند امروز اقلاً در بیش از یک کانال واقعا آن چیزی نیست که اسمش در رفته. موردی که اکنون به چونی و چرایی آن پرداختن مقدور نیست.

امیدوار باید بود که دوستداران سینما و مصرف کنندگان تولیدات سینمایی بیشتر در باره‌ی این سینما تحقیق کنند و فیلم‌های خوب هند بدون سوابق ذهنی و پیشداوری توسط مردمان خاصتاً مشرقزمین دیده شده و مورد بهره برداری آگاهی بخش و توسعه و تلطیف فرهنگی قرار گیرد، به ویژه آثار کارگردانانی همچون ساتیاجیت رای، دیپ مهتا، میرا نایر، مینال روی و …

فیلم pk یکی از آخرین ساخته های سینمای هند در همان سطح و سیاق مورد نظر است سینمایی که حالا عنوان پر محصول ترین در دنیا را دارد و سالیانه عناوین زیادی را به بازار های جهان روانه می کند.

فیلم pk ساخته شده در سال ۲۰۱۴؛ پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای هند شد.

این فیلم در ۱۵ روز اول اکران خود تمام رکوردهای فروش را جا به جا کرد و با رقم بی سابقهٔ ۳۰۰ کروری در دو هفتهٔ اول پر استقبال ترین فیلم تاریخ سینمای هند لقب گرفت. همچنین با رتبه #248 جز 250 فیلم برتر تاریخ سینما گردید. این فیلم همچنان یکی از محبوب ترین کمدی های بالیوودی در خارج از هند محسوب می‌شود. امتیاز این فیلم در وبگاه معتبر  ای ام دی بی  8.5از 10به اعتبار 51 هزار رای دهنده می‌باشد و روز به روز تعداد آراافزایش می یابد.

داستان فیلم از این قرار است:

موجودی فضایی که کاملا شبیه ما انسان ها است برای «کارهای تحقیقاتی!» وارد زمین می گردد اما در بدو ورود؛ وسیله ارتباطی او با سفینه اش دزدی و گریختانده می شود. او برای ارتباط با سفینه و برگشت به سیاره اش به آن وسیله نیاز غیر قابل تعویض دارد برای همین با تمام ذرایع در جستجو بر میاید اما در کشور پر جمعیت هند پیدا کردن یک دزد اینچنین کار غیر ممکنی در حد جستجوی سوزن در خر من کاه است.

از هر کس که سئوال می کند بهش می گوید:

ـ فقط خدا می تواند کمکت کند!!!

برای همین او تصمیم می گیرد بیافتد به دنبال خدا. چیزی که در ذهن و روان او؛ اصلاً بیگانه و غیر مشخص میباشد.

موضوع و داستان فیلم بسیار چالش برانگیز است مخصوصا در جامعه هند که کشوریست "هفتاد و دو ملت" با مردم های دارای نژاد ها، دین ها و رسوم مختلف که اکثراً نسبت به فرهنگ و قومیت خود دارای تعصب هستند.

اما در واقع همین حقیقت؛ حاشیه هایی را ایجاد کرد و فیلم را به اوج های ناگفتنی بالا برد. این فیلم بیشتر کسانی را که بر خود نام مباشرین خداوند می‌گذارند و از این طریق پول‌های زیادی به دست می‌آورند؛ مورد انتقاد پرتوان و جذاب و ژرف قرار داده است. این فیلم با مراکز ثقل خرافات مبارزه می‌کند و پیام آن این است که خداوند یکتا است و پرستیدن او شیوه ای خاص و اینهمه واسطه ها و فرستاده های احمق ساز مردمان و ملت ها را نمی‌خواهد.

لذا کاهنان و دکانداران دین های گوناگون بیشترین ضربه را از این فیلم خورده اند و می خورند و نگاه مردم نسبت به آن‌ها و اعمال خرافاتی و جادو گرانه شان تغییراتی اساسی کرده است و میکند.

