ناکامی های جورج بوش درس عبرت برای باراک اوباما !

رحمت اله روان

سال 2001 آمريكا به بهانه‌ي حملات 11 سپتامبر و جنگ عليه تروريسم به افغانستان حمله كرد و ضمن سرنگون كردن حكومت طالبان، خاك اين كشور را تحت اشغال درآورد. در آن زمان جورج بوش و ديگر رهبران آمريكايي از نابودی كامل حكومت طالبان و ريشه كني اين گروه در افغانستان سخن مي‌گفتند و از اين موضوع به عنوان دستاورد حمله به اين كشور ياد مي‌كردند. امروز در سال 2008 شاهد نفوذ گسترده و بازگشت مجدد طالبان به افغانستان هستيم تا جايي كه سازمان بين‌المللي صلح و توسعه" فرانسه كه مقر آن در فرانسه مي‌باشد،به تازه گی در گزارشي خویش اعلام كرده است که جنگجويان طالبان پايگاه‌هاي خود را در جنوب و شرق افغانستان گسترش داده‌اند و در حال نفوذ به كابل هستند وسایر نقاط کشور هستند.
"پاول بورتن" مسئول سياسي اين كميته در اين گزارش اعلام كرده است: طالبان در حال ديكته كردن شرايط سياسي و نظامي خود در افغانستان هستند و اين خطر وجود دارد كه طالبان به سادگي تمام افغانستان را مورد تاخت و تاز قرار دهندهمچنين بر اساس اين گزارش فعاليت‌هاي گروه‌هاي طالبان در سال گذشته از 54 درصد به 72 درصد رشد يافته است .
هنگامي كه نيروهاي آمريكايي، افغانستان را تحت اشغال در آوردند، مقام‌هاي مسوول آمريكايي و در راس آنها جورج بوش، رييس جمهور اين كشور و دونالد رامسفلد، وزير دفاع وقت آمريكا تاكيد كردند كه دوره‌ي حكومت طالبان پايان يافته است و بازگشت اين گروه به افغانستان غيرممكن است، اما با گذشت 7 سال از حمله‌ي آمريكا به افغانستان و ادعا‌هاي سابق مسوولان آمريكايي شاهد هستيم كه فعاليت گروه طالبان نه تنها ادامه يافته بلكه قدرت آن نيز نسبت به گذشته افزايش يافته است تا جايي كه بسياري از كشورهاي جهان به اين گروه به عنوان بخشي جدايي‌ناپذير از افغانستان معترف شده‌اند و طالبان را در آن واحد كليد بحران و راه‌حل آن مي‌پندارند.
درخواست‌هاي برجسته‌ترين هم پيمانان آمريكا از جمله حامد كرزی، رييس جمهور افغانستان و دس براون، وزير دفاع سابق انگليس مبني بر انجام مذاكرات با طالبان و اعلام برگزاري قريب الوقوع كنفرانس بين‌المللي در خصوص افغانستان توسط فرانسه از يك سو و اعترافات مقام‌هاي سعودي مبني بر درخواست كرزي از آنها جهت ميانجي‌گري بين دولت كابل و گروه طالبان براي انجام مذاكرات از سوي ديگر از جمله مسايلي است كه اعتراف بين‌المللي به گروه طالبان را كه تاكنون غرب آن را يك گروه تروريستي مي‌خواند، آشكار مي‌سازد. اين مسايل هم‌چنين نشان از افزايش قدرت طالبان و خسارت‌هاي آشكار نيروهاي خارجي مستقر در افغانستان و نيروهاي افغان دارد .
در 18 اکتوبر گذشته نيروهاي فرانسه در افغانستان با حمله‌اي شديد از سوي طالبان در 44 كيلومتري شرق كابل روبه‌رو شدند كه ضربه‌اي بزرگ بر پيكر نيروهاي اين كشور در افغانستان وارد كرد و طي آن 10 سرباز فرانسوي كشته و 21 تن ديگر مجروح شدند. همان زمان يك مجله فرانسوي تصاويري از شبه نظاميان طالبان و فاروقي فرمانده‌ نظامي اين گروه منتشر كرد كه لباس سربازان كشته شده‌ي فرانسوي را بر تن كرده و تفنگ‌هاي آنها را در دست گرفته بودند و اين موضوع موجب خشم و انزجار مردم فرانسه شد كه با برپايي تظاهراتي گسترده خروج هر چه سريع‌تر نيروهايشان از افغانستان را خواستار شدند. علاوه بر آن ميزان خسارت‌هاي نيروهاي ائتلاف تحت فرماندهي آمريكا از آغاز سال 2008 تا ماه سپتامبر، 221 سرباز بوده است كه موجب شد اين سال از سال 2001 تاكنون به عنوان خونبارترين سال براي سربازان ائتلاف در افغانستان به شمار رود.
