سلام خان
حکومت افغانستان پیوسته به خاطر فساد موجود، مورد انتقاد جامعه جهانی است. اما حکومت می گوید که بخشی از فساد اداری موجود در افغانستان، مربوط به موسسات بین المللی است
درهر صورت آنچه که مسلم است مبارزه با فساد با شعار دادن تحقق نمییابد. این كار مستلزم عزم ملی، خواست همگانی و جدیت دولت است. این مبارزه باید ساختار یافته، هماهنگ و برنامهریزی شده انجام گیرد
روزنامه معتبر گاردین چاپ انگلستان در شماره اخیر خود زیر عنوان "ایران نفوذ سیاسی در افغانستان را از طریق پول خریداری می نماید" مقاله تحلیلی نوشته و می نویسد، روابط عادی همسایگی ایجاب نمی نماید تا سفیر یک کشور پول نقد به رییس دفتر یک رییس جمهور بدهد. برای رییس جمهور کرزی باید نا راحت کننده بوده باشد که در حضور امام علی رحمن رییس جمهور تاجکستان اعتراف کند، او بسته ها یا خریطه های پول از ایران تحفه گرفته است
حامد کرزی اظهار داشت، این روابط میان همسایه ها است. ریس جمهور افغانستان در اظهاراتش چنان وانمود ساخت که گویا این رسم است همسایه ها بوجی های پول به یک دیگر اعانه بدهند
چند نقطه قابل توجه است، اول این که حامد کرزی ادعا کرد، موضوع شفاف است. او همچنان گفت، ایران سالانه یک یا دو بار حدود 700000 یورو به رییس دفتر او می پردازد. به هر حال موضوع یقیناً زمانی می تواند شفاف باشد که مردم افغانستان از آن نفع ببرند و پول پرداخته شده در خزانه دولت ثبت شده باشد
دوم کرزی صاحب از گرفتن پول نقد اعتراف کرد و آن را یک عمل عادی خواند. اما معیار شفافیت این است که پول از طریق بانک انتقال داده شود. این درست است که افغانستان در گذشته فاقد سیستم منظم بانکی بود. اما حالا که بانک ها در افغانستان کاملاً فعال هستند و ایران هم یکی از کشور های کمک کننده به امور باز سازی افغانستان است، مردم افغانستان انتظار ندارد که ایران همه 700 ملیون دالر، جمع پول های اعانه را در بوجی ها به افغانستان به یک شخص تحویل بدهد
نیویارک تایمز که افشا کننده اول موضوع بود ادعا کرد، داود زی رییس دفتر آقای کرزی پول را در بوجی از فدا حسین مالکی سفیر ایران تسلیم شده است. اما سفارت ایران در کابل و آژانس خبری مهر در تهران هردو موضوع را روز اول رد کردند و آنرا توطه عنوان نمودند. آژانس خبری مهر حتی گفت، یک دیپلومات چگونه می تواند در انظار عامه چنین کاری انجام بدهد،ولی بعد از اعتراف حامد کرزی سخنګوی ریاست جمهوری ایران نیز این موضوع رابر خلاف اظهارات اولی اش تائید نمود که این اظهارات ضد نقیض دولت ایران نیز اثبات مداخله واضع نفوذ در دستګاه دولتی افغانستان می باشد
داود زی از سال 2003 میلادی به این طرف، رییس دفتر آقای کرزی است. او قبل از این سفیر افغانستان در تهران بود. در جریان جنگ های داخلی، داود زی از حزب اسلامی بر رهبری حکمتیار که علیه دولت برهان الدین ربانی در جنګ قرار داشت حمایت می نمود.
خلاصه که همه این عناصر، داود زی را یک متحد غیر عادی برای ایران نشان می دهد، اما همه در یک چیز با هم متحد و شریک هستند و آن، احساسات ضد امریکایی ایران. اما در افغانستان، علاقه مندی ایران را باید در چارچوب جاه طلبی های ایران بحیث یک قدرت منطقوی جستجو نمود
هدف ایران این است تا منافع امریکا را در منطقه ضعیف بسازد. چنانچه فعالیت های ایران علیه عملیات امریکا در عراق اخیراً در اسناد فاش شده ویکی لیکس توضیح یافته است
روزنامه گاردین در اخیر این مقاله می نویسد، هدف ایران در افغانستان توسعه نفوذ سیاسی از طریق هزاره های اهل تشیع می باشد. ایران به این گروپ ها روابط نزدیک دارد و برای مبارزات سیاسی آنها پول می دهد
با وجود این که رییس جمهور کرزی دریافت پول از ایران را قانونی و زیر نظر خود اعلام کرده است اما آمریکا می گوید درباره مقاصدی که ایران در افغانستان دنبال می کند نگران است
در همین حال فلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در واکنش به این اظهارات گفته است که کشورش به طور اصولی، حق ایران برای اعطای کمک مالی به افغانستان یا حق دولت افغانستان برای دریافت کمک مالی از ایران را زیر سوال نمی برد
اما او در جمع خبرنگاران در واشنگتن تاکید کرد که افغانها باید بتوانند که بدون اعمال نفوذ منفی کشورهای همسایه، آینده خود را رقم بزنند. این مقام آمریکایی درباره خط مشی کلی ایران در قبال افغانستان ابراز نگرانی کرد و گفت ما به انگیزه ایران تردید داریم،وی همچنین افزود ما امیدوایم که ایران مسؤلانه عمل نمایند ودر اینده افغانستان نقش سازنده ای ایفا کند