چنانکه کاهنان و حامیانشان در خود هندوستان گروه ها تشکیل دادند و در اعتراض به فیلم تظاهرات کردند و قسمت‌هایی از هند را به آشوب کشیده و خیلی از سینماها را تخریب کردند. اما اکثریت بزرگ مردم هند موافق فیلم بودند و با استقبالی با شکوه و بی بدیل این فیلم را به پرفروش ترین فیلم تاریخ تبدیل کردند.

همچنین فیلم مورد استقبال سیاسیون قرار گرفت و یکی از وزرای هند دستور داد که از این فیلم مالیات گرفته نشود. فیلم هم در جامعهٔ اصلی هند و هم در جامعهٔ مجازی از حمایت بسیار بالای مردم عادی و افراد مشهور برخوردار شد.

کارگردان فیلم راجکومار هیرانی است که کارگردان ساختار شکن بالیوود است اما آبیجات جاشی، نیز در نگارش فیلمنامه به او کمک کرده است تا بر بار کمیک کار افزوده شود. در خلال این سکانس های کمیک، «P.K» (قهرمان نمایش که از ابتدا مرد برهنه مادر زاد است) خیلی زود متوجه می شود که باید به ضرورت "همرنگ جماعت شدن" لباسی برای پوشیدن پیدا کند. پس دست به سرقت لباس اغلب از موتر هایی میزند که در آنها فحشا جریان دارد و به همین لحاظ شاملان فجور لباس های شان را به کناری گذاشته اند.

چگونگی یادگیری زبان ما آدمیان توسط این موجود فضایی آن هم با لهجه ای تیپیک محلی، از دیگر فرصت هایی است که فیلم برای ایجاد فضای کمیک از آن استفاده می کند .

یکی دیگر از چهره های آشنای فیلم که باعث خنده می شود مهاتما گاندی است. و به علت اینکه به سکه های حاوی تصویر او؛ مردم به PK امتعه میدهند؛ او خیال میکند که اساساً این دهش و بخشش به خاطر عکس گاندی است و بدینجهت او باری هرانچه تصاویر گاندی را بر در و دیوار می یابد؛ گرد آوری میکند تا به فروشندگان دهد که امتعه گیرد!!

فیلم «P.K» با شرکت جمع قابل توجهی از بازیگران طراز اول هند به اجرا در آمده است که از میان آنها؛ آتوشکا شارما؛ نقش یک خبرنگار تلویزیونی را دارد که می خواهد به «P.K» کمک کند تا به خانه خود در سیاره اش بر گردد، سوشانت سینگ راچپوت در نقش یک جوان مسلمان، ساراب شوکلا در قالب یک هندوی ثروتمند نقش آفرینی میکنند و از همه مهم تر حضور سانجای دات درین فلم برجسته است، امیر(عامر) خان که در قالب شخص«P.K» نقش اصلی فیلم را به عهده دارد.

راجکومار حیرانی در بین کارگردانان متوسط هند، از جایگاهی ویژه برخوردار است. او سابقه فیلم هایی مثل مانا بهای و «Lage Raho Munnabhai» را دارد که به فساد های دولتی می پردازد. فیلم «سه کله پوک» او نیز در باره رقابت های دانشگاهی در هند است. اما در این بین «P.K» فیلمی از هرجهت قابل ارزش تر میباشد و از نظر پرداختن سخت ماهرانه و کار ساز با جهانبینی ها و باور های موروثی گوناگون که نهایتاً به دستمایه های تحمیق مردمان ملیونی و میلیاردی جهان و بهره کشی و چپاول و غارت آنان مبدل گردیده و به گوشت دهن توب ساختن و هیزم کوره های جنگ و ترور و انتحار و انفحار گردانیدن هزار هزار آولاده آدمی انجامیده است؛ کم نظیر است.