روزنامه‌ي انگليسي ديلي تلگراف از افزايش محسوس حملات طالبان عليه نيروهاي خارجي خبر داد و به نقل از مقامات محلي افغان اعلام كرد كه حملات گسترده‌ي طالبان عليه نيروهاي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) موجب افزايش خسارت‌ها به اين نيروها شده است. ديلي تلگراف هم چنين تاكتيك‌هاي طالبان را به تاكتيك‌هاي نيروهاي مقاومت افغانستان عليه انگليسي‌ها در سال 1841 و هم چنين عليه روس‌ها نزديك دانسته و تاكيد كرده بود كه گروه طالبان در حال حاضر بر مناطق نزديك به جنوب غرب كابل سيطره يافته‌ است و حدود 20 مايلي جنوب غرب كابل را تحت كنترل خود دارد. اين روزنامه هم‌چنين نسبت به احتمال افزايش خسارت‌ها بين نيروهاي ناتو و آمريكا و ضربه‌ي مهلك به ناتو نه تنها در افغانستان بلكه در اروپا هشدار داد.
هانس لوتار دومروزه ژنرال آلماني و رييس قوت های مشترك نيروهاي امنيتي بين‌المللي (ايساف) نيز اذعان كرد كه گروه طالبان طي 8 ماه اول سال 2008 حدود 1200 بمب جاده‌يي در راه‌ها و جاده‌هاي افغانستان و مسير گشتي‌هاي نيروهاي بين‌المللي كار گذاشته است و توانمندي‌هاي فني و تاكتيكي اين گروه نيز افزايش قابل توجهي داشته است. علاوه بر آن گزارش‌هاي متعدد كارشناسان، فرماندهان و حتي نيروهاي شركت كننده در جنگ افغانستان نيز از نفوذ رو به رشد طالبان در اين كشور و توانايي آن در سيطره بر تمامي ولایات و اطراف كابل و سيطره‌ بر مناطق نزديك به پايتخت افغانستان حكايت دارد تا جايي كه 23 سپتامبر گزارش استراتژيك مركز پژوهش‌هاي استراتژيك و بين‌المللي واشنگتن از شكست ناتو و آمريكا در جنگ عليه افغانستان و تبديل تحولات پر فراز و نشيب اين كشور به بحران خبر داد و تاكيد كرد كه رييس جمهور آينده‌ي آمريكا به دليل اين جنگ كه خسارتي گسترده در عرصه سياسي و استراتژيكي براي آمريكا ايجاد كرد با تهديدي جدي روبه‌رو خواهد شد.
اعترافات مذكور، كتمان حقايق مربوط به تحولات افغانستان را غيرممكن ساخت لذا مقامات ناتو و آمريكا نيز آشكارا به مشكلات و بحران افغانستان معترف شدند و مارك كارلتون، فرمانده نيروهاي انگليسي در افغانستان درخواست مذاكرات ضروري با طالبان را مطرح كرد. هفت اكتبر نيز ريچارد بلانشت، سخنگوي ناتو اذعان كرد كه راه‌كار نظامي براي حل بحران افغانستان بي‌فايده است و در همين راستا از مذاكره بين دولت كابل و گروه طالبان استقبال كرد. علاوه بر آن فرستاده‌ي ويژه سازمان ملل متحد به افغانستان نيز تاكيد كرد كه روند امور در افغانستان بايد از طريق سياسي دنبال شود وگفته است معضله افغانستان راه حل نظامی نه دارد .
مايك مولن، رييس قوت های مشترك ارتش آمريكا و رابرت گيتس، وزير دفاع اين كشور نيز به ترتيب به عدم موفقيت آمريكا در جنگ افغانستان و ضرورت بازنگري در استراتژي آمريكا در افغانستان اعتراف كردند و جورج بوش نيز اعلام كرد تا اوايل سال آينده‌ي ميلادي 8 هزار سرباز به افغانستان اعزام خواهد كرد. او هم چنين از ناتو خواست تا با توجه به افزايش خطر طالبان تعداد نيروهايش را در افغانستان افزايش دهد. اكنون با توجه به حضور حدود 33 هزار سرباز آمريكايي در افغانستان به همراه نيروهاي ناتو سوالي كه ذهن‌ها را به خود مشغول ساخته اين است كه دليل شكست اين تعداد نيروي خارجي در سركوب طالبان چيست؟
كارشناسان معتقدند، علت اصلي افزايش نفوذ طالبان در افغانستان طي دو سال گذشته، شكست دولت حامد كرزی در تامين خدمات اساسي و امنيت اين كشور است و افزايش تعداد كشتار غيرنظاميان در حمله‌هاي نظامي ناتو و آمريكا نيز تاثير بسزايي در افزايش انزجار مردم افغانستان از كرزی و آمريكا و افزايش حمايت آنها از طالبان داشته است.