در همین حال، از نظر اګاهان سیاسی، ویک تعداد اعضا پارلمان مجلس افغانستان میگوید که دریافت وجه نقدی توسط دفتر ریاست جمهوری از دولت ایران مایه نگرانی مردم افغانستان نیز شده است.، این پولها که به صورت غیررسمی و نقد گرفته میشود، در قبال تعهداتی برای برآورده کردن منافع این کشور اخذ میگردد. به گفته انها، پولهایی که از سوی دفتر ریاست جمهوری به صورت نقدی از ایران گرفته شده، تاکنون در هیچ فهرست کمکهای جامعه جهانی به افغانستان قرار نگرفته و از آن بیشتر در برآورده کردن مقاصد خاص و مطیع ساختن برخی از نمایندگان مجلس استفاده شده است
روزنامه نیویارک تایمز نیز در گزارش خود نوشته بود که پولهای پرداختی ایران که بالغ بر میلیونها دالر است به صندوق ذخیره عمر داودزی ریس دفتر حامد کرزی میرود و آنها از این مبالغ برای پرداخت پول به نمایندگان پارلمان، سران قبایل و حتا قومندانان طالبان و کسب وفاداری آنها استفاده میکنند.همچنان ریاست جمهوری با استفاده همین پول در تطمیع یک تعداد رهبران وقومندانان مجاهدین استفاده بعمل می اورد،قرار که به همګان معلوم است درمدت ۹سال ګذاشته جند مر تبه حضرت صبغت اله مجددی رئیس مشران جرګه افغانستان چند بار از وظیه خویش به علت بعضی عوامل انتقادی که بالای دستګاه حکومت داشت استعفا خویش را اعلا م نموده ولی بعد از یک روز دوباره بااستفاده همین پول صندوق شخصی داودزی تطمیع شده به وظیفه خویش دوبار برګشته است،به همین ترتیب تطمیع برهان الدین ربانی،محقیق،جنرال دوستم،فهیم ودیګران از این پول بیدون ثبت شمار ایران وامریکا استفاده بعمل اماده است وحامد کرزی به نفع خویش از انها در کمپین انتخاباتی وسایر اهداف استفاده کرده است.
درغیر ان هر مقدار پولی که از کمکهای جامعه جهانی به مصرف میرسد، باید در بودجه دولتی منظور شود، اما به گفتهی او، علیرغم اینکه آقای کرزی که میگوید کمک نقدی ایران به دفتر ریاست جمهوری رسمی بوده و به صورت شفاف به مصرف رسیده، این پولها تاکنون در فهرست بودجوی قرار نگرفته است. عمدتا این پولها در رقابتهای منفی سیاسی استفاده میشود و حامد کرزی از این پولها به منظور تضعیف رقبای سیاسی خود و همچنین خریداری بعضی از عناصر معاملهگر استفاده کرده و از جمله در پارلمان هم ما شاهد به مصرف رسانیدن این قبیل پولها بودیم که برخی از وکیلان را حامد کرزی توانسته توسط همین گونه پولها تطمیع بکند.»
با این حال، دولت ایران تلاش دارد تا از طریق دادن اینگونه پولهای نقد، بر دستگاه دیپلوماسی افغانستان نفوذ بکند و این مساله میتواند نگرانی آن کشورهایی که در افغانستان نیروی نظامی دارند را برانگیزد
تنشهای بوجود آمده موضوع جدیدی نیست ؛ در این میان رییس جمهور کرزی هم با تأیید گرفتن پول از ایران احتمالا خواسته است به آمریکا نشان دهد که روابط نزدیکی با ایران دارد
در هرصورت باید دید که آیا نگرانی آمریکا واقعاً از مساعدتهای ایران است؟! البته نباید فراموش کرد که یک طرف مساله شرکتهای امنیتی خصوصی است که اخیراً فرمان لغو این شرکتها از سوی رییس جمهور اعلام شد و با مخالفت وزیر خارجه امریکا مواجه شد.
همچنان دراین اواخرسازمان شفافیت بینالمللی (ترانس پرنسی اینترنشنل) در ارزیابی اخیر خود آورده وګفته است که افغانستان پس از سومالیا در ردیف دوم فساد اداری قرار دارد،این ارزیابی در بین ۱۸۰ کشور جهان هرسال انجام می ګردد.
سازمان شفافیت بینالمللی هر سال یک گزارش را با سه شاخص در باره فساد مالی نشر میکند.مهمترین شاخص در این گزارش، شاخص احساس و برداشت از فساد مالی است. این شاخص، برداشت از فساد مالی را در میان کارمندان دولتی و سیاستمداران در کشورهای مربوطه اندازهگیری و نظر به آن دولتها را درجهبندی میکند
بر اساس گزارش سازمان شفافیت بینالمللی، با وجود تقاضاهای بینالمللی در امر مبارزهی مصممانه علیه فساد اداری، وضعیت در افغانستان بهبود نیافته است
در شاخص فساد اداریای که سازمان شفافیت بینالمللی در برلین معرفی کرد، افغانستان و برما از لحاظ کثرت فساد اداری، بعد از سومالیا که خانهجنگی در آن جا وجود دارد و وضع آن در سال 2010 خرابتر شده است، در درجه دوم قرار دارند
در عین حال نظر به گزارش سازمان ملل متحد، از هر دو فرد افغان، يکي از آنها «مجبور» به پرداخت رشوه است. به اين دليل حدود دو سوم افغانها اعتمادشان را نسبت به نهادهاي دولتي و نيز نسبت به امدادگران خارجي از دست دادهاند،بیش از نیمی از جمعیت افغانی ها به این باور هستند که سازمان های بین المللی ونیز سازمان هاغیری دولتی وانجو های فعال در افغانستان الوده به فساد هستند.سلام خان