فیلم تا نیمه‌های اولش فوق العاده پیش می‌رود، یعنی جاهایی که پی کی وسوسه می‌شود که فقط و فقط موجودی به نام خدا می‌تواند مشکل او را حل نماید که عبارت است از باز یافت جعبه "ریموت کنترول گونه" اش که دزدی و چور شده است و او در غیاب آن ممکن نیست برای بازگشت به سیاره‌اش به سفینه حامل سیگنال دهد و آنرا فرا بخواند.

به ناگزیر؛ او در بین مذاهب بیشمار دنبال خدا می‌گردد و قریباً تمامی مناسک عبادی و نذر و نیاز به آنها را انجام میدهد ولی به طور دم افزون سردرگمتر و در یافتن خدای کار ساز؛ درمانده تر میگردد.

این سادگی فرا زمینی و بی آلایش بودن «پی کی» است که باعث می‌شود اینگونه دنبال حقیقت بگردد، او همسان کاسپر هاوزر در “معمای کاسپر هاوزر” همچون کودکی است که تازه به دنیا آمده و همین دیدِ ساده‌ی اوست که باعث می‌شود تزویر موجود در جامعه‌ی امروز بشری را عریان کند و درین راستا سوال‌ها و جواب‌هایی که ارائه می‌کند با اینکه ساده‌ترین و منطقی‌ترین‌ها هستند، اما حقیقت متروک شده را برملا می‌کنند.

«پی کی» را همچنین از نظر جستجو برای خدا می‌توان با آنتونیوس بلاک در”مهر هفتم” مقایسه کرد. جالب اینجاست که روابط عاشقانه در فیلم نیز کاملا قابل قبول شکل داده شده اند. البته برخی از منتقدان ایراد هایی بر نیمه دوم فیلم دارند که طی آن فیلم به بازی رسانه ای کشانده میشود ولی عظمت طرح و نمایش چنان است که حتی چنین ایراداتی را به فرض وارد بودن هم تحت الشعاع خود قرار میدهد وانگهی؛ رسانه ها و تولید و مصرف رسانه ای جزء لایتجیزای زندگانی در عصر کنونی میباشد.

در مجموع فیلم PK فیلم فوق العاده ای هست که دیدن آن را نه فقط به تمام دوستداران سینما بلکه به همه آحاد مردم خاصتاً مردمان گیچ شده و سرسام گرفته و صدمه دیده از شنیع ترین جنایات علیه بشریت باید توصیه کرد.

جوانان بالنده برخی از "آب حیات" و "روزنهِ نجات" از وضع موجود در جهان و در کشور ها و یا پیرامون شان را که با تشنه کامی جستجو میکنند؛ درین شهکار مسلم و معاصر سینما و هنر هفتم به سهولت می یابند و در دسترس می بینند.

فیلم بر علاوه سینما ها؛ به طریق دی وی دی ها در بازار های افغانستان و دیگر کشور های جهان عرضه شده و یافت میشود و از انترنیت میتوان حتی نسخه هایی با پاورقی فارسی پیدا و دانلود کرد.

این متن با بهره گیری مرکزی از «نقد و بررسی فیلم PKتوسط amir»- در ویبسایت http://www.tvmag.ir/ویرایش و تألیف گردیده ولی چون اینجانب فیلم را تمام و کمال و با دقت لازم تماشا کرده ام؛ لذا دیدگاه های خویش را به آن افزوده و یا وارد نموده ام که منجر به تعدیلاتی در متن مورد استفاده گردیده است.

کارگردان فیلم : راجکومار هیرانی

تهیه کننده : ویدو وینود چوپرا

نویسنده : راجکومار هیرانی
آبیجات جوشی

بازیگران:

عامر خان
انوشکا شرما
بومان ایرانی
سانجی دات

موسیقی :

شانتانو مویتراو آنکیت تیواری

تاریخ‌های انتشار : ۲۰۱۴ (میلادی)

مدت زمان : ۱۵۳ دقیقه

کشور :  هند

زبان: هندی

هزینهٔ فیلم : 85 کرور

فروش گیشه : 621 کرور