در ماه های گذشته حدود 90 غير نظامي كه بيشتر آنها نيز زن و كودك بودند در حمله هوايي آمريكا به منطقه : شينداند در جنوب شرق افغانستان كشته شدند و از سال 2008 تا ماه سپتامبر نيز بيش از هزار غير نظامي افغان در حملات نيروهاي ناتو و آمريكا جان باختند. گزارش پژوهشگران آمريكايي نيز از كشته شدن حدود 3200 غير نظامي افغان از سال 2005 تاكنون حكايت دارد. از ديگر مسايلي كه موجب شكست ماموريت ناتو و نيروهاي آمريكايي در افغانستان شد، پيشرفت تاكتيك‌هاي جنگي طالبان بنا به اعتراف مسوولان افغانستان و دستيابي اين گروه به سلاح‌هاي پيشرفته‌ي چيني است كه موجب شد اعتماد طالبان به توانمند‌ي‌هايش جهت شكست ناتو و آمريكا افزايش يابد لذا اين گروه درخصوص درخواست‌هاي مكرر براي انجام مذاكرات با دولت كابل، محافظه‌كارانه عمل كرد و موافقت با اين درخواست‌ها را مشروط به عقب نشيني نيروهاي آمريكايي از افغانستان دانست. اقدامي كه كارشناسان از آن به عنوان هوش سياسي طالبان ياد كرده‌اند زيرا مسلما مذاكرات در شرايط كنوني جز به بوش و كرزاي به كس ديگري كمك نخواهد كرد .
مشاور امنيتي و هماهنگ‌کننده‌ فعاليتهاي ضدتروريستي رييس جمهوري آمريکا باانتشار مقاله‌اي در روزنامه واشنگتن پست به ضعف آمريکا در تامين امنيت افغانستان اعتراف کرد.
به گزارش روز دوشنبه گروه صوتي و تصويري به نقل از دويچه وله (صداي آلمان ) ريچارد کلارک مشاور امنيتي و هماهنگ‌کننده‌ فعاليتهاي ضدتروريستي در زمان رياست‌ جمهوري بيل کلينتون و جرج بوش،دراين مقاله که روز يکشنبه منتشر شد ،افزود: هفت سال پس از رويداد 11 سپتامبر، آمريکا نه توانسته تهديد القاعده را از ميان ببرد و نه افغانستان را امن کند و تقريبا همه جاي اين کشور پيکارهاي نظامي ادامه دارد .
"نيويورک تايمز" نيز از قول فرماندهاني که نام آنان را فاش نکرده نوشت بايد از کابل محافظت شود و پايگاه‌هاي طالبان در ولايات جنوب و غرب پايتخت مورد حمله قرار گيرند.
بر اساس اين گزارش، اوضاع امنيتي کابل و مناطق اطراف آن در سال گذشته وخيم‌تر شده است .
اين روزنامه مي نويسد حملات طالبان از ايالت وردک واقع در غرب پايتخت، در سال گذشته 58 درصد افزايش يافته است. حتي بعضي جاده‌‌هاي اصلي که کابل را به ولايات جنوب و غرب متصل مي‌کنند، تحت کنترل طالبان هستند.
روزنامه‌ ياد شده همچنين از قول يک افسر آمريکايي نوشته است با ماموريت واحدهاي تازه آمريکايي، خشونت نخست در اين مناطق افزايش خواهد يافت و سپس رو به کاهش خواهد گذاشت .
در زمان حاضر مجموعا 62 هزار سرباز از کشورهاي گوناگون در افغانستان در ماموريت هستندکه 33 هزار سرباز آن آمريکايي هستند. به درخواست نيروهاي ناتو قرار است در ماه‌هاي آينده 20 هزار سرباز آمريکايي ديگر نيز به هندوکش اعزام گردند.
به گزارش نيويورک‌تايمز، بخش بزرگي از اين سربازان، از عراق به افغانستان فرستاده خواهند شد. بخش اصلي اين نيروها به مناطق جنگي افغانستان اعزام خواهند شد .
اعزام سربازان تازه‌ به افغانستان، نشانگر ضعف دولت حامد کرزي است به نوشته‌ روزنامه‌ آلماني "فرانکفورتر آلگماينه سايتونگ"، وي (کرزی) که گاهي به عنوان "شاروال کابل" مورد تمسخر قرار مي‌گيرد، ابزار لازم را براي برقراري آرامش در کشور خود در اختيارندارد. خود او تحت مراقبت سربازان آمريکايي است، امري که به حيثيت او در کشور خودش ياري نمي‌رساند.
خلاصه اين كه طالبان هم چنان به دنبال حفظ دستاورد‌هايش و بهره‌وري از اعترافات سياسي رسمي و بين‌المللي نسبت به اين موضوع است كه اين گروه به عنوان يك طرف اصلي در هر گونه طرح براي حل و فصل بحران مطرح است و به همين دليل نه تنها هرگز به دشمنانش در يك سيني طلايي خدمات مجاني ارايه نمي‌دهد بلكه ترجيح مي‌دهد پيش از خروج بوش از كاخ سفيد ضربه‌ي مهلكي به او وارد كند .
پایان رحمت اله روان